Lekarz, działacz społeczny rodem z Ibramowic
Bronisław Koszutski h. Leszczyc
 |
akt urodzenia Bronka: Działo się we wsi Wrocimowice 10/22 lipca 1876 roku o godzinie 10 rano. Stawił się Kazimierz Koszucki lat 38 posiadacz majątku Ibramowice, w obecności Juliana Mazaraki lat 39 i Aleksandra Mazaraki lat 32, i okazał nam dziecię płci męskiej oświadczając, że urodzone zostało we wsi Ibramowice 26 stycznia/7 lutego 1875 roku o godzinie 8 rano, przez ślubną jego żonę Bronisławę z Mazarakich lat 31 mającą Dziecięciu temu przy chrzcie świętym odprawionym dzisiaj dano imiona Bronisław Romuald (dwóch imion), a chrzestnymi byli: Aleksander Mazaraki i Leontyna Koszucka. Akt ten uczestniczącym i świadkom przeczytany, przez nich i przez nas podpisany został. ks. Romuald Wiadrowski urzędnik stanu cywilnego /.../
(fot. zbiory Mateusza Serwatowskiego) |
 |
Bronisław Romuald Koszutski
(fot. ktl.gulip.pl) |
 |
herb Leszczyc
(fot. pl.wikipedia.org) |
Proszowice, 27-10-2020
Bronisław Romuald Koszutski (Koszucki) herbu Leszczyc; ps. Mikołajski, Młody, urodził się 7 lutego 1875 roku w Imbramowicach w powiecie miechowskim, obecnie Ibramowice k/Proszowic. Został ochrzczony 22 lipca 1876 roku w kościele we Wrocimowicach. Był synem Kazimierza (1839), właściciela tych dóbr, naczelnika powstańczej policji w Krakowie (1863) i Bronisławy Mazaraki (1846) herbu Newlin. Miał dwóch braci Kazimierza i Stanisława oraz siostrę Helenę.
Ukończył gimnazjum filologiczne w Kielcach w 1896 roku (Męskie Gimnazjum Rządowe). Podczas nauki w Kielcach, od 1892 roku należał do tajnego kółka samokształceniowego. W latach 1893-1896 uczestniczył jako delegat z Kielc w ogólnokrajowych zjazdach organizacji uczniowskich w Warszawie (tam w 1986 roku poznał F. Dzierżyńskiego). Był jednym organizatorów strajków w hucie "Wojciechów-Szczecno" w powiecie stopnickim i manifestacji radykalno- patriotycznej.
Po ukończeniu gimnazjum zajmował się kolportowaniem nielegalnej literatury w powiecie pińczowskim. Od 1896 roku był działaczem Stowarzyszenia Młodzieży Postępowej "Zjednoczenie". Po zdelegalizowaniu "Zjednoczenia" był prezesem Stowarzyszenia Młodzieży Socjalistycznej "Ruch". Również był współorganizatorem i długoletnim sekretarzem Towarzystwa Uniwersytetu Ludowego im. Adama Mickiewicza. Od 1894 roku był członkiem Socjaldemokracji Królestwa Polskiego. Brał żywy udział w pracy Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej (PPSD). Od 1898 roku pracował jako robotnik w Krzywym Rogu. 25 lutego 1900 roku w Lipsku, uczestniczył z Juliuszem Marchlewskim, A. Warszawskim-Warskim i innymi w zjeździe grup zagranicznych Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy (SDKPiL) w Lipsku.
Zagrożony aresztowaniem wyemigrował do Krakowa, gdzie w latach 1896-1901 studiował na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego. Studia te zakończył absolutorium. Rok później (1902), jako lekarz-asystent w Domu Zdrowia-Zakopane, gdzie kurował się Feliks Dzierżyński z którym potem się przyjaźnił i wpół pracował.
 |
mieszkanie Bronisława i Józefy na ul. Lubicz 28 w Krakowie, od prawej: Feliks Dzierżyński, Bronisław Koszutski i jego córeczka Halinka
(fot. muzeawielkopolski.pl) |
W 1903 roku powrócił do Krakowa i ożenił się z Józefą Zboromirską, również absolwentką medycyny. Nadal należał do krakowskiej sekcji Stowarzyszeń Robotników Socjaldemokratów Królestwa Polskiego i Litwy i uczestniczył w demonstracjach. W grudniu 1903 roku brał udział w IV zjeździe Związku Młodzieży Postępowej w Liege (Belgia). Pomagał w wydawaniu "Czerwonego Sztandaru", przewoził do zaboru rosyjskiego nielegalną literaturę itp.
