Gawęda o tym co było... Wspomnienia
 |
| (fot. zbiory IKP) |
autor (autorzy) publikacji:
Cecylia z Tołłoczków Ciszewska
wydanie.: 1
wydawnictwo: Nowa Nidzica
miejsce wydania: Kazimierza Wielka
rok wydania.: 2020
Stanisław Przybyszewski z Kazimierzy Wielkiej, autor wielu monografii, setek artykułów z dziejów naszego regionu i wydawca cennych pamiętników, budzi we mnie, stale rosnące uznanie i szacunek. Wiedza o naszym regionie, byłaby daleko uboższa bez jego dorobku. Ostatnio, wspólnie z synem Hubertem, opracował i wydał wspomnienia Cecylii z Tołłoczków Ciszewskiej pt. "Gawęda o tym co było...".
Pasjonująca lektura. Autorka urodziła się w 1892 roku w Branicach, w dworze swych dziadków Badenich. Jej ojciec - Julian Tołłoczko, był głównym akcjonariuszem cukrowni "Łubna" w Kazimierzy Wielkiej i "Szreniawa" w Szreniawie. Był to okres dynamicznej działalności tych zakładów. Jej mąż, Stefan Ciszewski, w 1918 roku, objął po teściu zarząd "Łubnej". W latach 1928 - 1945, Cecylia wraz z mężem zamieszkała w Morsku. Dworkiem i majątkiem zajmowała się autorka wspomnień.
Z treści ich przebija głębokie umiłowanie swoim domem i gospodarstwem. W styczniu 1945 roku, na kilka godzin przed wkroczeniem armii czerwonej, porzucając dom, udaje się w pełną dramatu podróż do Krakowa. Nadzwyczaj trudne warunki egzystencji w Krakowie, pogłębiają refleksje związane z odwiedzeniem Morska i próbą odzyskania choćby namiastki dóbr pozostałych w dworku, w tym bogatego, bo liczącego 7 tysięcy woluminów księgozbioru. We wspomnieniach przejawia się setki osób i miejscowości, z terenów dzisiejszej Rosji, Białorusi, Litwy i oczywiście Polski. Autorka pamięta i daje świadectwo codziennego życia jej sfer, w okresie niewoli, wojen światowych, międzywojnia, okupacji i wynikający z niej okres budowy socjalizmu w Polsce.
Cenną wartością wydanych Wspomnień są przypisy. Jest ich ponad 700. To ogrom pracy Stanisława Przybyszewskiego. To kopalnia wiedzy o wspomnianych osobach i miejscowościach. Szczególnie z naszego regionu.
Te wspomnienia winny stać się cząstką biblioteki każdego kto interesuję się historią naszego regionu.
opracowanie informacji: Henryk Pomykalski, 12-12-2020
|
