Legionista, podpułkownik piechoty z Sokołowic
Karol Dziekanowski
(ur.: 24.06.1884 - zm.: 24.02.1941)
biogram
 |
 |
Karol Jan Dziekanowski
(fot. zbiory autora) |
Proszowice, 20-05-2020
Podpułkownik Karol Jan Dziekanowski, urodził się 24 czerwca 1884 roku w Sokołowicach w obecnym powiecie Proszowickim. Jego rodzicami byli Teofil i Maria z domu Bieńkowska. W latach 1894 - 1901 uczęszczał do Gimnazjum, które ukończył po sześciu klasach (nie uzyskując matury). Następnie uczył się w szkole górniczej w Dąbrowie Górniczej (1902-1903) oraz był słuchaczem rosyjskiej szkoły junkierskiej od stycznia 1903 do stycznia 1905.
Brał udział w wojnie rosyjsko-japońskiej w szeregach 196 Pułku Piechoty Armii Carskiej. W 1906 roku przeniesiony do rezerwy w stopniu chorążego piechoty. Osiedlając się w Krakowie w 1907 roku, rozpoczął naukę w prywatnej szkole technicznej, jednocześnie pracując jako kierownik techniczny fabryki wyrobów żelaznych na Zabłociu.
W 1908 roku Karol Dziekanowski wziął ślub z Marią Walas, z którą miał trójkę dzieci (Stanisław ur. 1912, Karolina ur. 1913, Maria ur. 1915). Od 1909 roku był członkiem ZWC (Związek Walki Czynnej), a od 1911 roku, członkiem zarządu Związku Strzeleckiego w Krakowskim Podgórzu. Jako organizator oraz instruktor w ZS, zgłosił się w Bochni do nowopowstałych Legionów Polskich.
Dziekanowski w Legionach Polskich służył w II Brygadzie, gdzie dowodził 2 Pułkiem Piechoty, awansując kolejno do stopnia podporucznika, porucznika i kapitana. Z II Brygadą przeszedł przez szlak bojowy przez Karpaty, Bukowinę aż po Wołyń, gdzie w został ranny. Leczył się w Szpitalu Garnizonowym nr 15 w Krakowie. Za sumienną służbę został odznaczony Austriackim Wojskowym Krzyżem Zasługi 3 klasy.
Podczas bitwy pod Rarańczą w 1915 roku, doszło do niecodziennego zdarzenia. Przed czołem wojsk stoczyli pojedynek na szable, jak za dawnych czasów, porucznik Karol Dziekanowski, zastępca dowódcy 2 Pułku Piechoty, były oficer armii rosyjskiej, z podpułkownikiem armii carskiej Iwanem Rosikowem. Zwyciężył polski oficer, a ranny Rosikow zmarł następnej nocy w legionowym lazarecie. Pochowano go z honorami wojskowymi na cmentarzu w Rarańczy, obok mogiły rtm. Zbigniewa Dunina-Wąsowicza.
Na początku 1917 roku, objął stanowisko inspektora w Krajowym Inspektoracie Zaciągu w Kaliszu, następnie dowodził kursem oficerskim w Zambrowie. Po kryzysie przysięgowym (VII 1917), przeszedł do Polskich Sił Zbrojnych. Dziekanowski ukończył kurs wyszkolenia w Ostrowi Mazowieckiej. Od 28 Czerwca do 1 Listopada 1918 był komendantem Powiatowej Komendy Uzupełnień w Kielcach. Od 1 Listopada 1918 roku, służył w Wojsku Polskim, gdzie został szefem sztabu Dowództwa Okręgu Generalnego w Kielcach. Później dowodził między innymi batalionem zapasowym 66 pp.
Po zakończeniu wojny z bolszewikami, Karola Dziekanowskiego zweryfikowano jako ppłk. piech. ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919. Dowodził 59. pp. (5.04.1921 - 19.10.1926). Do 25 Czerwca 1928 roku, pracował w Powiatowej Komisji Uzupełnień w Krakowie. Z dniem 28 Lutego 1929 roku, przeszedł w stan spoczynku.
Podczas wrześniowej wojny obronnej 1939 przebywał we Lwowie. W styczniu 1940 roku przez ks. Józefa Panasia, został wprowadzony do pracy w Komitecie Pomocy Uchodźcom we Lwowie. Dzięki pracy w KPU udało mu się skontaktować z inż. Chrząstkowskim ps. Płomieńczyk, który wprowadził go do konspiracji ZWZ. Po zaprzysiężeniu w Związku Walki Zbrojnej został wyznaczony na zastępcę komendanta Obszaru nr 3. Wiosną 1940 roku Dziekanowskiego skierowano do Białegostoku celem zorganizowania pracy na teren Obszaru nr 2. Nie zdążył objąć stanowiska, ponieważ 4 Czerwca 1940 roku, został aresztowany przez NKWD jako "Olgierd Dziewoński". Wyrokiem sowieckiego, Lwowskiego Obwodowego Sądu na rozprawie 19-20 Listopada 1940 roku, został skazany na karę śmierci. Wyrok wykonano poprzez rozstrzelanie dnia 24 lutego 1941 roku we Lwowie.
Podpułkownik Karol Jan Dziekanowski został odznaczony między innymi: Krzyżem Niepodległości oraz Virtutti Militari 5 klasy.
opracowanie: schronyproszowice.pl - Mateusz Serwatowski
ŹRÓDŁA, BIBLIOGRAFIA:
- Grzegorz Mazur, Jerzy Węgierski; Konspiracja Lwowska 1939-1944 Słownik Biograficzny; Wydawnictwo UNIA; Kraków 1997
- schronyproszowice.pl
- pl.wikipedia.org
- wbh.wp.mil.pl
|
