facebook
Książnice Małe - młyn
    Dzisiaj jest sobota, 23 listopada 2024 r.   (328 dzień roku) ; imieniny: Adeli, Felicyty, Klemensa    
 |   serwis   |   wydarzenia   |   informacje   |   skarby Ziemi Proszowskiej   |   Redakcja   |   tv.24ikp.pl   |   działy autorskie   | 
 |   ludzie ZP   |   miejsca, obiekty itp.   |   felietony, opracowania   |   kącik twórców   |   miejscowości ZP   |   ulice Proszowic   |   pożółkłe łamy...   |   RP 1944   | 
 |   wykaz miejsc   |   kościoły   |   kaplice   |   figury   |   krzyże   |   dwory   | 
 młyny 
 |   dzwonnice   |   inne archit.   |   atrakcje przyrodnicze   |   skarby utracone   |   inne...   | 

serwis IKP / Skarby Ziemi Proszowskiej / miejsca, obiekty... / młyny / Książnice Małe - młyn
 pomóżcie!!! ;)  
Jeżeli posiadacie informacje, materiały dotyczące prezentowanych w Serwisie ciekawych miejsc, obiektów,
macie propozycję innych związanych z Ziemią Proszowską,
albo zauważyliście błędy w naszym materiale;
prosimy o kontakt!

skarby@24ikp.pl.

Inne kontakty z nami: TUTAJ!
Redakcja IKP
O G Ł O S Z E N I A


Książnice Małe - młyn

Inspiracja, a może chwila refleksji dla człowieka?

staw obok młyna (fot. zbiory autora)

Proszowice, 29-05-2020

     Niewiele jest informacji na temat tej drewnianej budowli. Znajduje się na końcowym odcinku - "Szlaku młynów na rzece Szreniawa" (chociaż formalnie do niego nie należy). Jest parterowy, drewniany ale od dawna już nieczynny. Kiedyś produkował: mąkę, kaszę i śrutę. Na tle naszego regionu był cennym, elementem kultury. I tętnił życiem towarzyskim, a sam młynarz uważany był za członka elity we wsi. Jednak nadszedł jego kres i zostały tylko po nim, wspomnienia i sentymenty. Ktoś może skwitować że: "to już rudera", jednak i w takim miejscu można dostrzec urok, wdzięk tego sielskiego pejzażu. Wystarczy że zadziała tylko wyobraźnia, wystarczy ją uaktywnić...

     Obiekt znajduję się w łąkach, po lewej stronie drogi prowadzącej w kierunku centrum wsi. Łatwo można do niego dotrzeć, bowiem w jego pobliże prowadzi też boczna - polna drożyna.

     Wybudowany został w 1933 roku i funkcjonował jeszcze do lat 90-tych XX wieku. Wtedy to został sprzedany Panu Zarębie - młynarzowi z pobliskich Czajęczyc. Jest to budynek w całości wykonany z drewna. Zarządzała nim do końca spółdzielnia - Samopomoc Chłopska w Koszycach. Z nielicznych artefaktów np.: pokrycia dachowego, zachował się gont z zakładów ceglanych w Kolosach koło Kazimierzy Wielkiej. Firma braci "Lech". Jedna ze ścian jest oryginalna. Druga jest wizerunkowo poprawiona, czyli zastąpiona płytą sklejki drewnianej. Stare drzwi główne, posiadają kowalski zamek tzw. "skubel". W bocznej sterowni o dziwo, jest w całej okazałości turbina wodna. Kiedyś napędzająca cały mechanizm mielący zboże.

     O młynach (czy tez młynie) w Książnicach Małych i Wielkich (ze względu na bliskie sąsiedztwo tych miejscowości pewnie chodzi o jeden młyn) czytamy w "Słowniku historyczno-geograficznym ziem polskich w średniowieczu". Źródła historyczne wspominają już młynie w wieku XIV, XV, XVI. Widocznie warunki rzeczne pozwały w tym miejscu budować takie obiekty, nic więc dziwnego, że na początku XX wieku przypomniano sobie o tym budując w 1933 roku istniejący (niestety tylko fizycznie) młyn.