W czasie rewolucji 1905-1907, był kurierem i agentem, transportując odezwy i broń do Warszawy. Uczestniczył w V Zjeździe SDKPiL w Zakopanem w czerwcu 1906 roku. W lipcu 1907 r. wyjechał do Moskwy, gdzie nostryfikował swój dyplom lekarski i pracował do r. 1908 jako ordynator w klinice okulistycznej.
W styczniu 1909 roku osiedlił się w Kaliszu i pracował jako okulista. Pracował najpierw w Szpitalu św. Trójcy, później w nowym budynku Szpitala im. Przemysława II, gdzie pełni funkcje ordynatora oddziału okulistycznego.
W Kaliszu organizował Związek Lekarzy, był aktywnym członkiem a później wieloletnim prezesem Towarzystwa Naukowego Lekarskiego. Należał też do Oddziału Warszawskiego Towarzystwa Higienicznego, Towarzystwa Dobroczynności, Towarzystwa im. Asnyka i innych.
 |
rok 1927, pamiątkowa fotografia lekarzy uczestników obchodów 50-lecia KTL, B.Koszutski siedzi w pierwszym rzędzie, w środku
(fot. ktl.gulip.pl) |
Zainicjował i przeprowadził w 1911 roku akcję badania stanu mieszkań piwnicznych w Kaliszu, prowadził w latach 1912-13 akcję badania na gruźlicę dzieci w szkołach powszechnych i szczepień przeciw chorobie dyfterytowej.
Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę trzy kadencje zasiadał w Radzie Miejskiej a od 1917 do 1939 był członkiem Państwowej Najwyższej Rady Zdrowia. W czasie drugiej wojny światowej udzielał pomocy lekarskiej mieszkańcom i żołnierzom, oficjalnie pracował w Ubezpieczalni w Kaliszu.
Po zakończeniu II wojny światowej, 25 stycznia 1945 r. Bronisław Romuald Koszutski zostaje wybrany przez powołany dzień wcześniej Komitet Ludowy prezydentem miasta Kalisza i mianowany na starostę grodzkiego. Zrzekł się ich w 1947 roku i powrócił do praktyki lekarza okulisty. Dalej angażował się w działalność społeczną.
Od przedwojnia związany a Polską Partią Socjalistyczną, od czasu wyzwolenia Kalisza był członkiem Polskiej Partii Robotniczej (PPR), jej Komitetu Miejskiego i jego Egzekutywy, a od 1948 r. zostaje członkiem PZPR. Był delegatem i mówcą na Kongresie Zjednoczeniowym.
Został odznaczony: Złotym Krzyżem Zasługi (przed 1939), w 1952 r. [...] za wybitne zasługi w pracy zawodowej i społeczno-politycznej [...] Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Zmarł 4 września 1952 roku w Warszawie, pochowany w Kaliszu na cmentarzu tynieckim. W 1954 we wsi Wolica pod Kaliszem został otwarty Szpital Przeciwgruźliczy im. Bronisława Koszutskiego, a od 1972 szkoła podstawowa nr 17 w Kaliszu również przyjęła go na swojego patrona.
Ze związku z Józefą Zboromirską miał czworo dzieci: Józefa (ur. 1906) - dyplomata, m. in. ambasador PRL w Szwecji i Szwajcarii; Bronisława (1914) - inżynier elektryk, przewodniczący Miejskiej Rady Narodowej w Kaliszu; Halinę (1904) - pisarka, redaktorka naczelna "Przyjaciółki"; Wanda (1909) - nauczycielka szkół średnich; Jadwigę (1911) - w okresie okupacji działaczka PPR.
opracowanie: Marcin Szwaja, Andrzej Solarz
 |
grobowiec rodzinny Bronisława Koszutskiego
(fot. Zeszyty Kaliskiego Towarzystwa...) |
ŹRÓDŁA, BIBLIOGRAFIA:
- Bronisław Romuald Koszutski, h. Leszczyc; [w:] Zeszyty Kaliskiego Towarzystwa Genealogicznego KALISIA, Tom I, Kalisz 2011
- Jan Koncewicz; Koszutski Bronisław Romuald (1875-1952); [w:] Polski Słownik Biograficzny tom XIV, Wrocław-Warszawa-Kraków 1968-1969
- Kazimierz Girtler; Opowiadania, pamiętniki z lat 1832-1857; Kraków 1971
- Jan Newlin Mazaraki; Pamiętniki i wspomnienia; Kraków 2017
- pl.wikipedia.org
- sejm-wielki.pl
- sejm-wielki.pl
- genalog.home.pl
- m.rc.fm
- muzeawielkopolski.pl
- feliksdzierzynski.pl
- ktl.gulip.pl
- gulip.nazwa.pl
- d-w.pl
- myheritage.com
- gloswielkopolski.pl
- wbc.poznan.pl
|
