Z patriotycznej rodziny
Stanisław Cęckiewicz ps. Czarny
(ur.: 5.08.1918 - zm.: 6.02.2020)
biogram
 |
Stanisław Cęckiewicz ps. Czarny
(fot. Inspektorat AK "Maria" w walce...) |
Proszowice, 30-01-2019
Kapitan Stanisław, Stefan Cęckiewicz ps. Czarny, obecnie na emeryturze, mieszka w Krakowie. Urodził się 5 sierpnia 1918 w Nowym Brzesku (powiat proszowicki) w rodzinie Stanisława i Ludwiki. Wszyscy Cęckiewiczowie byli patriotami, w czasie wojny pięciu braci i siostra, byli zaangażowani w działalność konspiracyjną.
Do 1939 roku uczył się w gimnazjum kupieckim, a w czasie okupacji uzupełnienie z zakresu liceum ogólnokształcącego w tajnych zespołach nauczania. Po wojnie 3 lata uczył się na kursach specjalistycznych z zakresu zarządzania ekonomiki transportu i gospodarki materiałowej, w tym kurs Doskonalenia Zwierzchnich Kadr Kierowniczych.
Od l października 1940 r. do lutego 1942 NOW-ZWZ (Narodowa Organizacja Wojskowa - Związek Walki Zbrojnej). Do organizacji wprowadził go starszy kolega, uczestnik kampanii wrześniowej Jan Zawartka ps. Sokół. Od lutego 1942 do 17 stycznia 1945 należał do Armii Krajowej Inspektorat "Maria"/106 DP 120 pp. IV bat. 3 komp. Nowe Brzesko i tereny Inspektoratu AK Miechów.
Pełnił funkcję łącznika do dowódcy kompanii "Beteha" w Nagorzanach, słuchał wiadomości radiowych nadawanych w Londynie, następnie przepisywał je na maszynie i przekazywał członkom organizacji. Ubezpieczał członków organizacji odbywających szkolenie lub odpraw dowódców plutonów z dowódcą kompanii jakie odbywały się w jego domu rodzinnym.
Ważniejsze akcje zbrojne to ostrzeliwanie oddziału Ukraińców usiłujących przeprawić się przez Wisłę na wysokości Nowego Brzeska, walka z żandarmerią niemiecką przebijającą się przez Nowe Brzesko w stronę Krakowa, udział w walce z oddziałami wermachtu w miejscowości Jaksice. Wraz z młodszym bratem Witoldem na rozkaz "Beteha" w końcowym okresie wojny (1944/1945) zdobywali szczegółowe plany budowanych przez Niemców fortyfikacji obronnych przed Sowietami.
W roku 1940 szeregowy, w 1943 po złożeniu egzaminu przed dowódcą III kompanii otrzymał stopień starszego strzelca, w roku 1945 w dniu 6 listopada przy obowiązku ujawnienia się awansowany na stopień plutonowego. Natomiast 12 października 2000 r. mianowany został na stopień podporucznika Wojska Polskiego.
Dowódcami jego byli kolejno drużyny: kapral Jan Zawartka "Sokół", plutonu: por. Tadeusz Kowal "Skiba", III komp.: ppor. Bohdan Thugutt.
 |
Stanisław Cęckiewicz
(fot. dziennikpolski24.pl) |
Po wojnie za przynależność do Armii Krajowej był szykanowany i represjonowany przez Urząd Bezpieczeństwa. Już w maju 1945 roku UB-owcy przeprowadzili dokładną rewizję w jego domu, jak sam pisze: Dwudziestu ubowców plądrowało i przekopywało wszystkie zakamarki, z powodu podejrzenia (donosu) o handel dolarami. W efekcie Stanisław Cęckiewicz został ukarany tak zwanym domiarem podatkowym i zatrzymany na kilka dni w areszcie (za nie oddanie kontyngentu, choć zboże nie było skoszone, a gospodarstwem zajmował się młodszy brat Antek, a nie Stanisław), następnie zmuszono go do likwidacji własnego sklepu spożywczego, który prowadził wraz z żoną i poszukiwania pracy w Krakowie.
