facebook
Tajemnica Radziemickiego Herbu
    Dzisiaj jest sobota, 23 listopada 2024 r.   (328 dzień roku) ; imieniny: Adeli, Felicyty, Klemensa    
 |   serwis   |   wydarzenia   |   informacje   |   skarby Ziemi Proszowskiej   |   Redakcja   |   tv.24ikp.pl   |   działy autorskie   | 
 |   M.Fatyga   |   zrzęda p.   |   A.Powidzki   |   H.Pomykalski   |   Z.Grzyb   |   W.Nowiński - wrześniowe...   |   Magda K.-G. - prawo dla...   | 

serwis IKP / działy autorskie / historia z Pawłem / Tajemnica Radziemickiego Herbu
O G Ł O S Z E N I A


Tajemnica Radziemickiego Herbu

herb Radziemic (fot. pl.wikipedia.org)

10-10-2012

     Radziemice dziś siedziba Gminy w Województwie Małopolskim w Powiecie Proszowickim. Herb Radziemic to w "polu zielonym dwie skrzyżowane kosy o ostrzach i okuciach srebrnych oraz drzewcach (kosiskach) złotych, a między kosami cztery łacińskie krzyże srebrne".

     Symbol krzyża w historii świata miał i ma wiele znaczeń np. w armiach świata podkreśla odważnego żołnierza, w ruchu drogowym symbol ten oznacza miejsce ważne ze względu na niebezpieczeństwo na drodze i nieprzyjemne konsekwencje w przypadku nieprzestrzegania zasad jazdy po jezdni. Czerwony Krzyż to miejsce, w którym możesz poprosić o pomoc. Jest też na niebie Krzyż Południa wskazujący zagubionym żeglarzom drogę do domu.

     Wieki temu u Rzymian krzyż był symbolem tortur karą za nieprzestrzeganie prawa. Rzymianie przybijali do krzyża niewolników, złodziei, ludzi z prowincji. Była to jedna z najstraszniejszych mąk jakie przechodził człowiek skazany na śmierć. "Ciało przytwierdzone do krzyża tężało i drętwiało, rany się rozogniały, w płucach, głowie i sercu następowało przekrwienie, a całego człowieka ogarniała okrutna trwoga. Całe ciało było jedną boleścią. A najgorsze było to, że taka męka mogła trwać długo, zwłaszcza jeśli skazany był człowiekiem o silnej kondycji fizycznej".

     Jezus człowiek, który mówił "Pokój Wam" według naukowców zawisł na krzyżu, który zbity był z drzewa sosny za gwoździe posłużyły długie kute kolce stosowane przez cieśli do spajania belek.

     Taki los zgotowała ludzkość człowiekowi, który przez całe swe życie mówił o miłości do bliźniego. Był człowiekiem dobrym i litościwym. Objawiał "Dobrą Nowinę" tym, którzy szli za Nim i przyjmowali jego naukę. Objaśniał tajemnice, które tkwią w pismach zapisanych wieki temu przez proroków. Nie bał się wypowiadać zdań i czynić cudów, które ludzi wprowadzały w podziw. Pochylał się nad ludźmi grzesznymi, głodnymi, chorymi, nad tymi, dla których los nie był łaskawy. Otaczał się ludźmi z marginesu społecznego np. Magdalena z Magdali.

     Po jego męczeńskiej śmierci chrześcijanie z symbolu krzyża, symbolu hańby, na którym zawisło ciało Chrystusa, uczynili znak, który należy czytać jako duma, odwaga, poświęcenie. Gdyż Krzyż, na którym zawisł Chrystus to historia chrześcijaństwa.

