Pomagał założyć zakładową komórkę Solidarności

facebook

Dzisiaj jest sobota, 23 listopada 2024 r. (328 dzień roku) ; imieniny: Adeli, Felicyty, Klemensa

serwis

wydarzenia

informacje

skarby Ziemi Proszowskiej

Redakcja

tv.24ikp.pl

działy autorskie

ludzie ZP

miejsca, obiekty itp.

felietony, opracowania

ludzie Rzeczpospolitej Partyzanckiej 1944

"katyńczycy"

serwis IKP / Skarby Ziemi Proszowskiej / ludzie ZP / "zwykli - niezwykli" / Pomagał założyć zakładową komórkę Solidarności

	pomóżcie!!! ;)
	Jeżeli posiadacie informacje, materiały dotyczące prezentowanych w Serwisie postaci, macie propozycję innych osób związanych z Ziemią Proszowską, albo zauważyliście błędy w naszym artykule; prosimy o kontakt! skarby@24ikp.pl. Inne kontakty z nami: TUTAJ! Redakcja IKP

Pomagał założyć zakładową komórkę Solidarności
Zbigniew Pałetko

(fot. ag)

Proszowice, 21-02-2009

     Pan Zbigniew swój czas poświęcony na pisanie dzieli pomiędzy pozycje związane ze swoim wykształceniem rolniczym, a książkami będącymi spełnieniem jego zainteresowań historycznych. Oto ważniejsze pozycje jego dorobku pisarskiego:

Radziemice. Zarys dziejów - jak wynika z tytułu jest opisem Radziemic i jej najbliższych okolic, środowisko geograficzne, historia kościoła w Radziemicach, przemiany społeczne i gospodarcze, ludność, charakterystyka gospodarcza to najważniejsze punkty książki, ale nie jedyne. Autor poświęcił też dużo miejsca Spółdzielni Mleczarskiej "Przyszłość". Jak sam pisze "... Duża ilość nazwisk nie jest przypadkowa. Osoby wymienione z nazwiska, to właśnie ci, którzy ofiarną i oddaną pracą tworzyli radziemicki klimat, zakładając Kółko Rolnicze, Kasę Stefczyka, Sklep Spółdzielczy, Spółdzielnię Mleczarską, pracując w Młodzieżowej Organizacji "Siew", organizując Ochotniczą Straż Pożarną, budując Dom Ludowy. To oni tworzyli zmiany ku lepszemu, piękniejszemu rodowodowi wsi. Obdarzeni byli dużym szacunkiem i ogromnym sentymentem dla tej wsi - dla Radziemic. Ich społeczna praca, często w wyjątkowo ciężkich warunkach, wykuwała nowe, lepsze, przyjemniejsze jutro. Pozostają i są w naszej pamięci.

Chów trzody chlewnej - jest to kontynuacja jego autorskiego programu żywieniowego Minerał WitŽ.

Likwidacja Wilhelma Baumgartena - podaje obszerne kalendarium akcji zbrojnej żołnierzy Samodzielnego Batalionu Partyzanckiego "Skała" wywodzącego się z Kedywu Krakowskiego. Podczas pracy nad tą książką udało mu się dotrzeć do wielu bardzo mało znanych okoliczności związanych z akcją likwidacji kapitana Wehrmachtu Wilhelma Baumgartena. "...Stali w szeregach partyzanckich na leśnych przecinkach, aby zbrojnie walczyć z niemiecką przemocą. Dla wielu z nich był to ostatni etap życia, choć byli przecie tak młodzi..." pisze autor we wstępie.

Pacyfikacja Łyszkowic - zbrodnia w Łyszkowicach na 28 niewinnych, młodych mężczyznach, dokonana w dniu 28 stycznia 1944r., przez niemieckie oddziały wojskowe, była największą zbrodnią w rejonie Ziemi Proszowickiej. Jak sam twierdzi:

Dziś nie można zapomnieć o tej tragedii, o tej hitlerowskiej zbrodni, bowiem przypominają o niej postawione pomniki - w myśl tego jak powiedział Prymas 1000-lecia ks. Kardynał Stefan Wyszyński: "Nie będzie nas kamienie będą mówić"

     Od kilku lat odczuwałem powinność napisania tej książki. Czułem ciążącą na mnie odpowiedzialność, aby zbierane przeze mnie materiały dotyczące pacyfikacji Łyszkowic, zostały usystematyzowane, zebrane w całość i opracowane jako studium.

     Dodatkową inspiracją napisania tej pracy były artykuły prasowe, wypowiedzi, informacje w książkach, nie zawsze opisujące wydarzenia w Łyszkowicach zgodnie z prawdą. Narosło duża ilość wersji, przekłamań, z którymi jako publicysta zgodzić się nie mogłem.

     Zainteresowanie moje historią, nowym spojrzeniem na otaczającą rzeczywistość i zaszłe zjawiska, zaowocowało dużym własnym archiwalnym zbiorem, niezbędnym przy pisaniu tej pracy. Pierwsze moje notatki pisane na temat "Pacyfikacji Łyszkowic" pochodzą z lat 1985 - 1986. Były to ręcznie pisane uwagi dotyczące rozdziałów: "Powrót w Miechowskie i Krakowski "Kedyw" znów działa", [w:] Ryszard Nuszkiewicz: "Uparci", Wyd. PAX, 1983, oraz notatki z lat 1998 - 2000, przygotowując się do pisania rozdziału: "Okres II wojny światowej w Radziemicach [w:] Zbigniew Pałetko: "Radziemice. Zarys dziejów. Powyższe notatki były kolejną inspiracją do napisania i opublikowania książki pt. "Pacyfikacja Łyszkowic".