Parę danych technicznych:

Na działce (23 ary) oprócz budynku młyna znajduje się komora i jazy. W obiekcie zamontowana jest turbina Francisa 1300 mm z wałem pionowym, młyn posiadał trzy mlewniki. Dla tych którzy chcieliby zainwestować w młyn albo małą elektrownię wodną podam jeszcze parametry rzeki w tym miejscu (ze względu na długie okresy suszy w ostatnich latach i zmiany dna trzeba by je sprawdzić): zlewnia rzeki 703 km2, przepływ NNQ - 0,27m3/s, SNQ - 1,57m3/s, SSQ - 3,66m3/s.

pozostałość po dawnym korycie rzeki (fot. zbiory autora)
     Tabliczka z napisem: "Wstęp zabroniony, budynek grozi zawaleniem" - nakazuje podziwiać ten obiekt z bezpiecznej odległości i z zachowaniem szczególnej ostrożności. Wchodzenie jest tam zbędne, ponieważ doskonale widać co jest w środku. A zoom optyczny i powiększenie w pełni dopełnia foto - dokumentalne utrwalenie pobytu. We wnętrzu zachował się, prawie kompletny młynek do mielenia ziarna na mąkę. Sama konstrukcja (belki, więźby, krokwie) wyglądają dobrze, dzięki temu że cały młyn posiada nakrycie z blachy. Na poddaszu widoczny jest jakiś stelaż i o dziwo, brak śladów posiadówki ptaków.

     Mimo, iż ten młyn czasy świetności ma już zapisane w dalekiej przeszłości, jest tutaj coś pozytywnego. To klimat, jaki panuje w tym miejscu. Na tle uroczego krajobrazu, dominuje tu cisza i spokój. Tak przecież znane walory turystyczne, naszej - podproszowickiej wsi. Tajemniczość książnickiego młyna, osaczonego przez staw i zatopionego w promieniach słońca, tworzy iście malarski plener. Ba, można nawet wyobrazić sobie i plener filmowy, szczególnie podkreślony odrobiną napięcia i grozy po zachodzie słońca. Nie wątpliwie, jest to miejsce warte odwiedzenia, choćby patrząc nie tylko na walory architektoniczne ale też na relaksacyjno-odpoczynkowe. Taką może być, choćby nawet niedzielna, piesza wycieczka. Z dala od zgiełku i hałasu dnia codziennego.

opracowanie: Marcin Szwaja   


fot. zbiory autora
zdjęcia 19-11-2019>


ŹRÓDŁA, BIBLIOGRAFIA:
  1. zbiory IKP
  2. zbiory autora

  3. niezauwazalne.blogspot.com
  4. gramwzielone.pl
  5. ksiaznice-male.nieruchomosci-online.pl
  6. multiporta.pl
  7. slownik.ihpan.edu.pl
  8. rpo.malopolska.pl



Książnice Małe, 5-01-2009

     Młyn wodny drewniany z 1933 r.

opracowanie: red.   


ŹRÓDŁA, BIBLIOGRAFIA:
  1. materiały IKP
  2. Hadrian Jakóbczak - zdjęcia
  3. Starostwo Proszowice - grafika




idź do góry powrót


23  listopada  sobota
24  listopada  niedziela
25  listopada  poniedziałek
26  listopada  wtorek
DŁUGOTERMINOWE:


PRZYJACIELE  Internetowego Kuriera Proszowskiego
strona redakcyjna
regulamin serwisu
zespół IKP
dziennikarstwo obywatelskie
legitymacje prasowe
wiadomości redakcyjne
logotypy
patronat medialny
archiwum
reklama w IKP
szczegóły
ceny
przyjaciele
copyright © 2016-... Internetowy Kurier Proszowski; 2001-2016 Internetowy Kurier Proszowicki
Nr rejestru prasowego 47/01; Sąd Okręgowy w Krakowie 28 maja 2001
Nr rejestru prasowego 253/16; Sąd Okręgowy w Krakowie 22 listopada 2016

KONTAKT Z REDAKCJĄ
KONTAKT Z REDAKCJĄ         KONTAKT Z REDAKCJĄ         KONTAKT Z REDAKCJĄ         KONTAKT Z REDAKCJĄ         KONTAKT Z REDAKCJĄ