Nie był obojętny na sprawy Polski...
Stanisław Kostka Dembiński herbu Nieczuja
 |
herb Nieczuja rodziny Dembińskich
(fot. pl.wikipedia.org) |
Proszowice, 22-11-2019
Małoszów od XVI wieku był własnością rodziny Dembińskich herbu Nieczuja. To tutaj ufundowali kościół pod wezwaniem świętego Mikołaja. Potwierdzeniem ich bytności jest tablica wotywna jednego z przedstawicieli tego rodu. Poznajmy bliżej tę osobę...
Treść tablicy: TU SPOCZYWA | STANISŁAW KOSTKA Z DĘBIAN | NIECZUJA DEMBIŃSKI | WOJEWODA KRAKOWSKI | KAWALER ORDERÓW | Ś-GO STANISŁAWA I ORŁA BIAŁEGO | SYN PIOTRA DEMBIŃSKIEGO | KASZTELANA BIECKIEGO | I ANNY Z LIPIŃSKICH | UR. W KOSSOCICACH 20 GRUDN. 1708 R. | UM. W KOTLICACH 11 GRUDNIA 1781 R. | MĄŻ WIELKIEJ CNOTY | I ZASŁUG OBYWATELSKICH. | SPOKÓJ JEGO DUSZY | POMNIK TEN POŁOŻYŁ MU | PRAWNUK JULIUSZ | NIECZUJA DEMBIŃSKI W 1881 R.
Stanisław Kostka Dembiński herbu Nieczuja; wojewoda krakowski, porucznik chorągwi pancernej Rzewuskiego, kawaler orderów św. Stanisława i Orła Białego, był synem Piotra Dembińskiego starosty czchowskiego-kasztelana oświęcimskiego i Anny z Lipińskich. Urodził się w Kossocicach 20 grudnia1708 roku.
 |
herb Nieczuja rodziny Dembińskich, na tablicy wotywnej w_małoszowskim kościele
(fot. Marcin Szwaja) |
W 1733 roku podpisał elekcję Stanisława Leszczyńskiego. W 1738 r., był porucznikiem chorągwi pancernej Rzewuskiego, a w 1742 Załuskiego. W 1750 został po raz pierwszy wybrany posłem na sejm ekstraordynaryjny. Był członkiem konfederacji Czartoryskich, która za wszelką cenę chciała przeprowadzić reformę państwa polskiego. W czerwcu 1752 roku, występuje w godności starosty wolbromskiego (z której zrezygnował na rzecz Franciszka D. h. Rawicz). Od czerwca 1757 był podczaszym krakowskiego. Od tego też roku miał chorągiew husarską i pułkownikowską. Podczaszy krakowski w latach 1758-1764.
W 1764 roku uczestniczył w elekcji Stanisława Augusta głosując z nim wraz z innymi Dembińskimi. Doceniony przez króla, 15 grudnia tegoż roku, otrzymał urząd kasztelana wojnickiego. Jest też członkiem Konfederacji Czartoryskich oraz posłem województwa krakowskiego na sejm konwokacyjny. Podpisał elekcję Stanisława Augusta Poniatowskiego, został senatorem rezydentem.
Sejmik proszowski (22 III 1773) polecił go królowi na wojewodę, jednak urzędu tego na razie nie otrzymał, w nastepnym roku otrzymał order Orła Białego.
W 1779 został kierownikiem Komisji Dobrego Porządku (Boni Ordinis) w Krakowie, a wkrótce został także wojewodą krakowskim. Jego żoną była Urszula z Morsztynów Dembińska, w tamtym czasie przedsiębiorcza pionierka przemysłu. Przez większość swojego życia, mieszkał w podskalbmierskim Małoszowie. Zmarł 11 grudnia 1781 roku w Kotlicach. W swoim testamencie uwzględnił też zapisy na cele pobożne.
 |
tablica wotywna Stanisława Kostki Dembińskiego herbu_Nieczuja
(fot. Marcin Szwaja) |
Krótki opis mszy dziękczynnej za zmarłego: 14 maja 1782 r. w małoszowskim kościele odbyło się za spokój jego duszy wśród bardzo licznego zjazdu obywateli uroczyste nabożeństwo żałobne. Celebrowane przez księdza Niegolewskiego, opata świętokrzyskiego, w asystencji ks. Józefa Sołtyka, prowincjała oo. Reformatorów w Krakowie.
Także jedna z uchwał sejmiku proszowskiego o następującej treści: Zawdzięczając znakomite zasługi i ogólne w całym narodzie i w szczególności w województwie krakowskim. Niegdyś Stanisława Kostki Dembińskiego, wojewody krakowskiego, okazane, dopraszać się będą posłowie o potwierdzenie fundacji sumy 30 tysięcy złotych polskich na prebendę przy kościele farnym małoszowskim być mającą testamentem tegoż, zapewniając ratunek duszy dysponowanej.
Zmarł 11 grudnia 1781 roku w Kotlicach.
Społeczny Opiekun Zabytków - Marcin Szwaja
ŹRÓDŁA, BIBLIOGRAFIA:
- Władysław Konopczyński; Dembiński Stanisław Kostka h. Nieczuja (1708-1781); [w:] V tomie Polskiego Słownika Biograficznego
- Stanisław M. Przybyszewski; Ziemianie, pałace, dwory i dworki nad Nidzicą i Szreniawą; Kazimierza Wielka 2007 r.
- pl.wikipedia.org
- poland.us
- ipsb.nina.gov.pl
|