     Początkowo chrześcijaństwo było religią, która pomijała piękno świata, zdrowie fizyczne, wykwintny strój, wygodne mieszkanie, wygodny dom, przywiązanie do stron ojczystych. Religia ta od samego powstania opowiadała się za życiem poza grobowym za pójściem w ślady Mistrza (Jesusa). Przeciwstawiała się marnością życia ziemskiego. Kohelet powiada "Marność nad Marnością". Pierwsi chrześcijanie wychodzili z założenia, że "życie ludzkie jest zbyt krótkie aby móc się nim w pełni interesować gdyż człowiek przeznaczony jest do wieczności". Początkowo też uważali, że to kim jesteś uzależnione jest od Stwórcy ponieważ jeden powołany jest do ciężkiej pracy inny do biedy, a jeszcze inny do bogactwa. Ich ideałem było wyzbycie się wszystkiego po to aby stać się człowiekiem anonimowym, a więc bez przeszłości i przyszłości gdyż szczęścia wiecznego zaznają ubodzy duchem i ci dla, których życie to morze łez. Więc przez wieki odrzucano wszystko np. rozwój człowieka przez sport w tym również zabawy, oddziaływanie intelektualne na drugiego człowieka, przestrzeganie higieny .Człowiek miał się umartwiać przez post i trudy życia nawet przez samookaleczenie (biczowanie, oszpecenie ciała) po to aby być przygotowany do spotkania z Bogiem.

     Z czasem w klasztorach zakonnych na zachodzie Europy, klasztor św. Benedykta, a na wschodzie Europy klasztor św. Bazylego zaczęto prowadzić wspólne życie w gromadzie ludzi bez "przesadnego umartwienie ciała i duszy". Mieszkańcy tychże zgromadzeń nie posiadali nic swojego wszystko należało do wspólnoty klasztornej, a to otwierało drogę da zamożności zgromadzeń zakonnych.

     Wsparcie tym instytucją dał św. Augustyn pisząc "pozytywnym jest pewien zasób wiedzy świeckiej ,tyle że okrojonej z naleciałości pogańskich". VI wiek n.e. przyniósł zanik nauk starożytnych był to wynik zbyt małej ilości ludzi, którzy potrafią czytać, pisać w skutek czego podupadały również zgromadzenia zakonne, które kształciły duchowieństwo do wykonywania zawodu.

     W VIII wieku n.e. w Europie doszło do wykształcenia się pod rządami Karola Wielkiego państwa frankońskiego. Państwo to rozciągało się od obszarów dzisiejszej Hiszpanii po Łabę od Dunaju Środkowego oraz od Apeninów po Morze Północne. Imperium to zamieszkiwane było przez ludzi mówiących wieloma językami więc i porozumiewanie się między tymi ludami było trudne. W roku 800n.e. Karol Wielki doprowadził do podniesienia swego imperium do rangi Cesarstwa. Skutkowało to również podporządkowaniem sobie papiestwa i instytucji kościelnych. W roku 787n.e. narzucił ustawę o szkołach co spowodowało, że Synod Akwizgrański w roku 789 n.e. ustalił, że kościół przy każdej katedrze i opactwie będzie zakładał szkoły katedralne bądź klasztorne. Pełniły one role przygotowania kleryków do służby kościelnej. Kler został zobowiązany do nauki wiernych pacierza w ich języku ojczystym.

     W czasie rządów Karola Wielkiego dokonano reformy pisma zastępując niedbałe i nieczytelne litery pismem kaligraficznym nazywanym minuskułą karolińską. Współczesne pismo jest kontynuacją pisma karolińskiego (patrz np. polski alfabet).

     Opóźnienie Polski w przyjęciu chrześcijaństwa spowodowało że obszar naszej ojczyzny znalazł się na peryferiach przemian w kościele łacińskim. Po przyjęciu chrztu przez Mieszka I w roku 966 nastąpiła budowa organizacji kościelnych w głównych grodach kraju. W roku 1038 Brzetysław Książę Czech wykorzystując w Polsce zawieruchy wewnętrzne najechał zbrojnie na Polskę. Złupił i zniszczył dorobek pierwszych Piastów co skutkowało brakiem samowystarczalność w kształceniu kadr kościelnych. Czasy Kazimierza Odnowiciela i Bolesława Śmiałego to lata odnowy chrześcijaństwa i organizacji kościelnych. Czasy księcia Krzywoustego to lata ściągania do polski mnichów i budowa klasztorów.

