Zgromadzenie Sióstr Kanoniczek Ducha Świętego de Saxia w Proszowicach w latach 1928-2004 - odcinek 9

widok na dom sióstr w Proszowicach od ul. Ojca Rafał, październik 2009
(fot. zbiory IKP)

Proszowice, 27-02-2020

odcinek 9

Msza święta jako źródło budowania wspólnoty

     Ofiara Eucharystyczna jako najpełniejszy wyraz miłości Chrystusa ku Ojcu i ku nam oraz najwyższy akt czci dla Boga stanowi centrum każdego dnia naszego życia. Wszystkie Siostry z należytą pobożnością wewnętrzną i zewnętrzną powinny codziennie uczestniczyć we Mszy świętej i składać siebie w ofierze wraz z Jezusem. Udział w Misterium Ofiary Eucharystycznej umożliwia włączenie swojego życia i modlitwy w zbawcze dzieło Chrystusa.

     Miejscem codziennej Mszy świętej był i jest dla Sióstr kościół parafialny. W dni powszednie Siostry uczestniczą we Mszy świętej o godz. 6.30, natomiast w niedziele i święta o godz. 8.30 (obecnie - o godz. 8.00).

     Do Mszy świętej siostry przygotowują się przez czystość duszy oraz skupienie w ciągu dnia i pełne miłości oczekiwanie na spotkanie z Boskim Oblubieńcem. Bezpośrednim wprowadzeniem w atmosferę skupienia, Ofiary Chrystusa i Kościoła są dla Sióstr: modlitwy poranne, medytacja i Liturgia Godzin odprawiane codziennie przed Mszą świętą. Msza święta to niewyczerpane źródło łask, z którego Siostry korzystały jakby podwójnie, uczestnicząc - w miarę możliwości - drugi raz w Najświętszej Eucharystii. Okazją ku temu były uroczystości roku liturgicznego, rekolekcje parafialne, nabożeństwa lub uroczystości zakonne.

     Na przykład koniec roku kalendarzowego: z jednej strony pobudzał do refleksji i wdzięczności Bogu za niezmierzone Jego miłosierdzie, z drugiej zaś wprowadzając w Nowy Rok przynaglał do zawierzenia Bogu przyszłości. Dlatego, w godzinach popołudniowych Siostry drugi raz uczestniczyły we Mszy świętej i nabożeństwie dziękczynno-błagalnym. Nie rezygnowały z udziału we Mszy świętej w kościele parafialnym nawet wtedy, gdy w tym dniu Najświętsza Eucharystia była sprawowana w kaplicy zakonnej.

     W okresie Wielkiego Postu Siostry uczestniczyły w nabożeństwie Gorzkich Żali, a po nich we Mszy świętej. W oktawie Bożego Ciała - rano o godz. 6.30 i po południu o godz. 18.00. Podobnie było w niedziele i święta w okresie całego roku liturgicznego. Msza święta w kaplicy zakonnej była sprawowana co dwa lub trzy tygodnie, a później raz w miesiącu, najczęściej w pierwszy poniedziałek jako wotywna o Duchu Świętym, którą odprawiali duszpasterze tutejszej parafii.

tak wyglądał dom Sióstr "Duchaczek" w roku 1985, widać efekty przebudowy wykonanej po 1976 r.
(źródło: post Wojtka Nowińskiego na fb Historia Proszowic)

     W kaplicy Sióstr Najświętszą Ofiarę sprawowali także kapłani pochodzący z Proszowic lub przebywający tu na wakacyjnym wypoczynku. Latem 1965 r. byli księża: ks. Stanisław Pelc, ks. Stanisław Machnicki i ks. Leszek Styczeń. Bardzo często Mszę świętą w kaplicy zakonnej odprawiał ks. Piotr Skucha (obecnie biskup pomocniczy diecezji sosnowieckiej) pochodzący z pobliskiego Łaganowa. Przyjeżdżał tu jako młody kapłan, potem jako student biblistyki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego i Papieskiego Instytutu Biblijnego w Rzymie oraz doktor teologii biblijnej i wicerektor Wyższego Seminarium Duchownego w Kielcach.

     W Misterium Ofiary Eucharystycznej Siostry włączały całe swoje życie duchowe i apostolskie, intencje Zgromadzenia, Kościoła, naszej Ojczyzny i świata. Modlitwą obejmowały żywych i zmarłych. Siostry kochały swój Zakon, był on dla każdej z nich jak dobra matka, dzięki której mogły realizować swoje powołanie i uczestniczyć w szczęściu jakim tylko Bóg może obdarzyć. W zamawianych intencjach mszalnych prosiły o rozwój i świętość Zgromadzenia, za Siostry nowicjuszki, o dar nowych i świętych powołań.