Do października 1950 pracował w Powszechnym Domu Towarowym przy ul. Św. Anny 2 (początkowo do prac przy organizowaniu tego przedsiębiorstwa, a później jako kierownik stoisk wełny), w październiku (24) został aresztowany przez UB. Po krótkim pobycie w siedzibie UB w Krakowie (3 dni) został przewieziony do Kielc. W grudniu został przeniesiony do siedziby UB w Pińczowie, gdzie poddany drastycznym metodom traktowania więźniów przebywał ponad cztery miesiące. Dzięki staraniom rodziny i licznym mieszkańcom Nowego Brzeska został 20 kwietnia 1951 roku wypuszczony na wolność.
W swoich wspomnieniach tak opisywał początek pobytu w Pińczowie: [...]Ten oprych przywiózł mnie wieczorem do Pińczowa i widocznie powiedział kolegom oprawcom - dajcie mu "wciry", gdyż ci zamiast zaprowadzić mnie do celi, wepchnęli do pomieszczenia zrujnowanego, zakratowanego, z wybitymi szybami, ściągnęli siłą ze mnie ubranie i pozostawili boso, tylko w kalesonach i koszuli. Rechocząc zgasili światło, zatrzasnęli drzwi i poszli. Kiedy tarmosili się ze mną (było ich trzech) zdążyłem zauważyć, że w rogu było trochę słomy i kawałek brudnego, zabłoconego koca. Po omacku doszedłem do kąta, zgarnąłem słomę pod nogi, usiadłem i zapłakałem nad sobą. Jest zima, mróz, miesiąc grudzień, a ja półnagi. Przecież ja do rana zamarznę. Przecież nic nikomu nie zrobiłem, dlaczego mam zginąć jak Janek Scisłowski [...].
Wspomnienia Stanisława Cęckiewicza z okresu wojny można przeczytać w naszym Serwisie TUTAJ!
W roku 1955 pracował w PTS "Transbud" w Krakowie jako kierownik techniczny.
5 sierpnia 2018 roku odbyły się podniosłe uroczystości z okazji ukończenia 100 lat przez Stanisława Cęckiewicza (msza święta w kościele św. Katarzyny w Krakowie, spotkanie z rodziną, znajomymi z AK oraz kolegami).
 |
| Jubilat z córką w kościele, w głębi (z lewej strony) kpt. Antoni Sielecki (fot. Zdzisław Kuliś) |
Za działalność partyzancką został uhonorowany wieloma odznaczeniami i tak: 1978 r. Odznaka Pamiątkowa "Akcji Burza", w 1994 r. Krzyż Armii Krajowej, w1995 r. Odznaka Weterana Walk o Niepodległość, Medalm "Pro Patria". 21 lipca 2014 roku odznaczony został przez prezydenta Rzeczpospolitej Polski Krzyżem z Mieczami Orderu Krzyża Niepodległości.
Posiada również Zaświadczenie Instytutu Pamięci Narodowej z dnia 31 stycznia 2003 roku o represjonowaniu w latach 1945 - 1956 i otrzymaniu w związku z tym statusu pokrzywdzonego.
opracowanie: Andrzej Solarz
ŹRÓDŁA, BIBLIOGRAFIA:
- Zdzisław Kuliś; Krótka biografia; maszynopis 2018
- Bolesław Michał Nieczuja-Ostrowski; Inspektorat AK "Maria" w walce t.II Kryptonim "Michał"-"Maria" (1943-VI.1944) Część II; Fundacja Inspektoratu Światowego Związku Żołnierzy AK i Sekcji Obrony Życia Dziecka im. Inspektoratu; Elbląg 2007
- Józef Belski; Kazimiersko - Proszowicka Rzeczpospolita Partyzancka 22 lipca - 12 sierpnia 1944; Kazimierza Wielka 2014
- zbiory IKP
- nowe-brzesko.pl
- dziennikpolski24.pl
- katalog.bip.ipn.gov.pl
- pl.wikipedia.org
|