     XII i XIII wiek n.e. to czasy dojścia do władzy wielu możnowładców, za którymi stały całe rody. Zajmowane stanowisko kościelne w tych wiekach to podkreślenie pozycji majątkowej i społecznej np. biskup krakowski Paweł z Przemankowa. Dla wielu biskupów w tych wiekach nie liczyła się wola głoszenia wiary lecz ważniejsza była kariera urzędnicza i majątkowa. To również rozkwit na ziemiach polskich wielu kościołów i klasztorów np. Cystersów, Norbertanów, Bożogrobców, Zakonu Krzyżackiego.

     W XIII wieku w Polsce wykształciły się parafie a religia w Jedynego Boga stała się religią ludu który mocno akcentował modlitwę i pracę poprzez tworzenie grup kaznodziejów i spowiedników rozchodzących się po kościołach i nauczających wiernych. Gdy nastał wiek XIV wielu plebanów kończyło szkoły parafialne na podstawie praktycznego przyuczenia do zawodu. W większych ośrodkach grodowych tworzono Kanonię i takie świątynie nazywano Kolegiatami.

     Kolegiaty w swoich murach kształciły przyszłych duchownych .Natomiast w szkołach klasztornych kształcono nowicjuszów i braci zakonnych przygotowując ich do zadań duszpasterskich. To głoszenie kazań do wiernych, które wymagało wykształcenia ogólnego i teologicznego. Bracia głęboko uduchowieni byli kierowani na studia teologiczne. Szkoły parafialne funkcjonowały w oparciu o miasta, w których decydująca role odgrywał pieniądz. Szkoły parafialne do istnienia powołał Sobór IV laterański (1215). Mieszczanin, który czuł potrzebę czytania i pisania, rachowania, śpiewu kościelnego, elementarnych wiadomości z geografii, nauki języka obcego np. łacińskiego musiał zapisać się do szkoły. Niejednokrotnie tego od niego wymagało życie zawodowe.

     Szkoły parafialne utrzymywane były przez miasta, które zapewniały budynek i utrzymanie nauczyciela. Za panowania Kazimierza Wielkiego kościół zaczął roztaczać głębszą kontrole nad szkołami parafialnymi poprzez dobór nauczycieli (rektorów) teraz to on miał organizować zajęcia, uczyć posługiwać się kalendarzem kościelnym. Za czasów królowej Jadwigi nastąpił dalszy rozkwit szkół.

     Wielki wkład w historię średniowiecznej chrześcijańskiej Polski w jej rozwój wnosili królowie i książęta decydując się na wspieranie Akademii Krakowskiej. Z Niej wychodziły tęgie umysły wspierające dynastie rządzące. W konsekwencji to dzięki przeszłym pokolenią jesteśmy jednym narodem choć kłótliwym i gadatliwym jednak narodem, czy jeszcze chrześcijańskim? Czas pokaże.

Symbol Kosy w Radziemickim Herbie

Symbol kosy od wieków był utożsamiany z Aniołem Śmierci. To również narzędzie w rękach chłopa, które ma posłużyć do podkreślenia że czas żniw już nastał. Dwie skrzyżowane kosy bojowe (osadzone na sztorc) w herbie radziemickim mają podkreślić symbol braterstwa, jedności i wiary w zwycięstwo. To jednocześnie dziedziczenie tradycji i przywiązanie do wartości najwyższej jakim od wieków w Polsce był Bóg, Honor i Ojczyzna.
  • Bóg gdyż zawsze to w nim Naród Polski pokładał nadzieję.
  • Honor. Można postępować honorowo. Można też umrzeć z Honorem.
  • Ojczyzna to obszar, na którym mieszka jeden naród mówiący jednym językiem połączony historią.
Kolor zielony na tarczy to symbol nadziei, obfitości i pokoju. Zatem cały herb Radziemicki można odczytać jako łaska pokoju przez poświęcenie dla Ojczyzny.

