Pierwszy komendant POW w gminie Łętkowice
Stanisław Dejworek ps. Czyż
|
Łętkowice 7 lipca 2020, dzisiaj w centrum wsi nie ma już rodzinnego domu komendanta, mimo to pamięć o nim przetrwa (fot. zbiory autora) |
|
Stanisław Dejworek ps. Czyż (fot. zbiory autora) |
|
odznaka POW JP 1918 (fot. onebid.pl) |
Proszowice, 19-08-2020
Stanisław Dejworek ps. Czyż, urodził się 3 maja 1897 roku w Łętkowicach (ówczesny powiat miechowski). Był synem rolnika Franciszka i Marianny Łakomej. Ukończył cztery klasy szkoły średniej.
Od 1916 r., bierze czynny udział w pracy niepodległościowej. W rodzimej miejscowości Łętkowice i w Słomnikach, zakłada Polską Organizację Wojskową (POW), zostaje jej komendantem lokalnym. Pod jego kierunkiem, wkrótce te dwa oddziały osiągają wysoki poziom wyszkolenia. Zarówno ideowym, jak też pod względem umiejętności wojskowych.
Energiczny i przedsiębiorczy, wykazał zamiłowanie do ryzykownych akcji. Przy rozbrajaniu okupantów, oddaje znaczne zasługi na stanowisku komendanta oddziału peowiackiego, który jako pierwszy rozpoczął tą akcję w powiecie miechowskim. Jako ich komendant, z zapałem organizuje i szkoli podległe ogniwa organizacyjne. Wyróżnił się wzorowym organizowaniem i szkoleniem oddziałów POW. Promował akcję propagandową wśród włościan.
Czynnie bierze udział w walce o niepodległość, wstępując ochotniczo do wojska. Na froncie dostaje się do niewoli, lecz ucieka z obozu jeńców i powraca do armii. Podczas I. powstania na Górnym Śląsku, zgłasza się do oddziału powstańczego. Znakomicie wywiązał się z zadania ochrony mienia i życia mieszkańców południowej części powiatu, powierzonego mu po wyparciu Niemców.
Po zwolnieniu z wojska bierze udział w pracach Związku Strzeleckiego, gdzie piastuje stanowisko instruktora obwodowego.
W 1931 roku mieszkał w Skarżysku Kamiennej. Pracował w Wojskowej Wytwórni Rakiet (Państwowa Fabryka Amunicji) jako pracownik umysłowy. Był działaczem Funduszu Obrony Narodowej.
10 kwietnia 1940 roku Niemcy rozstrzelali na Firleju (dawniej wieś, obecnie dzielnica Radomia, północna części miasta) grupę więźniów w której znalazł Stanisław Dejworek.
Odznaczony został: Krzyżem Walecznych, Medalem za wojnę, Krzyżem Niepodległości.
opracowanie: Marcin Szwaja
|
upoważnienie do zniżki kolejowej (fot. zbiory autora) |
ŹRÓDŁA, BIBLIOGRAFIA:
- Centralne Archiwum Wojskowe w Warszawie
- informacje od pana Pabiana z Łętkowic
- zbiory autora
- pl.wikipedia.org
- odrowaz24.pl
- onebid.pl
|