Figura św. Tekli w Siedliskach
(woj.: małopolskie / pow.: proszowicki / gm.: Koniusza)
|
27 maj 2011 (fot. Bartek444 / pl.wikipedia.org) |
Proszowice, 26-02-2021
W Siedliskach, po lewej stronie drogi wojewódzkiej 776, Proszowice - Kraków. Stoi stara (trudno określić dokładny wiek), być może XVII-XVIII - wieczna figura św. Tekli (w Polsce w XVIII wieku jej kult był bardzo silny). Na zniszczonym, bogato zdobionym kamiennym cokole znajduje się również zniszczony pomnik uczennicy św. Pawła.
Po śmierci św. Pawła udała się do Antiochii i według legendy została skazana na śmierć przez pożarcie w amfiteatrze przez wygłodzone lwy. Stąd widoczna na pomniku postać lwa u stóp świętej. Zwierzęta jednak nie wyrządziły Tekli żadnej krzywdy i według podania dożyła późnego wieku (ok. 80 lat) jako pustelnica w Selucji (w obecnym Iraku).
Drugim atrybutem św. Tekli (oprócz lwa) używanym w jej ikonografii jest wyrzeźbiona trzymana przez nią w prawej ręce księga (być może jest to fragment krzyża, który również jest jej atrybutem). Pomnik Tekli posiada jeszcze inne atrybuty męczeństwa: palmę męczeństwa trzymaną w lewej ręce i płonący stos na którym wspiera swoją lewą bosą stopę.
Używany w ikonografii Tekli płonący stos nawiązuje do jej życiorysu. Żyjąca w I wieku w Ikonium (dzisiejsza Turcja), dziewczyna była zaręczona z bogatym, szlachetnie urodzonym mężczyzną. Pod wpływem spotkania ze św. Pawłem i głoszonych przez niego nauk postanowiła przyjąć chrzest (z jego rąk) i ślubowała czystość. Zerwała zaręczyny, za co skazano ją na spalenie żywcem. Według legendy spadający deszcz ugasił stos i uratował jej życie.
Święta Tekla jest opiekunką bractw św. Tekli, chorób oczu i umierających. Jest także wzywana w przypadku pożaru, zagrożenia ogniem, w czasach epidemii i zarazy. Oręduje przed wężami i dzikimi zwierzętami.
opracował: Andrzej Solarz
fot. Andrzej Solarz zdjęcia 6-08-2005 publikacja: 26-02-2021
ŹRÓDŁA, BIBLIOGRAFIA:
- pl.wikipedia.org
- brewiarz.pl
- muzeumetnograficzne.rzeszow.pl
- nasipatroni.pl
|