Partyzant, poeta...
Wawrzyniec Szarawara
(ur.: 21.08.1920 - zm.: 11.01.2009)
biogram
 |
| autor książki "Ocalić od zapomnienia" recytuje jeden ze swoich wierszy (fot. Zbigniew Pałetko) |
4-10-2006
Wawrzyniec Szarawara urodził się 21 sierpnia 1920 roku w Dodowie, powiat proszowicki. Uczęszczał do szkoły Powszechnej klasy I-V w Zielenicach a VI-VII w Łętkowicach. W 1945 roku ukończył Liceum Matematyczno - Przyrodnicze im. Tadeusza Kościuszki w Miechowie, uzyskując świadectwo dojrzałości - maturę.
W czasie tajnego nauczania próbuje pisać wiersze z różnych okazji. Od 1945 do 1949 roku kontynuował studia na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, gdzie uzyskał tytuł magistra ekonomii.
Pracę zawodową rozpoczął 1 czerwca 1937 roku w Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Radziemicach, jako pracownik księgowości, w której przepracował 12 lat. Po ukończonych studiach w 1949 roku rozpoczął prace w dziale rewizyjnym Centralnego Związku Spółdzielni Rolniczych w Krakowie jako lustrator do badań ksiąg rachunkowych bilansów. W Centralnym Związku Spółdzielni Rolniczych w Krakowie Wawrzyniec Szarawara przepracował 23 lata. W okresie od 1949 do 1951 roku był wykładowcą w Centralnej Szkole Rewidentów Spółdzielni Mleczarskich. W roku 1972 objął funkcję wiceprezesa zarządu do spraw skupu i handlu w Krakowskiej Spółdzielni Mleczarskiej w Krakowie, którą pełnił przez 10 lat przechodząc na emeryturę w 1982 roku.
W okresie okupacji pracując w Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Radziemicach należał do Armii Krajowej. W czerwcu 1942 roku został zaprzysiężony jako żołnierz AK. przyjmując pseudonim "Sęp". Przysięgę przystąpienia od "Sępa" przyjął członek oddziału AK. Mieczysław Olech z Przemęczan ps. " Olcha". Po wstąpieniu do A K. brał udział w różnych akcjach bojowych. Jednym z ośrodków konspiracyjnej działalności była Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Radziemicach, w której w tym czasie pracował jako księgowy. Tam odbywały się tajne zebrania dowódców AK przepisywano na maszynie komunikaty radiowe z zagranicy, drukowano na powielaczu tajną prasę, nabijano akumulatory do radia lampowego i wiele innych nielegalnych czynności.
 |
| Wawrzyniec Szarawara (z lewej) i Zbigniew Pałetko (alg) |
Pracując i mieszkając w Krakowie utrzymywał stały kontakt z rodzinną wsią Dodów. Był inicjatorem wielu czynów społecznych wchodząc w skład komitetu wiejskiego.
Po przejściu na emeryturę spełniają się Jego młodzieńcze marzenia podróżowania po świecie. Od 1982 roku opisuje wierszem różne, ważniejsze wydarzenia. Wstępuje do Bractwa Literackiego przy Teatrze Regionalnym w Krakowie. Opisał utworem wierszowym 10 zagranicznych podróży, które były wydawane jako oddzielne tomiki. Dziś przekazujemy Czytelnikowi w formie książki, w której znajdują się obszerne fragmenty wszystkich utworów.
Wawrzyniec Szarawara jako emeryt znany jest powszechnie jako działacz społeczny w Krakowie oraz swojej miejscowości rodzinnej w Dodowie. Od lat pracuje nad utworami opisującymi najczęściej podróże zagraniczne. W utworach tych dał szczegółowy opis wierszem pisany wydarzeń i spostrzeżeń przestrzegając konsekwentnie układu chronologicznego. Opisuje nie tylko wydarzenia, ale również i ludzi. Autor do swej narracji wykorzystał dar swobodnego wypowiadania myśli. Należy pochwalić autora, że we własną narrację wplótł liczne myśli, relacje uczestników i przyjaciół tworząc barwne wręcz pasjonujące utwory poezji. Można w nich spotkać skrupulatne analizy i oceny, wynikające, z własnych bogatych doświadczeń życiowych. Posługuje się językiem literackim, który jest dla czytelnika czytelny i zrozumiały.
W utworach Wawrzyńca Szarawary można spotkać wielką wdzięczność do wsi polskiej, na której się urodził i wychował. Tematykę wsi opisują utwory jak: "Praca Rolnika", "Chłopski protest", "Przełom wieków", "Jubileusz 100-lecia wsi Dodów", "Radziemice". Jest to wyraz wdzięczności autora do ludzi, którzy "Żywią i bronią".
Jest autorem wielu publikacji prasowych, dotyczących miejscowości Radziemice, Dodów, Zielenice. Jego działalność spotkała się z uznaniem dziennikarskiego pióra. Ukazała się duża ilość artykułów w prasie lokalnej jak również o zasięgu krajowym, dotycząca Jego działalności zawodowej, społecznej i literackiej.
Do największych zbiorów wierszy zaliczyć można:
Moje podróże zagraniczne w ciągu 40 lat; Ocalić od zapomnienia /Zbiór utworów o różnych zdarzeniach 1980 - 2002 r, oraz wydana monografia o Dodowie. Jego literacka twórczość w prozie i poezji przyczyniła się do lepszego poznania dziejów Dodowa, Zielenic, Radziemic, i innych miejscowości.
Zbierane przez Wawrzyńca Szarawarę od ponad 50 lat materiały - dziś są cennymi dokumentami, przybliżającymi nas do lepszego poznania poprzedniego wieku.
 |
| został odznaczony najwyższym odznaczeniem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego "Zasłużony dla Kultury Polskiej" Gloria Artis. (fot. Zbigniew Pałetko) |
Niniejsze uwagi i spostrzeżenia wypada mi zakończyć słowami wdzięczności dla Autora, że tak pięknie kontynuuje literacki obowiązek, dążąc do utrwalenia wydarzeń i faktów z własnego życia. Życzę Mu w imieniu własnym i członków Stowarzyszenia Kulturalnego Radziemic - którego Pan Wawrzyniec jest członkiem - by swe trudy pisarskie kontynuował długo i szczęśliwie, pozostawiając dla potomności swoje literackie dzieła.
Nauczyć się można wiele, ale poetą trzeba się urodzić!
Za pracę literacką i społeczną otrzymał wiele odznaczeń, między innymi: Złoty Krzyż Zasługi, Złota Odznaka dla Ziemi Krakowskiej, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.
W dniu 14 czerwca 2006 roku Wawrzyniec Szarawara z inicjatywy Towarzystwa Kulturalnego Ziemi Radziemickiej odznaczony został najwyższym odznaczeniem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego "Zasłużony dla Kultury Polskiej" Gloria Artis.
UZUPEŁNIENIA:
W 2007 roku staraniem Towarzystwa Kulturalnego Ziemi Radziemickiej ukazał się drugi tomik poezji W.Szarawary "Podróże w rymach opisane" (30-10-2007 red.)
opracowanie: Zbigniew Pałetko
|
