Kolejny ślad Ziemi Proszowskiej w powstaniu warszawskim
Tadeusz Łącki ps. Chomik
 |
dom Leona i Anieli Łakomskich, w którym mieszkał Tadek Łącki
(fot. archiwum rodzinne) |
 |
Tadeusz Łącki ps. Chomik
(fot. archiwum rodzinne) |
Proszowice, 30-07-2020
Tadeusz Łącki ps. Chomik, urodził się 5 stycznia 1931 roku (według innych źródeł 7.01) w miejscowości Kopki, w obecnym powiecie niżańskim. Był synem przedsiębiorcy samochodowego, Edwarda Łąckiego i pochodzącej z proszowickiej rodziny mieszczańskiej Genowefy Feliksy Łakomskiej. Edward i Genowefa zawarli związek małżeński w kościele parafialnym w Proszowicach 29 października 1927 roku.
Z przekazów rodzinnych wiemy, że ich małżeństwo nie należało do najszczęśliwszych. Po śmierci Edwarda Łąckiego w 1936 roku, Genowefa przeprowadziła się do Warszawy, gdzie z pomocą rodziny prowadziła sklep mięsny, natomiast syna oddała na wychowanie do swoich rodziców w Proszowicach. Pobyt Tadeusza w rodzinnej miejscowości swojej mamy nie trwał długo ponieważ gdy 23 lutego 1941 roku zmarła jego babcia, Aniela Łakomska, mama postanowiła zabrać go do siebie.
Przeprowadzka z Proszowic do Warszawy, podczas okupacji niemieckiej musiała być dużym szokiem dla dziesięcioletniego chłopca. Strach, głód, brud, ubóstwo - w takich warunkach młodziutki Tadek musiał szybko dorosnąć. W 1944 roku, jeszcze przed wybuchem powstania, w tajnych nauczaniach ukończył szkołę podstawową, którą zaczynał jeszcze w 1938 roku w Proszowicach. Po ukończeniu szkoły wraz z kolegami z podwórka postanowił włączyć się do konspiracji.
 |
opaska Wojska Polskiego oraz Legitymacje Warszawskiego Krzyża Powstańczego
(fot. archiwum rodzinne) |
 |
Warszawski Krzyż Powstańczy oraz Krzyż Armii Krajowej
(fot. archiwum rodzinne) |
1 sierpnia 1944 roku, mając niespełna 13 lat, czynnie uczestniczył jako łącznik w strukturach Armii Krajowej. Tadeusz należał do VIII zgrupowania "Bicz", grupy bojowej "Krybar". Grupa Bojowa "Krybar", pod dowództwem Kapitana Cypriana Odorkiewicza, przeprowadziła między innymi takie akcje jak: opanowanie Elektrowni Warszawskiej (pomimo licznych ataków niemieckich, udało się ją utrzymać), opanowanie szpitala na Solcu oraz trzy nieudane ataki na Uniwersytet Warszawski (1 sierpnia, 23 sierpnia, 2 września). W dwóch atakach na Uniwersytet Warszawski brał udział zbudowany przez powstańców samochód pancerny "Kubuś" oraz zdobyty transporter opancerzony "Jaś" (później zmieniono jego nazwę na "Szary Wilk").
Szeregowy "Chomik" na przełomie sierpnia i września, podczas wykonywania swoich obowiązków został ranny odłamkiem granatu w nogę (z tego powodu później miał bliznę na lewej nodze). Dla młodego bohatera powstanie zakończyło się we wrześniu 1944 roku, gdy wraz z ludnością cywilną "Powiśla" został wyprowadzony ze stolicy i skierowany do robót przymusowych w okolicach Sochaczewa.
Dzięki staraniom rodziny, w grudniu 1944 roku, Tadek został zwolniony z robót przymusowych i mógł powrócić do rodzinnej miejscowości, do swojej mamy, która tuż przed powstaniem uciekła z Warszawy do Proszowic, pozostawiając 13 letniego Tadeusza samego w stolicy. Młody powstaniec myśląc zapewne, że najgorsze już ma za sobą, ale w styczniu 1945 roku był jeszcze świadkiem walk o Proszowice a także wkroczenia Armii Czerwonej do miasta.
Tadeusz Łącki po powrocie do Proszowic, kontynuował naukę w miejscowym Gimnazjum i Liceum im Bartosza Głowackiego. Na początku lat 50-siątych XX wieku przerwał naukę i zatrudnił się w jednym z przedsiębiorstw budowlanych które budowały Nową Hutę. Edukację kontynuował w liceum ogólnokształcącym w Nowej Hucie, które ukończył w 1952 roku, uzyskując świadectwo dojrzałości.
W latach pięćdziesiątych poważnie zachorował na gruźlicę, która w czasach powojennych, gdzie wszystkiego brakowało, prawdopodobnie doprowadziłaby go śmierci. Na szczęście udało się uzyskać pomoc od dziadków Tadeusza (rodziców Edwarda Łąckiego), którzy mieszkali w USA. Dzięki lekom przysłanym z USA oraz pobytowi w sanatorium, Tadeusz szybko powrócił do zdrowia. Po powrocie do domu postanowił wyjechał w poszukiwaniu pracy do Jaworzna. W tym mieście zatrudnił się w branży budowlanej. Dzięki swojej rzetelności, pracowitości a także wielkiej uczciwości Tadeusz Łącki szybko ze stanowiska majstra awansował na kierownika budowy.
W Jaworznie poznał Józefę Nowotną, z którą w 1954 roku zawarł związek małżeński. Z Józefą miał dwójkę dzieci - córkę Zdzisławę (ur. 1955) oraz syna Jerzego (1957). W 1967 roku Państwo Łąccy postanowili przeprowadzić się do Proszowic, gdzie zamieszkali w centrum miasta w rodzinnym domu Genowefy Łąckiej z domu Łakomskiej. Po niespełna roku, z powodu złego stanu zamieszkanego domu, zostali przesiedleni do nowo wybudowanych bloków przy ulicy Kopernika w Proszowicach. W 1975 roku ukończył dwuletnie policealne studium budowlane w Krakowie, po którym uzyskał pracę w urzędzie gminy w Proszowicach w biurze projektowym.
Szeregowy Tadeusz Łącki ps. Chomik zmarł 26 lipca 2008 roku w wyniku obrażeń odniesionych w wypadku samochodowym, który miał miejsce przy ulicy Krakowskiej w Proszowicach. Został pochowany w rodzinnym grobowcu na cmentarzu parafialnym w Proszowicach.
Został on wyróżniony między innymi: Warszawskim Krzyżem Powstańczym, Krzyżem Armii Krajowej, medalem Zwycięstwa i Wolności 1945, odznaką pamiątkową Akcji "Burza", odznakę Weterana Walk o Niepodległość.
Biogram sporządzony na podstawie wspomnień Jerzego i Mirosławy Łąckich.
opracowanie: schronyproszowice.pl - Mateusz Serwatowski
ŹRÓDŁA, BIBLIOGRAFIA:
- Włodzimierz Rosłoniec; Grupa "Krybar" Powiśle 1944; Warszawa 1989
- schornyproszowice.pl
- 1944.pl
- sppw1944.org
- pl.wikipedia.org
- genealodzy.pl
|
