Aktywny partyzant...
Henryk Niklewicz ps. Czarny
(ur.: ??? - zm.: 13.03.1991)
biogram
|
(fot. zbiory IKP) |
|
Henryk Niklewicz ps. Czarny (fot. Rzeczpospolita Partyzancka) |
Proszowice, 1-08-2019
Chorąży Henryk Niklewicz ps. Czarny; żołnierz ZWZ / AK Placówki "Mewa" w Miechowie, partyzant oddziałów partyzanckich: "Skrzetuski" i "Jaksa", żołnierz 3 kompanii Samodzielnego Bataliony Szturmowego "Suszarnia", więzień okresu stalinowskiego, zasłużony i ceniony rzemieślnik miechowski.
W "Mewie" miedzy innymi pełnił funkcję dowódcy łączników; komendanta punktu prasowego, który mieścił się w jego mieszkaniu; pełnił tez obowiązki dowódcy oddziału dyspozycyjnego (OD) Placówki.
W okresie maj 1943 - czerwiec 1944 w Hurtowni Niklewicza odbył się kursu podchorążych w placówce Miechów ("Mewa"), w którym uczestniczył także "Czarny", komendantem kursu był Julian Socha ps. Dźwig.
Niektóre akcje w których uczestniczył "Czarny":
- 25 lutego 1944 - Miechów, akcja na Zarząd Drogowy, zabrano trzy maszyny do pisania i powielacz.
- marzec 1944 - Transportu broni zrzutowej z placówki Działoszyce do placówki Miechów przy silnym zagrożeniu nieprzyjaciela. Zadanie wykonał oddział w sile 20 żołnierzy pod jego dowództwem.
- 7 kwietnia 1944 (Wielki Piątek) - Zagórzyce, akcja na Urząd Gminy Wielko-Zagórze, zabrano dwie maszyny do pisania, zniszczono telefon oraz dokumenty kontygentowe.
- 8 kwietnia 1944 (Wielka Sobota) - Jaksice, akcja na Urząd Gminy Jaksice, zabrano maszyny do pisania, zniszczono dokumenty kontyngentowe i wykonano zasądzoną karę śmierci na niemieckich konfidentach (w innej relacji wymierzono chłostę dwom mieszkańcom za brak postawy obywatelskiej i kumanie się z Niemcami).
- 1 lipca 1944 - oddział pod jego dowództwem ostrzelał w Bukowskiej Woli kwatery żołnierzy 819 azerbejdżańskiego batalionu piechoty. Jeden żołnierz wroga został ranny.
- 24 lipca 1944 - Kalina Mała, ostrzelanie Niemców wywożących na furmankach chłopów do robót fortyfikacyjnych. "Robotnicy" uciekli do domów, Niemcy do Miechowa.
- 26 lipca 1944 - obrona radiostacji Grupy Operacyjnej "Kraków" w lesie Klonowskim.
- 28 lipca 1944 - Książ Wielki, nieudana akcja na "uzdrowieńców" Wehrmachtu kwaterujących w tamtejszej szkole.
- 6 sierpnia 1944 - okolice Miechowa, rozbrojenie Niemców jadących z sianem do Miechowa. Zdobyto trzy karabiny i amunicję.
- 22 sierpnia 1944 - pod Miechowem 5-osobowy patrol (dowódca "Czarny"), zlikwidował rejonowego inspektora budowy fortyfikacji Andersona.
- sierpień 1944 - pod miejscowością Brzuchna, patrol pod dowództwem Juliana Sochy ps. Dźwig zaatakował 30 oddział Ukraińców stacjonujących w Miechowie, którzy rabowali okolicznych rolników. Ukraińcy uciekli, zdobyto 1 k.m., 2 p.m., 4 k.b., dużą ilość amunicji i kilka granatów. Zginęło 7 wrogów.
