Krzyż metalowy "na Hektarach"
 |
| (fot. Marcin Szwaja) |
 |
 |
| krzyż przed (u góry) i po renowacji (fot. Marcin Szwaja) |
Dalewice, 11-08-2016
Metalowy krzyż znajduje się na końcu miejscowości, za przysiółkiem "Studzienki". Jest to wyżyna rozległych pól uprawnych o lokalnej nazwie HEKTARY. To wzniesienie położone 296 metrów nad poziomem morza od lat daje możliwość podziwiania nie tylko okolicy, ale też panoramę Polskich gór - Tatr. Miejsce to jest godne uwagi dla osób, które pragną chwili wyciszenia z dala od codziennego zgiełku.
Zabytek pochodzi z końca XIX wieku, został wykuty z metalu przez miejscowego kowala. W miejscu przecięciu ramion przytwierdzona jest metalowa rzeźba Chrystusa na tle rozchodzących się promieni. Całość wkomponowana jest w olbrzymi kamień narzutowy pochodzący z "Krzemieńca" (miejscowej kopalni).
Fundatorem był ówczesny dziedzic Dalewic - Pelagiusz Leon Turzyma Korulski herbu Prus I, który był właścicielem majątku w latach 1887-1896. Miał opinię dobrego gospodarza, który szczególnie ukochał ziemię, o czym świadczy m.in. napis na pomniku i motyw dekoracyjny (skradziony) z cmentarza w Niegardowie.
Intencja postawienia krzyża jest do dzisiaj nie wyjaśnioną tajemnicą. Oto kilka przypuszczalnych hipotez:
- Mogła to być prośba o urodzaj w czasie klęsk żywołowych, ponieważ krzyż znajduje się w miejscu centralnym pól dworskich-Dalewickich i Choręskich.
- Podziękowanie - za ochronę wsi od morowego powietrza w okresie epidemii cholery. Krzyż znajduję się w bliskim sąsiedztwie (50 metrów) takiego cmentarza. Z tego co wiadomo dużo mieszkańców według innych wsi cudem zachowało życie. Pochowano tylko około 50 mieszkańców.
- Może to był punkt wytyczający granicę wsi, gdyż tutaj kończy się szereg zabudowań gospodarskich.
Jedno jest pewne, pamiątka obecnie prezentuje się doskonale i pomimo swych historycznych zagadek, przetrwa dla pamięci dalszych pokoleń.
Krzyż został odnowiony poprzez aplikację nowej warstwy farby i zabezpieczenie środkami antykorozyjnymi. Opis i czyn społeczny wykonałem 22 czerwca 2016 roku.
opracowanie: Marcin Szwaja
|