     Pisząc książkę "Pacyfikacja Łyszkowic", dążyłem do odzwierciedlenia prawdy historycznej. Pozbawiony jestem w tej pracy upiększeń i jakichkolwiek intencji marginalnych. Pragnąłem utrwalić wydarzenia, jakie miały miejsce w Łyszkowicach, w dniach 25 - 28 stycznia 1944 roku, które to wydarzenia są w zasadzie białą plamą. Napisana przeze mnie praca niech będzie tym małym wkładem do najwyższej miary człowieczej, jakim jest wymiar śmierci i życia. Ze śmierci życie się rodzi a wolność z ludzkiej kropli krwi wyrasta.

     Moim zamiarem było opracować wydarzenia w Łyszkowicach z 1944 roku jako studium. Opisać prawdę tamtych dni. Napisać o tym, co opisywali, jak również i o autorach opisujących te wydarzenia.

     Książka, którą przekazuję czytelnikowi jest monografią wydarzeń w Łyszkowicach obejmującą bardzo krótki okres, bo zaledwie kilka miesięcy 1944 roku. Przedstawiłem wydarzenia dzień po dniu, minuta po minucie.

     Z dużym zainteresowaniem zapoznawałem się wydawnictwami I, II i III obiegu Armii Krajowej, opisujące dzieje walki z najeźdźcą i okupantem niemieckim. Z największym uznaniem i godnym szacunku, czytałem napisane strony o bohaterskich wydarzeniach, obrazujące trudy partyzanckiego życia wojennego i okupacyjnego. Pisząc prace pt. "Likwidacja Wilhelma Baumgartena", w książkach i publikacjach natknąłem się na informacje o tragedii, jaka wydarzyła się w Łyszkowicach 1944r.

     Z tamtych lat okupacyjnej walki z niemieckim najeźdźcą, coraz mniej żyje świadków pamiętających te tragiczne wydarzenia. Pisząc o pacyfikacji Łyszkowic opierałem się na dostępnych mi dokumentach, włącznie z aktami sądowymi oraz dużym materiałem wspomnieniowym i reportażowym żyjących świadków tamtych dni.

     Starałem się, aby książka "Pacyfikacja Łyszkowic" nie była pragmatyczna, dlatego wprowadziłem materiały z wywiadów i wspomnień ludzi, którzy te wydarzenia pamiętają. Bibliografia umieszczona na końcu książki, została opracowana między innymi na postawie materiałów opisujących wydarzenia, w Łyszkowicach, jakie miały miejsce w styczniu 1944r.

     Miałem nieograniczony dostęp do wszystkich dokumentów. Uważam, nie występują materiały, związane z tą zbrodnią, których bym nie czytał i nie analizował. Z tej to przyczyny wydarzenia te opracowałem jako studium. Również nie powinny wystąpić spory, co do autentyczności opisanych przeze mnie wydarzeń.

     W pracy posługuję się różnymi informacjami zawartym w książkach, publikacjach, aktach sadowych, artykułami prasowymi, relacjami oraz materiałami nigdzie nie publikowanymi. Bardzo skąpa jest literatura opisująca tragedię w Łyszkowicach. Chociaż rok 1956, uważany za okres rozpoczęcia odwilży w działalności pisarskiej życia partyzanckiego, to jednak ten temat zbrodni dokonanej na 28 młodych ludziach przez żandarmów pod dowództwem Wilhelma Baumgartena jest bardzo mało opisany. Nie wielu pisarzy wzięło pióro do ręki i zaczęło pisać o wydarzeniach z 25 i 28 stycznia 1944 roku w Łyszkowicach twórczości literackiej opisującej okres okupacji towarzyszyła jednak partyzantom olbrzymia bariera nieufności do ówczesnych władz. Dziś ta twórczość literacka partyzantów, to cenne dzieła posiadające niewątpliwie cechy dokumentów historycznych.

     Dla ułatwienia posługiwania się literaturą przy pisaniu i redagowaniu tej pracy, sporządzony został spis bibliograficzny, umieszczony na końcu książki. Liczby umieszczone w klamrach kwadratowych np. [2.s.7], oznaczają, powołanie się na dokument źródłowy umieszczony w spisie bibliograficznym. Pozycja 2 oznacza tytuł materiału źródłowego w bibliografii, a liczba 7 - stronę.

     Na końcu książki znajdują się objaśnienia skrótów, kryptonimów i określeń używanych w języku partyzanckim. Dla łatwiejszego, zrozumienia tekstu, niektóre objaśnienia mogą być podawane na tej samej stronie, odpowiednim odnośnikiem.

      Dla wiernego odtworzenia faktów i wydarzeń posługuję się cytatami, przestrzegając, aby we wszystkich przypadkach zachowana została oryginalna pisownia i stylistyka tekstu.

      Uważam, że moja działalność publicystyczna i wydawnicza z zakresu historii:, "Radziemice. Zarys dziejów", "Likwidacja Wilhelma Baumgartena" i ostatnio wydana książka "Pacyfikacja Łyszkowic" - mają pewną wartość pamiętnikarską i historyczną - i stanowić będą niewątpliwie materiał dla historyków badających okres okupacji hitlerowskiej na terenie powiatu miechowskiego i proszowickiego.

Obecnie Zbigniew Pałetko pracuje nad książką poświęconą Janowi Duńcowi salezjaninowi z Przemęczan.

Andrzej Solarz