Ze Śmiłowic pod Brzeskiem Nowem...
 |
| (fot. źródło) |
Śmiłowice, 18-03-2022, (8.05.1910)
Zachowano oryginalną pisownię.
wyszukał: Marcin Szwaja
Źródło: Gazeta Świąteczna; rok XXX - Tydzień 19, nr 1527 (dnia: 8 maja 1910 roku); Ze Śmiłowic pod Brzeskiem Nowem w Krakowskiem
Ze Śmiłowic pod Brzeskiem Nowem w Krakowskiem
 |
| (fot. źródło) |
Już dawno zbierałam się napisać o naszym zakątku, ale się trochę bałam, żeby kto nie śmiał się z mojego pisania, bo to dopiero pierwszy mój list do Gazety. Zwlekałam więc dotychczas, aż oto pobudził mię do pisania drukowany w Gazecie list Julji Świerczyńskiej, z którą spędziłam rok szkolny 1908 w Mirosławicach. Rok to godny dla mnie wspomnienia!
O szkole Mirosławickiej wspomnę tu tylko parę słów. Szkoła ta - to wychowawczyni dziewcząt na dobre żony, matki i obywatelki kraju. Nie będę pisał, czego się tam uczyłam, co robiłam: powiem tylko tyle, że po ukończeniu nauki w Mirosławicach, poznałam dobrze Boga, świat, i całym sercem ukochałam takich ludzi, którzy przez całe życie pracują dla dobra bliźnich, którzy starają się wydźwignąć ich z ciemnoty. Słowem, nauczyłam się tego, co jest potrzebne prawdziwe oświeconej wiejskiej gospodyni, mam oczy przetarte na wiele rzeczy o których dawniej pojęcia nie miałam. A więc życzyłabym każdej wiejskiej dziewczynie przebyć rok w Mirosławicach.
Ale nie o tem miałam pisać, jeno o naszych Śmiłowicach. Śmiało mogę powiedzieć, że z wejrzenia jest to wioska bardzo ładna i wesoła, ponieważ przepływa koło niej nasza wspaniała Wisła. Niestety, w tej ładnej i wesołej wsi niedobrze się dzieje. Prawda, mamy tu i dobre rzeczy, na przykład kółko kobiece "Przyszłość", które istnieje już cztery lata; ale jak ono się rozwija, to, Boże, Ty widzisz! Założycielka i przewodnicząca kółka, p.Zdanowska, poświęciła na to swoją pracę i wszelkiemi siłami stara się, aby nasze gosposie oświecały sobie głowy przez czytanie dobrych gazet i pouczających książek; ale, niestety, dotąd praca ta mały jeszcze skutek wydała.
Trudno przemówić do ludzi ciemnych, których Gazeta i książka mało obchodzi, choć tyle się już przez cztery lata poniosło trudu i mozołu, aby przekonać, że przez gazetę i dobrą książkę można dojść do czegoś lepszego. Z początku miałyśmy 30 członkiń. Raz na miesiąc odbywają się zgromadzenia. Z początku wszystkie członkinie się zgromadzały, ale po jakimś czasie zaczęło ich coraz mniej przychodzić. A dlaczego?
Przecie korzystniej jest spędzać czas na słuchaniu pouczających odczytów lub pożytecznych pogadankach, niż na plotkach i niepotrzebnych rozmowach, bo z niepotrzebnego i głupiego gadania najczęściej wywiązuje się kłótnia i gniew. Jest takie przysłowie, że czas to pieniądz, więc czyż nie szkoda marnować go napróżno? Ale cóż! Nasze gospodynie mało obchodziła oświata i dobre wskazówki przewodniczącej, i powoli z trzydziestu pozostało nas tylko szesnaście takich, które prawdziwie dbają o to, aby nasze kółko nie upadło. Przez cztery lata nie doszłyśmy jeszcze prawie do niczego i zanim cel osiągniemy, dużo jeszcze czasu upłynie. Znajdują się już w naszej wsi światli ludzie, ale są to jednostki; ogół trwa jeszcze w ciemnocie.
Tyle już papieru zabazgrałam, a tyle jeszcze byłoby do pisania! Wspomnę chociaż o naszych wychodach do Prus, których corok to więcej wyjeżdża, bo dziewczęta i chłopcy, którzy ztamtąd powracają, zachęcają innych opowiadaniem, jak im było wesoło w Prusiech. Sama słyszałam na własne uszy, jak jedna mówiła do swej rówieśnicy, która jeszcze tej uciechy nie próbowała:
Powiadam ci, Kasio, choć się pracuje cały tydzień jak koń, a czasem to się od Niemca i batogiem dostanie, ale jak - ci przyjdzie niedziela lub jakie święto, to się calusienieczki dzień tańczy, a chłopaki to - ci fundują wódkę, piwo i cukierki! - A jakie rozmowy prowadzą ci bywalcy pomiędzy sobą, to trzeba uszy zatykać i precz uciekać! A cóż dopiero mówić o postępkach!? Aż strach pomyśleć, jak to się nasza młodzież na tej pruskiej włóczędze marnuje!
Kiedy my się doczekamy tego, do czego dążymy!?
Marynia Zaw.
|
|
|
