Komendant szpitala polowego 120 pp AK

facebook

Dzisiaj jest sobota, 23 listopada 2024 r. (328 dzień roku) ; imieniny: Adeli, Felicyty, Klemensa

serwis

wydarzenia

informacje

skarby Ziemi Proszowskiej

Redakcja

tv.24ikp.pl

działy autorskie

ludzie ZP

miejsca, obiekty itp.

felietony, opracowania

ludzie Rzeczpospolitej Partyzanckiej 1944

"katyńczycy"

serwis IKP / Skarby Ziemi Proszowskiej / ludzie ZP / rp1944 / Komendant szpitala polowego 120 pp AK

	pomóżcie!!! ;)
	Jeżeli posiadacie informacje, materiały dotyczące prezentowanych w Serwisie postaci, macie propozycję innych osób związanych z Ziemią Proszowską, albo zauważyliście błędy w naszym artykule; prosimy o kontakt! skarby@24ikp.pl. Inne kontakty z nami: TUTAJ! Redakcja IKP

O G Ł O S Z E N I A

godzinowa 45 dni

Komendant szpitala polowego 120 pp AK
Henryk Godlewski ps. Grzela
(ur.: 23.07.1914 - zm.: 15.09.1989)

biogram

Henryk Godlewski ps. Grzela
(fot. Osobiste wspomnienie...)

6-03-2021

Profesor Henryk Gabriel Emil Kazimierz Godlewski ps. Grzela; urodził się 23 lipca 1914 r. we Lwowie. Jego ojciec Tadeusz Godlewski był fizykiem, profesorem Politechniki Lwowskiej (współpracował z Marią Skłodowską-Curie i jej mężem). Zmarł na białaczkę w roku 1921. Osierocił dwóch małych chłopców starszego Henryka i młodszego o dwa lata Jerzego. Matka Henryka, Janina wyszła ponownie za mąż za Maksymiliana Hubera, profesora Politechniki Lwowskiej i Warszawskiej.

     Henryk był żywym i przedsiębiorczym chłopcem. Swoją edukację rozpoczął w gimnazjum matematyczno-przyrodniczym im. H. Sienkiewicza we Lwowie. Po trzech latach przeniósł się do lwowskiego Korpusu Kadetów. Po kilku latach pobytu we Lwowie rodzina przeniosła się do Warszawy. Gdzie Henryk uczęszczał do gimnazjum im. T. Gackiego o takim samym profilu jak we Lwowie. W 1932 roku zdał tam maturę.

     Wszystkie wakacje spędzał wraz z bratem w Śmiłowicach lub Pierocicach pod opieką stryjecznych sióstr brata ojca (Emila Godlewskiego juniora), Anieli Zdanowskiej i Heleny Osuchowskiej.

     Henryk rozpoczął studia na Wydziale Rolniczym Uniwersytetu Jagiellońskiego w 1932 roku jednak w 1933 przeniósł się na Wydział Lekarski tej uczelni. Później kontynuował je przez 2 lata w Warszawie. Równocześnie pracował jako demonstrator w Zakładzie Histologii i Embriologii u prof. Mieczysława Konopackiego, interesując się biologią doświadczalną. Wrócił do Krakowa i tu w 1939 roku zakończył studia medyczne. Po wybuchu wojny ostatnie egzaminy zdawał we Lwowie gdzie w 1939 roku otrzymał dyplom lekarza. 4 września tego roku ożenił się z Alicją Ziomek, studentką Wydziału Filozofii UJ w Krakowie, po wojnie była nauczycielką historii w gdańskim gimnazjum, a później przez krótki czas w Białymstoku.

     W latach 1939-1940 pracował jako lekarz stażysta w klinikach Uniwersytetu Warszawskiego i Zakładzie Położniczo-Ginekologicznym im. ks. Anny Mazowieckiej w Warszawie.

     Po ukończeniu praktyk, w 1941 r. otrzymał stanowisko lekarza rejonowego, kierownika ośrodka zdrowia w Nowym Brzesku (wówczas w powiecie miechowskim), gdzie prowadził z powodzeniem praktykę lekarską, aż do 1944 roku (przejściowo pełnił tam również funkcję kierownika lazaretu zakaźnego). Cieszył się uznaniem wśród miejscowej ludności. Odnosił niecodzienne sukcesy np.: przyszył palec ręki odcięty siekierą, wyciągnął z ciężkiego stanu chłopca zakażonego tężcem. Tu w kwietniu 1942 r. urodziła się państwu Godlewskim córka Ewa. Należał do Narodowej Organizacji Wojskowej, a po akcji scaleniowej do Armii Krajowej, posługiwał się pseudonimem Grzela.

     Jego przełożonymi byli: dowódca plutonu - podporucznik rezerwy Tadeusz Kowal ps. Skiba, kompanią dowodził właściciel majątku Nagorzany, mjr Bogdan Thogutt ps. Beteha. Podczas trwania Kazimiersko - Proszowickiej Rzeczpospolitej Partyzanckiej (lato 1944) Henryk Godlewski został komendantem szpitala polowego 120 pułku piechoty Armii Krajowej "Kawiarnia" 106 Dywizji Piechoty. Szpital mieścił się w Kucharach Leśnych, a następnie w majątku Nagorzany.

     Prof. Zofia Bielanska-Osuchowska, spokrewniona z Henrykiem wspomina o ciekawym wydarzeniu z tego okresu (RP 1944), które jak się później okazało było mocno odcisnęło się na powojennych losach Henryka i jego rodziny. Do Brzeska Nowego przybyła z Krakowa młoda kobieta o imieniu Maria, sympatyczna, drobna brunetka. Została zatrudniona w domu Tadeusza Kowala w charakterze służącej, później została opiekunką Ewy Godlewskiej. Po ponownym zajęciu tych terenów przez Niemców, uczestnicy wydarzeń ukrywali się, jednak miały miejsce liczne aresztowania. Maria była podejrzana o przekazywanie informacji wrogowi. Decyzją sądu podziemnego została skazana na karę śmierci, wyrok został wykonany. W sprawie tej AK prowadziła dochodzenie wyjaśniające, okazało się, że Maria była agentką NKWD.

