"Proszowicki skarb" z ul. Ojca Rafała
|
fragmenty świecznika chanukowego, uszkodzony w trakcie pracy koparki (fot. zbiory autora) |
Proszowice, 21-03-2019
Proszowicka ziemia kryje wiele cennych skarbów. W roku 1990, 5 maja w trakcie burzenia domu przy ulicy Ojca Rafała w Proszowicach wydobyte zostały ukryte tam przez żydowskich mieszkańców srebrne przedmioty.
Zakopane w piwnicy, zostały w trakcie robót ziemnych przy burzeniu domu "zahaczone" łyżką koparki, stąd większość z nich uległa uszkodzeniu. Nadto sądzić należy, że zanim o zdarzeniu powiadomione zostały odpowiednie służby, część cennych przedmiotów znalazła nowych "właścicieli" [nie wszyscy potwierdzają hipotezę o zniknięciu części zbioru - IKP].
Znalezisko składało się z przedmiotów rytualnych używanych w trakcie obrzędów religijnych w synagodze i w domu, a także sreber stołowych, łyżek, łyżeczek do herbaty i lodów, widelców, i noży.
Znalezisko obejmujące 48 przedmiotów, przejął Wojewódzki Konserwator Zabytków w Krakowie, który następnie przekazał je do zbiorów Muzeum Krakowa [zbiory te przekazał konserwatorowi pan Kazimierz, na którego działce odbywały się prace ziemne - IKP].
|
para zwieńczeń zwoju Tory (fot. zbiory autora) |
Najcenniejsze przedmioty zostały poddane konserwacji, w niektórych przypadkach-rekonstrukcji. "Proszowicki skarb" był eksponowany czasowo w stanie przed konserwacją w okresie sierpień-październik 1990 roku w muzeum Krakowa w oddziale judaistycznym.
Obecnie niektóre obiekty z Proszowic można oglądać w stałej ekspozycji tego muzeum w Starej Synagodze. Wielka szkoda, że Proszowice nie posiadają muzeum, wtedy te eksponaty można by było oglądać stale w Proszowicach.
Być może dobrym miejscem na nasze muzeum byłaby stacja kolejki wąskotorowej, niestety sprzedano ten obiekt. Dzięki uprzejmości pana Eugeniusza Dudy, kustosza muzeum w Starej Synagodze możemy oglądać te cenne eksponaty związane z historią Proszowic w Serwisie.
opracowanie: Przemysław Jelonkiewicz
fot. zbiory autora zdjęcia ??? publikacja: 21-03-2019
|