     Do takiej modlitwy zachęcał sam Chrystus słowami Ewangelii: proście Pana żniwa, żeby wyprawił robotników na swoje żniwo (Łk 10,2), był to także obowiązek nałożony przez Konstytucje, a nade wszystko potrzeba serca obdarowanego przez Boga i szczęśliwego z daru własnego powołania. Szczególną troską modlitewną obejmowały Siostry rodzące się dzieło misyjne Zakonu jako wotum za 800-łecie jego istnienia. Wszystkie sprawy związane z zakładaniem placówki misyjnej, intencje Sióstr misjonarek, ich szczęśliwą podróż powierzały Bogu w łączności z Ofiarą Chrystusa. Pamiętały również o przełożonych generalnych i przełożonych domowych prosząc o światło Ducha Świętego i potrzebne łaski w kierowaniu Zgromadzeniem i wspólnotą zgodnie z wolą Bożą i na Jego chwałę.

     Obecność w Kościele Chrystusowym przynaglała Siostry do współodpowiedzialności za jego losy i do modlitwy za jego pasterzy. Siostry zamawiały Msze święte w intencji Ojca Świętego, Księdza Prymasa i kapłanów, o potrzebne łaski w służbie Chrystusowi i Jego Kościołowi. W drodze do niebieskiej ojczyzny pamiętały także o ziemskiej. Siostry odpowiadały modlitwą, całodobową adoracją Najświętszego Sakramentu i powierzeniem Bogu wszystkiego w łączności z Ofiarą Chrystusa: na ciągły niepokój w świecie i w naszej Ojczyźnie, na cierpienia rodaków zwłaszcza w czasie stanu wojennego.

     Siostry pamiętały o żywych i zmarłych. Msze święte zamawiały za zmarłe Siostry, zmarłych dobrodziejów Zgromadzenia i zmarłych z rodzin Sióstr. Pamięć o tych, którzy odeszli umacniała wiarę i jednoczyła w tajemnicy świętych obcowania. Msze święte zamawiane przez Siostry sprawowane były także poza naszą parafią. W jednej z kronik domowych czytamy: z powodu nadmiaru intencji mszalnych w parafii nasze Msze święte w wyznaczonych przez Konstytucje intencjach odprawiane są przeważnie poza parafią przez ks. Skuchę lub OO. Karmelitów Bosych w Krakowie. Stały wyjątek stanowi Msza święta rozpoczynająca comiesięczną całodobową adorację Najświętszego Sakramentu w intencji Ojca Świętego i naszej Ojczyzny wyznaczona przez Ordynariusza kieleckiej diecezji ks. biskupa Stanisława Szymeckiego.
Sakrament pokuty jako źródło pojednania

     Odnowione Konstytucje Zgromadzenia pouczają: Sakrament pokuty jest osobistym spotkaniem z Chrystusem, który nie tylko przebacza grzechy i udziela łaski, ale także naucza i kieruje. Zgodnie z Konstytucjami z 1939 r. Siostry powinny spowiadać się raz w tygodniu przed spowiednikiem zwyczajnym i przynajmniej cztery razy w roku przed spowiednikiem nadzwyczajnym ustanowionym przez miejscowego Ordynariusza.

     Z zachowanych kronik dowiadujemy się, że w latach od 1950 do 1954 spowiednikiem zwyczajnym Sióstr był ks. prałat Stanisław Bomba, a nadzwyczajnym o. Alan Żbikowski, dominikanin . W latach od 1965 do 1966 raz w tygodniu przyjeżdżał z Krakowa spowiednik zwyczajny o. Mateusz Turański, bernardyn. Kolejna wzmianka o spowiednikach pochodzi dopiero z 1973 r. Od 15 listopada do grudnia 1973 r. Siostry korzystały ze spowiedzi u o. Benigna Komornika, bernardyna z Krakowa, który przyjeżdżał do tutejszego domu zakonnego. Po jego rezygnacji, od stycznia 1974 r. Siostry regularnie, co dwa tygodnie dojeżdżały do Krakowa do OO. Karmelitów Bosych i korzystały ze spowiedzi u o. Filka Otto lub o. Dominika Widera.

