|
|
 | ||||
 | ||||||
| Dzisiaj jest niedziela, 18 listopada 2024 r. (322 dzień roku) ; imieniny: Klaudyny, Romana, Tomasza | |
 | |
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
serwis IKP / działy autorskie / zachwyćmy się... (A.Powidzki) / Uzdrowisko Inowrocław - wczoraj i dziś
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Uzdrowisko Inowrocław - wczoraj i dziś
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 |
| herb Inowrocławia (fot. heraldicall.com) |
Proszowice, 23-09-2020
Inowrocław, położony na Kujawach jest najważniejszym ośrodkiem gospodarczym w regionie. Usytuowany na wielkich pokładach złóż soli zawdzięczał w przeszłości jej swój szybki rozwój, aż do końca ubiegłego stulecia. Bowiem sól była cennym przedmiotem handlowym, drogim i poszukiwanym. Obecnie o znaczeniu Inowrocławia decyduje koncentracja potencjału przemysłu chemicznego, szklarskiego, poligraficznego, spożywczego oraz rozwijający się handel i usługi uzdrowiskowe.
Niewątpliwie inowrocławskie lecznictwo uzdrowiskowe oparte na potencjale solnego podłoża i powiązana z nim turystyka uzdrowiskowa są dzisiaj jego najważniejszym atutem i impulsem do dalszych inwestycji.
JAK DOSZŁO DO POWSTANIA UZDROWISKA INOWROCŁAW?
Niektórzy doszukują się początków uzdrowiska już we wczesnym średniowieczu, a to za sprawą legendy mówiącej, iż kąpielami w inowrocławskiej solance wyleczyła się z bezpłodności Judyta czeska, żona księcia Władysława I Hermana (Władysław Herman miał trzy żony) i urodziła mu syna przyszłego księcia Polski Bolesława III Krzywoustego, który panował w latach 1107-1138. Zakładając, że to fakt autentyczny należałoby w tym czasie szukać początków inowrocławskiego uzdrowiska.Natomiast bezsporna jest autentyczna informacja odnośnie walorów zdrowotnych wody czerpanej z inowrocławskich studni miejskich zapisana w dokumencie z 1450 roku, który wystawiła kancelaria króla Kazimierza Jagiellończyka, było to zezwolenie na uruchomienie w Inowrocławiu łaźni miejskiej. Ze studni miejskich do łaźni czerpano wodę, która w swym składzie zawierała chlorki, węglan, kwas węglowy, siarkowodór i siarczany, a więc posiadała walory wód zdrojowych. Natomiast po wodę słodką udawano się do studni, które znajdowały się poza murami obronnymi.
Potencjał solnego podłoża miasta Inowrocław i właściwości zdrowotne wydobywanej solanki dostrzegł i wykorzystał polski ziemianin i przedsiębiorca hr. dr praw Zygmunt Wilkoński (ur.20.05.1832 r.- zm. 24.12.1882 r.).
 |
| akcja spółki TASI (dokument z archiwum miasta Inowrocław, sygnatura 211) |
Zygmunt Wilkoński był inicjatorem powstania i głównym udziałowcem zarejestrowanej 4 maja 1875 roku w Królewskim Sądzie Powiatowym w Inowrocławiu spółki pod nazwą "Towarzystwo Akcyjne Solanki Inowrocławskie" wraz z nim założycielami towarzystwa byli adwokaci: Niemiec Oskar Triepcke i Żyd Samuel Hoeniger. Pierwsze walne zebranie spółki odbyło się 10 czerwca 1875 roku, po którym natychmiast spółka przystąpiła do wykupienia od miasta Inowrocław terenu pod budowę zakładów kąpielowych i parku zdrojowego.
