Regionalista, który wymyślił CHŁOPA ROKU w Racławicach
Piotr Płatek
|
Piotr Płatek (fot. janowice.info.pl) |
Dalewice, 24-03-2019
Piotr Płatek urodził się 17 lipca 1928 roku, w Janowicach (gmina Wieliczka). Był synem Piotra (pracownika kopalni w Wieliczce) i Katarzyny z domu Kaczor. Miał pięcioro rodzeństwa: Jana, Władysława, Antoniego, Helenę i Marię. Edukację szkolną rozpoczyna w rodzinnej wiosce i Koźmicach Wielkich. W 1943 r., podczas okupacji hitlerowskiej, przebywa na przymusowych robotach w Niemczech. Wraca po dwóch latach, uczęszcza do gimnazjum i liceum w Wieliczce. Wtedy zaczyna się Jego przygoda z dziennikarstwem i prasą. Współpracuje z czasopismami - "Wici" i "Nowa wieś".
Krótko jest redaktorem "Gazety Krakowskiej". Od 1950-1990 r. pełnił funkcję redaktora rozgłośni radia w Krakowie. Jest twórcą popularnych audycji pt: "Wiedzą sąsiedzi, jak kto siedzi" i "Kiermasz pod kogutkiem". W tej pierwszej głównymi bohaterami byli: Baśka z Bronowic i gazda z Naprawy. Słuchała ich wieś i miasto... Pracuje też w Telewizji Kraków, gdzie prowadzi dwa programy: "Krótkie spięcia" i "Wesoła izba". Jego najważniejszą pasją w życiu był folklor i dziedzictwo kulturowe wsi. To tutaj, angażował bez granic swój czas i serce. 7 kwietnia 1968 roku założył Stowarzyszenie Folklorystyczne TEATR REGIONALNY w Krakowie. Mający siedzibę na ulicy Królewskiej 34.
W czasie jego okresu istnienia, wystawiono 100 widowisk. Efektem tego było powstanie miejskich kapeli podwórkowych: "Waganty" i "Kale Jacha" - cygański zespół muzyczny. Żywą tradycją, kultywowaną do dzisiaj są korowody. Z okazji Świąt Bożego Narodzenia - Kolędniczy i Świąt Wielkiej Nocy Palmowy. Tak ten okres wspomina wnuk jego siostry Heleny, Radosław Partyka: [...] Często bywałem u Wujka Piotra na Karmelickiej. Brałem udział w Korowidach i przedstawieniach Dziadów. Mieliśmy próby na Karmelickiej, a później w zaprzyjaźnionej restauracji Raj (teraz to chyba Rajski Ogród) na ulicy Rajskiej. Bywał tam Pan mandolinista, który pisał piękne piosenki. Nie pamiętam dobrze jego nazwiska, chyba Pan Kalicki, albo Kalisiak. Śpiewały też dwie starsze Panie, siostry bliźniaczki oraz wiele innych osób. Widać było zaangażowanie wszystkich w prace nad przedstawieniami. W Teatrze na Karmelickiej czuło się ducha dziennikarstwa. Przychodzili tam pisarze, poeci, ludzie którzy chcieli coś dać od siebie coś przekazać innym. Współpracował z Drukarnią Uniwersytecką na Czapskich. Wujek Piotr opowiadał, że w Jego zespole grywał też obecny wtedy Rektor Akademii Muzycznej w Krakowie Pan Marek Stachowski [...].
|
pierwszy z lewej: Piotr Płatek - dziennikarz (fot. radiokrakow.pl) |
Tak mawiał Piotr Płatek: Takie widowiska - dziwowiska potrafiące zauroczyć krakowską widownię i przekazać jej całą krasę i piękno folkloru. Dzięki temu staje się on zarówno wiejski, jak też robotniczy i miejski - bliski ludności miast, zrozumiały i godny uwagi.
Zainicjował działalność Bractwa Literackiego Białego Pasterza, skupiającego poetów - amatorów. Materiały i wiedzę pozyskiwał ze swych podróży, po miejscowościach województwa małopolskiego. Tak podkreślał walory naszych ziem Piotr Płatek - Piękna jest nasza ziemia krakowska, pełna uroku, jak wiosna... Krasy i urody dodają tej ziemi rodzinne pieśni i melodie. A lud, który je stworzył, jest pogodny, skory zarówno do pracy jak i do zabawny. Piosenka bowiem rozwesela, godzi i zbliża ludzi...