chorągiew batalionu grenadierów krakowskich nadana przez Tadeusza Kościuszkę (fot. muzeumwp.pl)
     Jestem przekonany, że warto przypomnieć czytelnikowi kalendarium Powstania Kościuszkowskiego, którego symbolem jest kosa osadzona na sztorc. Gdyż wielu chłopów z obszaru Powiatu Proszowickiego w tym zrywie brało udział.

Kalendarium Powstania Kościuszkowskiego:

  • 24 marca 1794 nastąpił wymarsz korpusu Kościuszki w kierunku Kielc.
  • 4 kwietnia 1794 pod Racławicami wojska powstańcze pod wodzą samego Kościuszki stoczyły zwycięską bitwę z wojskami rosyjskimi dowodzonymi przez generała majora Aleksandra Tormasowa.
  • 5 kwietnia 1794 Kościuszko ogłosił w obozie pod Słomnikami Raport narodowi polskiemu o zwycięstwie pod Racławicami.
  • 6 kwietnia 1794 Kościuszko założył obóz pod Bosutowem, województwo ruskie przystąpiło do powstania.
  • 7 kwietnia 1794 miało miejsce wprowadzenie do Krakowa 12 rosyjskich armat zdobytych pod Racławicami.
  • 8 kwietnia 1794 Kościuszko mianuje Bartosza Głowackiego chorążym regimentu grenadierów krakowskich.
  • 16 kwietnia 1794 w Szawlach na Żmudzi ogłoszono akt powstania Wielkiego Księstwa Litewskiego.
  • 17 kwietnia 1794 wybuchła insurekcja warszawska. Pospólstwo warszawskie pod wodzą Jana Kilińskiego wypędziło garnizon rosyjski ze stolicy. Dokonano szturmu ambasady rosyjskiej, gdzie przejęto materiały potwierdzające pobieranie rosyjskiej pensji przez czołowe postacie polityki. Ignacy Wyssogota Zakrzewski został prezydentem stolicy.
  • 18 kwietnia 1794 Kościuszko wydał w obozie pod Bosutowem Odezwę za włościanami o ulgę w pańszczyźnie i ludzkie z tymiż obchodzenie się.
  • 19 kwietnia 1794 w Warszawie utworzona została Rada Zastępcza Tymczasowa.
  • 24 kwietnia 1794 w Warszawie powstał klub jakobinów polskich.
  • 23 kwietnia 1794 wybuchła insurekcja w Wilnie, którą dowodził Jakub Jasiński. Ogłoszono Akt Powstania Narodu Litewskiego. Powstanie odniosło sukces. W czasie wydarzeń wileńskich zginęło 3 Polaków i 20 Rosjan. Pojmano wielu rosyjskich jeńców, których zgromadzono w kościele św. Kazimierza w Wilnie.
  • 24 kwietnia 1794 w Wilnie powstała Rada Najwyższa Rządowa Litewska.
  • 25 kwietnia 1794 w Wilnie został osądzony i powieszony publicznie hetman wielki litewski Szymon Kossakowski. Kościuszko założył obóz w Igołomi.
  • 30 kwietnia 1794 szlachta sandomierska ogłosiła w Nowym Korczynie przystąpienie do powstania.
  • 3 maja 1794 Rada Najwyższa Rządowa Litewska mianowała gen. Jakuba Jasińskiego naczelnym komendantem wojska litewskiego. Katarzyna II mianowała Nikołaja Repnina wodzem naczelnym wojsk rosyjskich wysłanych dla stłumienia powstania.
  • 5 maja 1794 Kościuszko założył warowny obóz pod Połańcem. Tu Naczelnik oczekiwał dywizji wielkopolskiej i dywizji wołyńskiej, którymi z woli żołnierzy dowodził ppłk Jan Grochowski (razem ok. 6600 żołnierzy). Po połączeniu z dywizjami Grochowskiego, Kościuszko planował rozbicie korpusu wojsk rosyjskich gen. Fiodora Denisowa. Denisow z kolei, starał się nie dopuścić do połączenia wojsk polskich. 13 maja Rosjanie zaatakowali wojsko Kościuszki pod Połańcem ale zostali odparci. Oba wojska nadal się obserwowały. 7 maja 1794 Kościuszko wydał w Połańcu uniwersał regulujący powinności gruntowe włościan i zapewniający dla nich skuteczną opiekę rządową, bezpieczeństwo własności i sprawiedliwość w komisjach porządkowych. Akt ten, zwany uniwersałem połanieckim, stanowił uwieńczenie wielu rozporządzeń i proklamacji wydanych przez Kościuszkę w sprawie chłopskiej od chwili rozpoczęcia powstania.