- sierpień 1944 - Miechów, wracając z przepustki z "Kolumbem" zaatakowali trzyosobowy patrol ukraiński. 1 Ukrainiec zginął, dwóch było rannych, zdobyto trzy pistolety.
- wrzesień 1944 - atak na samochód osobowy z niemieckimi oficerami SS pomiędzy miejscowościami Wielki Dół - Szczepanowice (trasa Kraków-Miechów). Zginęło trzech oficerów SS i kierowca.
- wrzesień 1944 - 11 partyzantów jadąc po zaopatrzenie w buty i skórę, na drodze pomiędzy Kaliną Małą a Bukowską Wolą natknęli się na samochód ciężarowy z Niemcami. Doszło do walki, Niemcy rozproszyli się zginął jeden z nich co najmniej 2 było rannych.
- październik 1944 - Słomniki, 11 osobowy patrol partyzantów niedaleko skrzyżowania dróg Kacice i Prandocin zabił niechcących się poddać dwóch oficerów Wermachtu. Zdobyto dwa pistolety z kaburami i zapasowymi magazynkami.
- październik 1944 - Miechów, 3. osobowy patrol po dowództwem "Czarnego" zlikwidował dwuosobową niemiecką ochronę szpitala.
- październik 1944 - Miechów, wracając z przepustki "Czarny" razem z "Kolumbem" i "Kolką" na ulicy Warszawskiej rozbroili trzech gestapowców. Zdobyli trzy pistolety.
- listopad 1944 - nieudany atak na ciężarówkę z Niemcami jadących szosą między Kaliną Rędzinami a Bukowską Wolą.
- grudzień 1944 - Miechów, udana akcja części oddziału "Jaksy" na niemieckie magazyny żywnościowe w celu pozyskania mięsa i wędlin. Zdobyto broń rozbrojonych wartowników.
- grudzień 1944 - Miechów, zdobycie przez "Czarnego" i "Kolbę" zapasu papierosów w niemieckim sklepie.
Był odznaczony: Krzyżem Virtuti Militari 5 kl., dwukrotnie Krzyżem Walecznych, Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami i Krzyżem AK.
Henryk Niklewicz zmarł 13 marca 1991 roku w Miechowie, pogrzeb odbył się 22 marca w na miejscowym Cmentarzu Parafialnym. W uroczystości oprócz współtowarzyszy ze 106 Dywizji Piechoty i pocztu Inspektoratu Rejonowego "Maria", wzięli licznie mieszkańcy Miechowa. Przemówienie nad grobem wygłosił członek Zarządu Okręgu Małopolska SZŻAK Stefan Kwiecień ps. Kalina.
opracowanie: Andrzej Solarz
ŹRÓDŁA, BIBLIOGRAFIA:
- Informator SŻAK w Krakowie, nr 6
- Bolesław Michał Nieczuja-Ostrowski; Rzeczpospolita Partyzancka; Instytut Wydawniczy PAX; Warszawa 1991
- Bolesław Michał Nieczuja-Ostrowski; Inspektorat AK "Maria" w walce t. II Kryptonim "Michał"-"Maria" (1943-VI.1944) Część I; Fundacja Inspektoratu Światowego Związku Żołnierzy AK i Sekcji Obrony Życia Dziecka im. Inspektoratu; Elbląg 2001
- Bolesław Michał Nieczuja-Ostrowski; Inspektorat AK "Maria" w walce t. II Kryptonim "Michał"-"Maria" (1943-VI.1944) Część II; Fundacja Inspektoratu Światowego Związku Żołnierzy AK i Sekcji Obrony Życia Dziecka im. Inspektoratu; Elbląg 2007
- Antoni Iglewski; "PONAR" Wspomnienia z lat 1939-1945; Brześć Kujawski 2012
- Jan Guzik; W obronie miechowskiej wsi 1939-1945; Książka i Wiedza; Warszawa 1981
- zbiory IKP
- inwentarz.ipn.gov.pl
|