W latach 1875-1876 postawiono pierwszy obiekt zakładu kąpielowego z 14. wannami do kąpieli solankowych.
 |
| pierwszy budynek zakładu kąpielowego, widok od strony zachodniej na ówczesne główne wejście do zakłady leczniczego, widokówka ze zbioru autora strony Dawny Inowrocław (fot. dawny-inowrocław.info) |
 |
| zdjęcie z 2020 r - tak wygląda obecnie dawne główne wejście do pierwszego zakładu kąpielowego (strona zachodnia) (fot. Andrzej Powidzki) |
Solankę początkowo pozyskiwano ze studni o głębokości 125 metrów wywierconej w 1835 roku. Solanka ta miała stężenie około 30% i stosowano ją nie tylko do kąpieli solankowych. W okresie późniejszym, po odpowiednim rozcieńczeniu wodą również do kuracji pitnych oraz w zakładzie przyrodoleczniczym do inhalacji i emanatorium, ponieważ solanka wykazywała aktywność promieniotwórczą (0,34 Bq/dm3). Brak jest danych kiedy dokładnie zakończono eksploatację tego odwiertu.
Pierwszy sezon zdrojowy w uzdrowisku otwarto 15 czerwca 1876 roku. Zapoczątkowało to rozwój Inowrocławia jako miasta uzdrowiskowego. Jednocześnie, dzięki inicjatywie Lucjana Grabskiego, miejscowego polskiego działacza społecznego, założono wokół zakładu kąpielowego niewielki ogród francuski, który był zalążkiem przyszłego parku zdrojowego.
W 1877 roku otwarto drugi zakład kąpielowy, który był wyposażony w 15. wanien do kąpieli solankowych z przeznaczeniem dla dzieci. Obiekt zbudowano nad stawem parkowym. Solanka do tego zakładu była już doprowadzana rurociągiem bezpośrednio z warzelni soli przy Szosie Pakoskiej (dzisiaj ul. Pakoska).
 |
| zdjęcie z 2020 r. - Restauracja Nad Stawkiem, w tym miejscu zbudowano drugi zakład kąpielowy (fot. Andrzej Powidzki) |
W późniejszych latach obiekt ten został zamieniony na restaurację, która dzisiaj nazywa się Restauracja Nad Stawkiem.
 |
| 2020 - mostek nad stawem, w głębi widoczna Restauracja Nad Stawkiem i fragment sanatorium "Przy Tężni" (fot. Andrzej Powidzki) |
W 1880 roku powstał trzeci zakład wodoleczniczy pod nazwą "Nowy Świat", który funkcjonował w Domu Kuracyjnym przy Szosie Pakoskiej (dzisiaj ulica Prezydenta Gabriela Narutowicza). W obiekcie tym znajdował się też hotel, restauracja oraz sala balowa ze sceną. Po II wojnie światowej cały kompleks usługowy przekazano Polskim Kolejom Państwowym, gdzie przez kilka lat mieściło się "stare" sanatorium kolejowe.
 |
| Dom Kuracyjny, po II wojnie światowej mieściło się w budynku Sanatorium Zdrojowe PKP, Pawilon nr 1 (fot. NAC, sygn. 1-C-257) |
Po śmierci dr Zygmunta Wilkońskiego, dobrze dotąd prosperujące uzdrowisko "Solanki Inowrocławskie" potocznie nazywane "Solanki" zaczyna przechodzić zmienne koleje losu. Dnia 9 kwietnia 1881 roku zawarto umowę między zarządem spółki, a zarządem miasta Inowrocław, skutkiem czego "Solanki" przeszły na własność miasta. Początkowo magistrat oddał "Solanki" w dzierżawę (do 1885 r.) aptekarzowi Ottonowi Hundsdoerferowi, właścicielowi apteki "Pod Czarnym Orłem". Późniejsze oferty dzierżawy uzdrowiska zostały odrzucone przez magistrat.