  • 8 maja 1794 doszło do rozruchów pospólstwa.
  • 9 maja 1794 powieszeni zostali publicznie w Warszawie przywódcy Targowicy skazani na karę śmierci przez sąd kryminalny: biskup inflancki Józef Kossakowski, hetman wielki koronny Piotr Ożarowski, marszałek Rady Nieustającej Józef Ankwicz, hetman polny litewski Józef Zabiełło.
  • 10 maja 1794 powstała Rada Najwyższa Narodowa - rząd powstańczy.
  • 16 maja 1794 król Prus Fryderyk Wilhelm II ogłosił przystąpienie do walki z powstaniem. W nocy dywizje Jana Grochowskiego przekroczyły Wisłę pod Annopolem i ruszyły do Połańca. Denisow zdając sobie sprawę, że nie zapobiegnie połączeniu się wojsk polskich, wycofał się do Szczekocin, gdzie zbierały się wojska pruskie pod dowództwem Fryderyka Wilhelma II.
  • 19 maja 1794 Kościuszko wyruszył z Połańca w pościg za Denisowem.
  • 6 czerwca pod Szczekocinami doszło do kolejnej bitwy wojsk polskich z połączonymi siłami rosyjsko-pruskimi Fiodora Denisowa i Fryderyka Wilhelma II. Po zaciętych walkach Polacy zmuszeni zostali do odwrotu ku Warszawie, a Kościuszko został lekko ranny. Straty polskie były dotkliwe. Poległo 2000 żołnierzy. Zginęli w walce dwaj generałowie: Józef Wodzicki i Jan Grochowski. Śmiertelnie ranny został Bartosz Głowacki.
  • 8 czerwca 1794 rosyjski korpus gen. Wilhelma Derfeldena zwyciężył Polaków pod wodzą gen. Józefa Zajączka w bitwie pod Chełmem. Zajączek wycofał się do Lublina a stąd do Warszawy, ścigany przez korpus Derfeldena.
  • 15 czerwca 1794 Prusacy zajęli Kraków, poddany przez dowodzącego obroną miasta, Ignacego Wieniawskiego.
  • 27 czerwca mieszkańcy Kurlandii ogłosili w Lipawie przystąpienie do insurekcji. Cesarz Józef II wydał reskrypt nakazujący wkroczenie armii austriackiej do Rzeczypospolitej.
  • 28 czerwca 1794 wieszanie zdrajców, na szubienicach w Warszawie zawiśli pozostali przywódcy Targowicy i ludzie posądzani o zdradę: biskup wileński Ignacy Massalski, kasztelan przemyski Antoni Czetwertyński, poseł do Turcji Karol Boscamp-Lasopolski, szambelan Stefan Grabowski, instygator koronny Mateusz Roguski, szpieg rosyjski Marceli Piętka, adwokat Michał Wulfers, instygator sądów kryminalnych Józef Majewski.
  • 30 czerwca 1794 korpus austriacki wkroczył do województwa krakowskiego, sandomierskiego i lubelskiego
  • 7 lipca Austriacy zajęli Lublin. Od 13 lipca do 6 września 1794 trwało oblężenie Warszawy przez Rosjan i Prusaków. Od północy stolicę blokowały wojska pruskie. Obecny był przy nich król Fryderyk Wilhelm II. Armia pruska liczyła 30 tys. żołnierzy. Od południa Warszawę blokował rosyjski korpus gen. Iwana Fersena. Walki toczono na przedpolach stolicy.
  • 27 lipca wojsko pruskie zajęło Wolę bronioną przez gen. Józefa Zajączka. 25 sierpnia po zaciętych walkach Prusacy zdobyli Szwedzkie Górki bronione przez księcia Józefa Poniatowskiego. Padł Wawrzyszew. 28 sierpnia załamało się silne natarcie pruskie na olszynę powązkowską bronioną przez Jana Henryka Dąbrowskiego wspartego przez Kościuszkę. Był to ostatni wielki szturm na pozycje polskie. Na więcej armii pruskiej nie było już stać. W toku walk na przedpolach Warszawy, wojsko pruskie stopniało do 18 tys. Straciło prawie połowę stanu wyjściowego (!). W nocy z 5 na 6 września, wojska pruskie i rosyjskie odstąpiły od Warszawy. Prusacy odeszli do Wielkopolski a Rosjanie za Pilicę.