     Zmianę w częstotliwości przystępowania do sakramentu pokuty wprowadziły odnowione Konstytucje, dlatego też Siostry mogły korzystać ze spowiedzi świętej co dwa tygodnie. W 1978 r. spowiednikiem zwyczajnym Sióstr był o. Emil Hebda, karmelita bosy z Krakowa, który przyjeżdżał do Proszowic co dwa tygodnie. Jednak ze względu na uciążliwe dojazdy autobusami zrezygnował po roku czasu. Dopiero od listopada 1979 r. funkcję spowiednika zwyczajnego przyjął o. Jakobin Tadeusz Czyżowski, karmelita trzewiczkowy z Krakowa i służył Siostrom w konfesjonale do sierpnia 1995 r. W następnych latach, do stycznia 1997 r. spowiednikiem Sióstr był o. Eliasz Trybała OCD. Po jego wyjeździe na misje zastąpił go bliźniaczy brat o. Józef Trybała, który pracując w Afryce przyjechał do Polski na dłuższy odpoczynek. Po ośmiomiesięcznej przerwie wrócił na misje a do wspólnoty proszowickiej przez dwa lata przyjeżdżał z Krakowa o. Sylwan Zieliński OCD. Od października 1999 r. do 2002 r. Siostry korzystały ze spowiedzi u o. Stanisława Mańskiego, kapucyna z Krakowa. Po nim funkcję tę przyjął o. Mateusz Więcek, przeor Karmelitów z Krakowa i służy Siostrom do chwili obecnej. Tyle informacji o spowiednikach Sióstr podają kroniki. Uzupełnienie stanowi korespondencja Domu zakonnego z Kurią Diecezjalną w Kielcach. W oparciu o te źródła opracowano tabelę [poniżej; IKP], dzięki której można poznać nazwiska spowiedników Sióstr w okresie od 1932 do 1971 r.

Spowiednicy Sióstr wspólnoty zakonnej w Proszowicach w latach 1932-1971:

(źródło: Kroniki domów zakonnych Zgromadzenia / praca s. Żaczek)

Rekolekcje i dni skupienia

     Zachęcone przykładem Chrystusa, który udawał się na miejsca pustynne, aby się modlić, a także przykładem Matki Najświętszej i Apostołów trwających na modlitwie w Wieczerniku Siostry również odprawiają rekolekcje i dni skupienia dla odnowienia w powołaniu i posłannictwie. W naszym Zgromadzeniu każdą Siostrę obowiązują: rekolekcje roczne pod kierunkiem kapłana trwające osiem dni, trzydniowe skupienie w Okresie Wielkiego Postu i miesięczne dni skupienia.

     Rekolekcje roczne, organizowane w miesiącach letnich (czerwiec, lipiec, sierpień) lub zimowych (w okresie ferii szkolnych) prowadzone były w Lublinie, Pacanowie i Krakowie. Przełożone domu dbały o to, by każda z Sióstr mogła uczestniczyć w rekolekcyjnym wieczerniku. Konieczne więc były zastępstwa w obowiązkach domowych i pracach apostolskich co Siostry chętnie czyniły wzajemnie sobie pomagając i się uzupełniając.

     Oprócz rekolekcji rocznych, w okresie Wielkiego Postu Siostry odprawiały we wspólnocie domowej trzydniowe skupienie nazywane czasem "małymi rekolekcjami". Najczęściej łączyły je z rekolekcjami w parafii, ponieważ wtedy korzystały podwójnie. Najpierw słuchały konferencji ogólnej głoszonej w kościele dla wiernych potem z konferencji ascetycznej na temat życia zakonnego w kaplicy domowej.

     Miesięczne dni skupienia odprawiane w pierwsze niedziele, przeżywały Siostry w kaplicy zakonnej adorując Chrystusa w Najświętszym Sakramencie. Bardzo często na zakończenie adoracji, miejscowi kapłani głosili Siostrom konferencje na temat życia zakonnego i ich odpowiedzialnej obecności w Kościele. W dni skupienia wyjeżdżały też do Krakowa by uczestniczyć w konferencjach dla Sióstr zakonnych organizowanych u Księży Jezuitów. Po południu, w godz. 14.00 - 18.00 był wystawiony Najświętszy Sakrament i trwała adoracja w kaplicy zakonnej. Każdy dzień skupienia poprzedzony był "aktem pojednania", na którym siostra przełożona przedstawiała wybrany fragment Konstytucji i Dyrektorium, a następnie wspólnie zastanawiano się nad realizacją tych przepisów we wspólnocie domowej. Na spotkaniach wspólnoty siostra przełożona zapoznawała również Siostry z aktualnymi sprawami Zgromadzenia i Kościoła, które były omawiane na zebraniach z Przełożoną Generalną.

     Siostry starały się uczestniczyć w ogólnopolskich międzyzakonnych czuwaniach i dniach skupienia na Jasnej Górze w Częstochowie oraz diecezjalnych dniach skupienia w Krakowie organizowanych dla Sióstr pracujących w różnych zawodach. Kilkakrotnie Przełożona Generalna organizowała czuwania na Jasnej Górze dla Sióstr naszego Zgromadzenia aby ponownie oddać Zgromadzenie w niewolę Maryi za wolność Kościoła w Polsce i na świecie, a także w intencji kapłanów, o błogosławieństwo dla prac Zarządu Generalnego czy dla uproszenia łask dla rozwoju dzieła misyjnego.

cdn.

Barbara Żaczek   

Artykuł pochodzi ze strony: Internetowego Kuriera Proszowskiego
Zapraszamy: https://www.24ikp.pl/info/prossoviana/online/zaczek_siostry/20200227odc09/art.php