|
2009, Piotr Płatek (fot. dziennikpolski24.pl / Zbigniew Wojtiuk) |
Bywał często na Ziemi Proszowskiej, głównie w latach 1955-1971. Jego nazwisko poprzez działalność jest i dziś rozpoznawalne. Jego dowodem i pamiątką obecności jest 400-stronicowa książka. W której przedstawia folklor muzyczny krakowiaków zachodnich i wschodnich. Są to melodie i teksty piosenek, zebrane także z powiatu miechowskiego i proszowickiego. Na kartach, pojawiają się nie rzadko, takie miejscowości jak: Gniazdowice, Przemęczany, Radziemice, Pieczonogi, Klimontów, Proszowice. Współpracował z panią Alicją Bogucką, dyrektor Powiatowego Domu Kultury w Proszowicach. Zaglądał też do Przesławic, współpracując z zespołem kobiecym "Przesławianki". Czy do Dalewic (klubokawiarnia RUCH) gdy w 1971 roku, odbyła się prapremiera widowiska słowno - muzycznego pt: "Spotkanie z Lolą z Ludwinowa".
Chciałbym podkreślić chwalebną pasję autora (Piotra Płatka), który dał możliwie najpełniejszy wyraz dawnym i współczesnym osiągnięciom twórczym polskiego ludu, w pięknej dziedzinie piosenkowania. Będącego znakomitą dokumentacją przeszłości i świadectwem zjawisk dnia dzisiejszego. O praktycznej użyteczności Płatkowego wyboru była już wyżej mowa. Natomiast jeszcze raz wypada, skierować słowa uznania pod adresem patronujących jego inicjatywie organizacji społecznych, przede wszystkim zaś Związku Teatrów Amatorskich - wspomina, serdeczny przyjaciel Piotra, Władysław Błachut.
|
(fot. zbiory autora) |
Młodzież, która odbywała zasadniczą służbę wojskową, Piotra Płatka kojarzy jako autora sławnego "Kalendarzyka Rezerwisty". Był on rozprowadzany w okolicach dworca głównego PKP, na ulicy Basztowej przez pana Kazka. Można było też u niego zamówić chusty, ręcznie malowane przez studentki z Akademii Sztuk Pięknych [chusta, to symbol rezerwisty, który żegna się z wojskiem i zaczyna życie w cywilu].
Był autorem wielu reportaży radiowych, widowisk i obrzędów ludowych. Promował twórców regionalnych i zespoły amatorskie oraz osoby związane z tą dziedziną. Był pomysłodawcą wyboru "Chłopa Roku" i "Zlotu Wojciechów i Bartoszów" w Racławicach. W kwietniu tego roku, odbędzie się XXV. edycja zmagań o ten tytuł. Jako najlepszego gospodarza w Polsce. Wśród swych przyjaciół i znajomych zapamiętany jest jako: Niestrudzony propagator historii i piękna racławickiej ziemi, daleko poza jej granicami.
W jego dorobku pisarskim znajduje się około 30 książek. Oto niektóre z nich: "Polska nam Papieża dała", "Przeznaczenia 2002 wraz z proroctwami i przepowiedniami", "Przeznaczenia 2006", "Nim Heroda diabli wzięli", "Zbiór pieśni ludowych krakowiaków wschodnich i zachodnich", "Kalendarzyki rezerwistów", "Poradniki żołnierza".
Piotr Płatek zmarł 1 stycznia 2011 roku. Pochowany został na cmentarzu komunalnym w Wieliczce [kwatera 20,rząd 8,grób nr.2].
opracowanie: Marcin Szwaja
|
grób dziennikarza na zmentarzu w Wieliczce (fot. janowice.info.pl) |
PS W mojej pamięci pozostanie wzorem i serdecznym "przyjacielem". Zawsze po długich, wspólnych rozmowach, byłem na drogę powrotną wyposażony w książki jego autorstwa. Ja się cieszę, że opublikował moje dwa wierszyki: "Ku pamięci" i "Wlazł kotek na płotek" w kalendarzyku rezerwisty z 2001 roku. Wtedy przeglądając resztę moich utworów, zadał mi pytanie - Czy chcesz pisać prozą czy poezją?
...Wybrałem poezję, bo życie musi być z humorem i optymizmem. Którą posiadał i dzielił się mój literacki wzorzec - śp. Piotr Płatek.
ŹRÓDŁA, BIBLIOGRAFIA:
- Piotr Płatek; Albośmy to jacy tacy (zbiór pieśni krakowiaków wschodnich i zachodnich); Kraków 1976
- Informator Regionalista Małopolski-MZ RTK; Nr 12-2012 r.
- materiały własne, archiwum domowe autora
- radiokrakow.pl
- dziennikpolski24.pl
- janowice.info.pl
|