     Henryk, bezpośrednio po zakończeniu wojny osiedlił się najpierw w Laskowicach, gdzie pełnił funkcję lekarza rejonowego PKP, a następnie w Malborku, gdzie był dyrektorem Szpitala Miejskiego. Tam też podjął się organizacji szpitala powiatowego, sekcji przeciwwenerycznej, łaźni miejskiej oraz ambulatorium PCK.

     W maju 1945 r. został aresztowany przez UB pod zarzutem morderstwa opiekunki małej Ewy. W więzieniu przebywał przez kilka miesięcy. Sprawa ta jeszcze prześladowała go aż do października 1956 roku. Po raz drugi aresztowano go w listopadzie 1950 roku, Godlewski przebywał w więzieniu przez pół roku. Po raz trzeci w 1953 roku, wtedy umieszczono go w więzieniu w Pińczowie na 6 miesięcy. Z dokumentów IPN wynika, że podczas okupacji na terenie powiatu miechowskiego działały różne organizacje zbrojne, często zwalczające się wzajemnie. Ludzi tych organizacji różniły poglądy polityczne, status społeczny i gospodarczy. Po wojnie aktywiści lewicowi składali donosy na Henryka Godlewskiego, który był związany z AK.

     W 1945 roku po wyjściu z więzienia pracował w Zakładzie Histologii i Embriologii Akademii Lekarskiej w Gdańsku, kierowanym przez prof. Stanisława Hillera, na stanowisku adiunkta (w 1944 roku obronił pracę doktorską w Krakowie na UJ i przygotował pracę habilitacyjną).

     Od 1 stycznia 1946 pracował jako starszy asystent Zakładu Histologii i Embriologii Akademii Lekarskiej w Gdańsku, następnie jako adiunkt tegoż Zakładu przy oddziale Lekarsko-Dentystycznym Wydziału Lekarskiego ALG. Na stanowisku adiunkta prowadził samodzielnie ćwiczenia histologiczne dla studentów wydziału lekarsko-dentystycznego oraz zastępował wielokrotnie kierownika zakładu w wykładach dla studentów medycyny. W 1949 roku złożył podanie do dziekanatu Wydziału Lekarskiego ALG o wszczęcie przewodu habilitacyjnego na podstawie rozprawy: "Cytochemiczne badania nad mikrometabolizmem oocytów u Aurelia aurita L".

     W 1950 roku został kierownikiem Katedry Histochemii w Instytucie Patologii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, współpracującej z dyrektorem Instytutu prof. Paszkiewiczem. Tutaj również otrzymał tytuł profesora zwyczajnego, co umożliwiło mu poszerzenie zainteresowań i rozpoczęcie organizowania Polskiego Towarzystwa Histochemicznego.

profesor Henryk Godlewski (fot. umb.edu.pl)

     Do Białegostoku przyjechała również jego żona w zaawansowanej ciąży z córką. W styczniu 1951 r. urodził się syn Marek. Po odzyskaniu wolności przez Henryka Godlewskiego (w 1951 roku) odbyło się jego kolokwium habilitacyjne w Akademii Medycznej w Gdańsku. Tym samym uzyskał veniam legendi - prawo prowadzenia wykładów. Teoretycznie, ponieważ miał zakaz pracy na wyższych uczelniach, kontaktu z młodzieżą i wyjazdów za granicę. W latach 1953-1961 pracuje w Zakładzie Biologii Nowotworów Instytutu Onkologii w Gliwicach.

     Po wyjeździe z Gliwic prof. Kazimierza Duxa, kieruje zakładem. W 1962 r. zakłada czasopismo "Folia Histochemica et Cytochemica". Następny etap działalności naukowej prof. Henryka Godlewskiego to Zakład Patomorfologii PAN w Warszawie. We wrześniu 1957 r., podczas walnego zebrania Polskiego Towarzystwa Anatomicznego Henryk Godlewski wystąpił z inicjatywą utworzenia sekcji histochemicznej. Staje się jej organizatorem i przewodniczącym. W 1962 r. powołano Polskie Towarzystwo Histochemików i Cytochemików, na prezesa wybrano prof. Henryka Godlewskiego. Tę funkcję pełnił przez trzy kadencje.

30 stycznia 1963 r. Rada Państwa powołała Henryka Godlewskiego na stanowisko profesora nadzwyczajnego PAN.

     W roku 1973 prof. Henryk Godlewski wraca do Krakowa, pracuje w Instytucie Farmakologii PAN, mieszka przy Rynku Głównym. Przed odejściem na emeryturę wyjeżdża na dwuletni kontrakt do Libii, gdzie na Uniwersytecie w Benghazi prowadzi zajęcia dla studentów medycyny z zakresu histologii i embriologii (lata 1978-1980).

     Godlewski był członkiem 12 towarzystw naukowych i medycznych w kraju i za granicą. Honorowe Członkostwo przyznało mu Polskie Towarzystwo Histochemików i Cytochemików; Niemiecka Akademia Naturalistów; Węgierskie Towarzystwo Anatomów, Histologów i Embriologów. Z jego 235 publikacji 101 podejmuje tematykę histochemii zarówno pod kątem teoretycznym jak i praktycznym.

     Profesor Henryk Godlewski zmarł na zawał serca 15 września 1989 roku w Krakowie, został pochowany w grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Rakowickim.

opracowanie: Andrzej Solarz