  • 19-20 lipca 1794 korpus rosyjski oblegał Wilno. Miasta bronił gen. Jerzy Franciszek Grabowski. Miał do dyspozycji 350 żołnierzy regularnych i ok. 1000 mieszczan uzbrojonych w kosy i piki. Powiadomiony o tym generał rosyjski Bohdan Fiodorowicz Knorring, uderzył na miasto. Część mieszkańców w panice uciekła za Wilię. Rosjanie zajęli okopy ale nie potrafili zdobyć miejskich bram. Zażarte walki trwały o Ostrą Bramę. Wieści o nadciąganiu polskiej odsieczy skłoniły Rosjan do wycofania się. Wilno ocalało.
  • 2 sierpnia 1794 Dywizja Karola Sierakowskiego odniosła zwycięstwo nad Rosjanami w bitwie pod Słonimem.
  • 11 sierpnia 1794 by uniknąć procesu o zdradę samobójstwo popełnił prymas Michał Poniatowski.
  • 12 sierpnia 1794 Wilno skapitulowało.
  • 19-23 sierpnia 1794 Kościuszko powołał Sąd Kryminalny Wojskowy z gen. Józefem Zajączkiem jako prezesem.
  • 21 sierpnia 1794 do insurekcji przystąpiła Wielkopolska.
  • 6 września 1794 Rosjanie i Prusacy zrezygnowali z oblegania Warszawy.
  • 11 września 1794 Sąd Kryminalny Wojskowy skazał biskupa chełmskiego Wojciecha Skarszewskiego na karę śmierci.
  • 13 września 1794 Kościuszko zamienił wyrok sądu na dożywotnie więzienie.
  • 17 września 1794 klęska dywizji Karola Sierakowskiego w bitwie pod Krupczycami z korpusem gen. Aleksandra Suworowa - Rosjanie mają wolną drogę na Brześć.
  • 18 września 1794 Rada Najwyższa Narodowa postanowiła zamienić pospolite ruszenie włościan na pobór 1 rekruta z 10 domów i konia jezdnego z 50 domów.
  • 19 września 1794 Suworow rozbił korpus Sierakowskiego w bitwie pod Terespolem; 19 września Tadeusz Kościuszko walczył w Siedlcach.
  • 25 września 1794 gen. Jan Henryk Dąbrowski wkroczył do Gniezna.
  • 30 września 1794 Dąbrowski pokonał Prusaków w bitwie pod Łabiszynem.
  • 2 października 1794 Dąbrowski zdobył Bydgoszcz.
  • 4 października 1794 rosyjski korpus Fersena przeprawia się na prawy brzeg Wisły.
  • 9-10 października odbyła się koncentracja oddziałów powstańczych na Podzamczu.
  • 10 października w bitwie pod Maciejowicami ranny Kościuszko dostał się do niewoli, po czym został uwięziony w twierdzy pietropawłowskiej w Petersburgu.
  • 12 października Rada Najwyższa Narodowa ogłosiła naczelnikiem powstania Tomasza Wawrzeckiego.
  • 14 października 1794 Dąbrowski rozpoczął odwrót z Wielkopolski.
  • 16 października 1794 do Warszawy przybył Tomasz Wawrzecki i został zaprzysiężony jako Najwyższy Naczelnik Powstania.
  • 19 października 1794 Rada Najwyższa Narodowa powołała na wniosek Wawrzeckiego Radę Wojenną, na której czele stanął naczelnik.
  • 22 października 1794 wycofujący się korpus Dąbrowskiego sforsował Bzurę i zatrzymał się w Brochowie.
  • 4 listopada wojska Suworowa i Fersena ruszyły na Warszawę. Po zdobyciu szturmem Pragi Rosjanie dokonali rzezi ludności.
  • 4 listopada 1794 Prusacy zajęli Ostrołękę.
  • 5 listopada skapitulowały wojska broniące Warszawy.
  • 8 listopada 1794 naczelnik Wawrzecki opuścił Warszawę. Wojska austriackie zajęły Radom.
  • 9 listopada 1794 wojska rosyjskie uroczyście wkroczyły do Warszawy.
  • 16 listopada pod Radoszycami nastąpiło ostateczne rozwiązanie oddziałów powstańczych przez naczelnika Wawrzeckiego i kapitulacja przed Suworowem.
  • 24 października 1795 Rosja, Prusy i Austria dokonały III rozbioru Polski. Rzeczpospolita zniknęła z mapy Europy.


