Praktykę rolną oraz leśną odbywał min. w Szwecji
Władysław Potocki
 |
| dwór w Piotrkowicach Małych, którego właścicielem od 1930 roku był Władysław Potocki (fot. dworymalopolski.pl) |
Proszowice, 31-08-2010
Prawie w ogóle nie znamy historii synów i rodzin Naszej Ziemi. Szybko zapominamy o dokonaniach naszych ojców wywodzących się z rodzin chłopskich, mieszczan i ziemian. Ogólną wiedzę posiadamy o Bartoszu Głowackim, słabszą o Stanisławie Świstackim a nic nie wiemy o Walentym Witulskim - bohaterze Legionów Dąbrowskiego czy Teodorze Biechońskim - wybitnym działaczu Towarzystwa Demokratycznego Polskiego we Francji. Znamy tylko parę nazwisk spośród blisko 2 tysięcy kosynierów uczestniczących w bitwie pod Racławicami. Nie są nam znane nazwiska kosynierów gen. M. Langiewicza, uczestniczących w powstaniu styczniowym , a było ich około 600. Nawet nie znamy nazwiska proszowianina, żuława, poległego w dniu przysięgi generała w Sosnówce. Pełniejszą wiedzę o swoich ojcach posiadają ziemianie. W historii Naszej Ziemi, tej bliższej i tej dalszej, wyróżniało się wiele rodów i postaci. Ich wyrazem jest herb Szreniawa zdobiący pałace i zamki w Łańcucie, Wilanowie, Wiśniczu, Pieskowej Skale i w wielu innyc znaczących miejscach w kulturze naszego narodu.
Dość dużą wiedzę posiadamy o Józefie i Edwardzie Kleszczyńskich czy L. H. Morstinie. Jedną z nieznanych naszej społeczności osób jest Władysław Potocki, od 1930 roku właściciel Piotrkowic Małych.
Jego gospodarstwo obejmowało 253,5 ha, w tym gruntów ornych 158,2 ha, łąk 32,5 ha, ogrodów i sadów 23 ha, lasów 30 ha, pod zabudowaniami i parkiem 6 ha oraz drogami, rowami itp. 3,8 ha, tzw. pałac, w okresie międzywojennym, obok dworku w Czechach, zdaniem prof. dr Tadeusza Słowikowskiego, w zakresie wewnętrznego uposażenia należał do szczególnie wyróżniających się. W ich wnętrzu studenci historii pobierali lekcje historii sztuki. W powiązaniu z naszym regionem, największym sukcesem Władysława Potockiego było założenie Związku Plantatorów Tytoniu. Istniejący jeszcze budynek w gospodarstwie szkolnym, to pierwsza, w tamtym czasie nowoczesna suszarnia tytoniu. Na pewno odegrał on znaczącą rolę w upowszechnieniu uprawy tytoniu, który przez wiele pokoleń stanowił podstawowe źródło dochodu gospodarstw rolnych naszego regionu.
Władysław Potocki urodził się 14 X 1903 roku w Chrząstowie w powiecie włoszczowskim w województwie kieleckim. Ze względu na trudności uczenia się pod zaborem rosyjskim, naukę wraz z bratem Pawłem pobierał w latach 1911 - 1914 w szkole Benedyktynów w Downside w Anglii. Później, w latach 1916 - 1921 w gimnazjum św. Stanisława w Warszawie. W latach 1923 - 1925 studiował w Nancy w Ecole des Eaucx et Forets. Praktykę rolną oraz leśną odbywał min. w Szwecji. Jego żoną była Gabriela Tarnowska.
W latach trzydziestych pracował w Departamencie Morskim Ministerstwa Przemysłu i Handlu. W 1935 roku staje się udziałowcem Towarzystwa Bergenske w Gdyni i w Gdańsku, pełniąc funkcję wicedyrektora tegoż Towarzystwa. Znaczącą rolę odegrał w powstaniu Bałtyckiej Spółki Okrętowej oraz Towarzystwa Połowów Dalekomorskich "Korab". W 1939 roku delegowany został przez Ministerstwo Przemysłu i Handlu do Szwecji celem zorganizowania tranzytu dostaw do Polski na wypadek wojny. Otrzymał pełnomocnictwo dysponowania całym tonażem jaki znajdywał się na wodach skandynawskich w czasie wojny, ze szczególnym zleceniem, by statki będące pod banderą Polską, mogły dołączyć do flot państw alianckich. Zadanie to wykonał.
W marcu 1940 roku wraz z rodziną, wyjechał do Francji, gdzie był delegowany do Komitetu Transportowego w Londynie. W dniach klęski Francji podejmuje trudne i odpowiedzialne sprawy związane z majątkiem morskim. Brał czynny udział we francuskim ruchu oporu "Resistance". Organizował i finansował tajną prasę. Był dwukrotnie aresztowany. Od września 1943 roku jest w Szwajcarii gdzie pracował w Poselstwie RP w Bernie. Jego działalność podczas wojny doceniona została przez władze polskie w Londynie i Francji.
Odznaczony został min.:
- Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami
- Croix de Guerre 1939 - 1945 avec Etoile d' Argent
- Croix de Guerre 1939 - 1945 avec Etoile de Vermeil
- Medaille de la Reconnaissance Francaise
Polski Sztab Główny WP w Londynie o Władysławie Potockim zaświadczał :
"brał czynny udział w walce podziemnej przeciwko Niemcom na terenie Francji okupowanej w ramach Polskiej służby wywiadowczej. Przez pracę swą prowadzoną w wyjątkowo ciężkich i niebezpiecznych warunkach oddał duże usługi sprawie zwycięstwa Aliantów".
Po wojnie W. Potocki pracował w Maroku, Francji, Meksyku i USA, gdzie zmarł tragicznie w wypadku 21 X 1973 roku. Żona Gabriela, przeżywszy 97 lat, zmarła w 2000 roku. Ich syn, wraz z żoną Ormianką, mieszka w Paryżu. Starsza siostra Pawła, Julia , pracowała jako pielęgniarka przy wojsku amerykańskim w Niemczech. Młodsza, Anna Maria, wyszła za mąż za Horacego Unruga, syna admirała. Ich córka, w ramach uzgodnień rodzinnych została właścicielką tzw. pałacu z parkiem.
Artykuł opracowałem min. w oparciu o informację Pawła Potockiego, syna Władysława.
Henryk Pomykalski
|
|
|
