Słomniki też miały żydowskiego kronikarza czasu wojny...

facebook

Dzisiaj jest sobota, 23 listopada 2024 r. (328 dzień roku) ; imieniny: Adeli, Felicyty, Klemensa

serwis

wydarzenia

informacje

skarby Ziemi Proszowskiej

Redakcja

tv.24ikp.pl

działy autorskie

ludzie ZP

miejsca, obiekty itp.

felietony, opracowania

ludzie Rzeczpospolitej Partyzanckiej 1944

"katyńczycy"

serwis IKP / Skarby Ziemi Proszowskiej / ludzie ZP / "zwykli - niezwykli" / Słomniki też miały żydowskiego kronikarza czasu wojny...

	pomóżcie!!! ;)
	Jeżeli posiadacie informacje, materiały dotyczące prezentowanych w Serwisie postaci, macie propozycję innych osób związanych z Ziemią Proszowską, albo zauważyliście błędy w naszym artykule; prosimy o kontakt! skarby@24ikp.pl. Inne kontakty z nami: TUTAJ! Redakcja IKP

O G Ł O S Z E N I A

godzinowa 45 dni

Słomniki też miały żydowskiego kronikarza czasu wojny...
Yehuda Knobler

(fot. sztetl.org.pl)

(fot. zbiory IKP)

Dalewice, 4-02-2020

     W Proszowicach żył pisarz pochodzenia żydowskiego i autor wspomnień opublikowanych w książce pt: "Przebłyski czarnej nocy". Był nim ukrywający się podczas niemieckiej okupacji w naszym mieście Bernard Traub-Trawiński. Podobnego świadka holokaustu miały też Słomniki, jedno i drugie miasteczko nie tylko łączy przepływająca rzeka Szreniawa, ale też pisarska twórczość zawarta w jednej z książek. Świadkiem tym był...

Yehuda Lejb Knobler, urodził się 15 sierpnia 1923 roku, w Słomnikach, był synem Fajwla i Chawy z domu Wolnerman. Uczęszczał do polskiej szkoły powszechnej, do szkoły hebrajskiej i do religijnego żydowskiego chederu. Do czasu gdy wybuchła wojna, był uczniem gimnazjum. W latach 1939-1942 mieszkał przemiennie: w Krakowie i Słomnikach.

     W ciepłym, letnim czerwcu 1942 r., został uwięziony w obozie pracy przymusowej - "Julag Płaszów". Później przeniesiono go do Mauthausen, przebywał tam do 5 maja 1945 roku. Ten hitlerowski obóz znajdował się w Austrii nad Dunajem, zginęło tam 122 tysięcy osób z 350 tys. więzionych.

     Jednym z cudownie ocalałych był słomniczanin - Yehud Knobler. Po dwuletnim leczeniu i powrocie do zdrowia wstępuje do syjonistycznej organizacji Wojskowej "Hagana" w Palestynie. Od 1947-1949 r., był internowany w obozie na Cyprze. Potem służył przez rok w armii izraelskiej. W międzyczasie studiował chemię na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie, gdzie uzyskał doktorat. Do końca życia był profesorem - emerytem tej uczelni.

publkacje profesora Yehudy Knoblera
(fot. Marcin Szwaja)

     W latach 1957-1959 był członkiem przedstawicielstwa związków ocalałych Żydów, które przedłożyło i osiągnęło w parlamencie izraelskim prawo państwowego Dnia Pamięci Męczeństwa i Bohaterstwa Żydów w epoce II wojny światowej.

     Odezwa profesora Yehunda Knoblera z Jeruzalem w Izraelu: Ludzie dobrej woli i szczerych serc! Pozostawiamy pod Waszą opieką ten skrawek Cmentarza Żydowskiego w Słomnikach, groby naszych przodków, pomnik poświęcony ofiarom ludobójstwa i bratni grób ekshumowanych z łąk przy Króliczce. Oby śmierć ich męczeńska chroniła ludzi dobrej woli i szczerych serc od nieszczęść i katastrof dziejowych i oby oblekła zbliżających się do cmentarnego pomnika w uczucie przebłagania i Bożej łaski.

     W historii miasta Słomniki zapisał się jako inicjator Związku Żydów Słomnickich w Izraelu. Kilkakrotnie odwiedzał swoje miasteczko rodzinne nad Szreniawą. W swych wierszach wraca pamięcią do młodości spędzonej w Słomnikach oraz lat wojennych jakie dane mu było przeżyć w Polsce.

     Do końca życia utrzymywał kontakt telefoniczny z władzami miasta. Pomimo sędziwego wieku, w rozmowie imponował pamięcią, poczuciem humoru i czystą piękną polszczyzną która przejawia się w jego wierszach.

Jest autorem kilku tomików poezji: "Wspomnienia z lat ludobójczych 1939-1945" - Kraków 1996, "Z nowym rokiem w sądne dni" - Kraków 1999, "Do Jordanu od Szreniawy i Wisły" - Kraków-Budapeszt 2009, "Chmura w sercu".

     W trzech zbiorach wierszy autor przedstawił wydarzenia osobiste, rodzinne i ogólne, na tle fizycznej i społecznej zagłady Żydów pod okupacją niemiecką. 10 marca 2012 roku, odwiedził Słomniki jego Syn profesor Haim Knobler. Który w imieniu ojca podarował Muzeum Ziemi Słomnickiej tomiki poezji oraz kwotę pieniężną na dalszy rozwój placówki.

     Po bytności ludu żydowskiego, został jedyny, nieruchomy zabytek w postaci synagogi przy ruchliwej drodze Kraków-Warszawa. Budynek opuszczony i przeistaczający się w ruinę, o niego stale martwił się Yehude Knobler. Mimo tej przykrej rzeczywistości, tylko i jedynie kultywowana jest pamięć o tym żydowskim poecie ze Słomnik.

opracowanie: Marcin Szwaja