opracowanie: Paweł Staniszewski   


ŹRÓDŁA, BIBLIOGRAFIA:
  1. Encyklopedia PWN
  2. Feliks Kiryk; Nauk przemożnych perła .Dzieje Narodu i Państwa Polskiego; Krajowa Agencja Wydawnicza; Kraków 1986
  3. Daniel Rops; Dzieje Chrystusa; Instytut Wydawniczy PAX; Warszawa 1987
  4. Bartłomiej Szyndler; Racławice 1794.Histyryczne bitwy; Bellona SA; Warszawa 2009
  5. Zbigniew Pałetko; Radziemice Zarys Dziejów; Wydanie II poprawione.
  6. 217.96.22.12/cetiw/docs/raclawice.pdf; internet.



idź do góry powrót


23  listopada  sobota
24  listopada  niedziela
25  listopada  poniedziałek
26  listopada  wtorek
DŁUGOTERMINOWE:
PRZYJACIELE  Internetowego Kuriera Proszowskiego
strona redakcyjna
regulamin serwisu
zespół IKP
dziennikarstwo obywatelskie
legitymacje prasowe
wiadomości redakcyjne
logotypy
patronat medialny
archiwum
reklama w IKP
szczegóły
ceny
przyjaciele
copyright © 2016-... Internetowy Kurier Proszowski; 2001-2016 Internetowy Kurier Proszowicki
Nr rejestru prasowego 47/01; Sąd Okręgowy w Krakowie 28 maja 2001
Nr rejestru prasowego 253/16; Sąd Okręgowy w Krakowie 22 listopada 2016

KONTAKT Z REDAKCJĄ
KONTAKT Z REDAKCJĄ         KONTAKT Z REDAKCJĄ         KONTAKT Z REDAKCJĄ         KONTAKT Z REDAKCJĄ         KONTAKT Z REDAKCJĄ