25. rocznica poświęcenia sztandaru Koła ŚZŻAK w Proszowicach
|
Proszowice 25.07.1993 r. - wspólne zdjęcie kombatantów, uczestników ceremonii (fot. zbiory autora) |
Proszowice, 20-07-2018
25 lipca 2018 roku jest datą szczególną dla proszowickich kombatantów, albowiem w tym dniu mija 25. lat jak Koło Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej z Proszowic, podlegające organizacyjnie Rejonowemu Inspektoratowi Armii Krajowej "Maria" z Krakowa otrzymało sztandar, który jest najważniejszym znakiem i symbolem wyróżniającym i jednoczącym daną zbiorowość oraz podnoszącym jej prestiż.
Sztandar został poświęcony i przekazany proszowickiemu kołu Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej 25 lipca 1993 roku, w przeddzień przypadającej 49. rocznicy pamiętnego wydarzenia, jakim było utworzenie Kazimiersko - Proszowickiej Rzeczpospolitej Partyzanckiej. To symboliczne przekazanie sztandaru było ściśle związane z uczczeniem pamięci tych osób - żołnierzy wszystkich organizacji, którzy walczyli z okupantem o niepodległość Ojczyzny, a za walkę często płacili najwyższą cenę - cenę własnego życia.
|
poczet sztandarowy proszowickiego koła ŚZŻAK, po lewej kpt. Wincenty Paluch, po prawej Longin Drab (fot. Andrzej Powidzki) |
|
Proszowice 25.07.1993 r. - Rynek - przemarsz do kościoła (fot. Andrzej Powidzki) |
Uroczystość poświęcenia i przekazania sztandaru proszowickiemu kołu ŚZŻAK odbyła się w kościele parafialnym w Proszowicach i była doniosłym wydarzeniem dla kombatantów Inspektoratu AK "Maria", a w szczególności członków proszowickiego koła ŚZŻAK. Ceremonia była staranie przygotowana pod względem merytorycznym i organizacyjnym, posiadała bardzo uroczystą oprawę. Wszystko dzięki dużemu zaangażowaniu ówczesnych władz miasta i zarządu proszowickiego koła ŚZŻAK, a w szczególności prezesa pana Wincentego Palucha oraz jego zastępcy pana Longina Draba.
W uroczystości brały udział osoby które przyczyniły się do zdobycia funduszy potrzebnych do wykonania sztandaru, co nie było łatwe. Sztandar został sfinansowany przede wszystkim dzięki ofiarnym składkom członków związku, przy dużym wsparciu finansowym urzędów i instytucji, którymi wówczas kierowali: Klaudiusz Kawecki - burmistrz UGiM Proszowice, Henryk Pietras - dyrektor PZU w Proszowicach, Jerzy Drozdż - kierownik Urzędu Rejonowego w Proszowicach i Dorota Chmielarska - dyrektor Banku Spółdzielczego w Niegardowie.
Ponadto w uroczystości udział wzięli przedstawiciele z Inspektoratu A.K. "Maria" z Krakowa na czele z Kazimierzem Guzikowskim - prezesem Małopolskiego Okręgu Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej oraz włodarze miasta Proszowice, Helena Sadowska - dyrektor Szkoły Podstawowej nr 2, liczna grupa kombatantów i wiele innych osób, m.in.: była obecna pani porucznik AK Dorota Franaszkowa ps. Stasia urodzona w Proszowicach, siostra Wandy Girtler ps. Wanda - łączniczki dowódcy 106 DP AK, zatrzymanej przez Rosjan podczas wykonywania zadania i rozstrzelana pod Kościelcem 16 stycznia 1945 roku.
Sztandar nie pozwala zapomnieć o bohaterach tamtych czasów walczących o niepodległą Polskę i jest (był) z dumą prezentowany przez proszowickie koło Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej podczas wszystkich ważnych uroczystości patriotyczno - religijnych.
|
przemarsz do kościoła (fot. Andrzej Powidzki) |
|
przemarsz do kościoła (fot. Andrzej Powidzki) |
Inspiracją do zaprojektowania wyglądu sztandaru proszowickiego koła ŚZŻAK były wydarzenia związane z powojennymi dziejami dowódcy 106 Dywizji Piechoty Armii Krajowej generała brygady Bolesława Nieczuja-Ostrowskiego, ps. Tysiąc, który za działalność w Armii Krajowej, po okrutnym procesie został skazany na podwójną karę śmierci, która po kilku miesiącach zostaje zmieniona na dożywocie. Dojście do władzy Władysława Gomułki sprawiło, że generał Ostrowski wraca do domu, choć wyroku mu nie anulowano. Generał w trakcie pobytu w więzieniu, w sytuacji beznadziejnej, oddał się pod opiekę Matki Bożej Częstochowskiej i zawsze był przekonany, że tylko Jej zawdzięcza ocalenie.
Te fakty z życia generała uwzględniono podczas projektowania sztandaru dla proszowickiego koła i odzwierciedlono je na prawym płacie sztandaru. Umieszczono tam znak Virtuti Militari, a na nim w środku, w otoku złotego wieńca wawrzynowego umieszczono wizerunek Matki Bożej Częstochowskiej. Na ramionach znaku umieszczono złote napisy: u góry KRÓLOWO KORONY POLSKIEJ MÓDL SIĘ ZA NAMI, a na dole motto, które generał bardzo cenił i przestrzegał w swojej służbie i życiu BÓG HONOR OJCZYZNA, ponadto umieszczono na ramionach znaku napisy: po stronie lewej 1939, a po prawej 1945. Natomiast na lewym płacie sztandaru zostało umieszczone po środku srebrzyste godło Polski - orzeł z koroną oraz napisy: INSPEKTORAT AK MARIA, KOŁO PROSZOWICE, 106 DP AK OKRĘG KRAKÓW, POLSKA WALCZĄCA.
Andrzej Powidzki
|
sztandar proszowickiego koła ŚZŻAK (fot. Andrzej Powidzki) |
|
|
|