Między 1886 - 1887 rokiem powstał czwarty zakład kąpielowy - Zakład Leczniczy Dzieci im. Marszałka Ferdynanda Focha (patronem został po odzyskaniu niepodległości), który znajdował się przy obecnej ulicy Przy Stawku. Był to obiekt przeznaczony dla dzieci cierpiących na choroby reumatyczne i dysponował 14. wannami - obecnie nie istnieje.
 |
| Tężnia Solankowa Inowrocław - widok z tarasu Sanatorium Uzdrowiskowego "Przy Tężni" (fot. Andrzej Powidzki) |
W powyższym zakładzie leczniczym w 1947 roku rozpoczęło swoją działalność Sanatorium Zdrojowe PKP, które 20 maja 2008 roku zmieniło nazwę na Sanatorium Uzdrowiskowe "Przy Tężni" im. dr Józefa Krzymińskiego. Teraz sanatorium jest jednostką Województwa Kujawsko-Pomorskiego.
 |
| cieplarnia z widoczną ścianą południowo-zachodnią pijalni wód. Widokówka ze zbioru autora strony Dawny Inowrocław (fot. dawny-inowrocław.info) |
W 1910 roku dla uatrakcyjnienia parku założono cieplarnię z niewielkim zapleczem gospodarczym. Obecnie jest to charakterystyczna wąska budowla nazywana przez mieszkańców "tramwajem" i funkcjonuje w niej Restauracja Zdrojowa.
 |
| Restauracja Zdrojowa z widocznym fragmentem budynku dawnej pijalni wód - po stronie prawej (fot. Andrzej Powidzki) |
W 1915 roku do cieplarni dobudowano pijalnię wód, która stylem architektonicznym przypominała grobowiec zwany mastabą. Serwowano wówczas w niej wodę mineralną zawierająca domieszkę solanki z miejscowego źródła. Obecnie funkcjonuje w niej lodziarnia.
W takim stanie inowrocławskie uzdrowisko doczekało końca I wojny światowej (11 listopada 1918 r.) i wybuchu powstania wielkopolskiego (27 grudnia 1918 r.) które zakończyło się kapitulacją garnizonu pruskiego 6 stycznia 1919 roku. Inowrocław stał się na powrót miastem polskim.
 |
| tabliczka upamiętniająca Powstanie Wielkopolskie na budynku przy ul. Dworcowej 41 (fot. Andrzej Powidzki) |
Na dawnym cmentarzu przy romańskim kościele imienia NMP tzw. Ruinie, na którym byli pochowani polegli powstańcy wielkopolscy, obecnie zagospodarowanym jako park, wzniesiono pomnik w formie nieregularnych brył betonowych, na którym wykuto orła i płaskorzeźbione postacie powstańców. U dołu pomnika, znajduje się napis: "CZYN I KREW LUDU ZRODZIŁY WOLNOŚĆ ZIEMI KUJAWSKIEJ", a z boku wykuto nazwiska 44. powstańców poległych za ojczyznę. Pomnik odsłonięto 11 stycznia 1969 roku.
 |
| pomnik Powstańców Wielkopolskich 1918-1919, Inowrocław ul. Orłowska 2 (fot. Andrzej Powidzki) |
UZDROWISKO PO ODZYSKANIU NIEPODLEGŁOŚCI
Po uzyskaniu niepodległości w 1919 roku powstał dobry klimat dla rozwoju uzdrowiska. W nowej rzeczywistości uzdrowisko nadal podlegało Zarządowi Miejskiemu. Chociaż sytuacja gospodarcza w Inowrocławiu, jak i w całym kraju była trudna, to w pierwszej kolejności starano się pomóc ofiarom trwających wciąż walk i powstań na terenach przygranicznych.We wrześniu i październiku 1919 roku do Zakładu Leczniczego Dzieci im. Marszałka Ferdynanda Focha, przyjęto 125 dzieci polskich i białoruskich z Kowla i zapewniono im troskliwą opiekę lekarską oraz wyżywienie przez 7,5 najcięższych miesięcy jesiennych i zimowych. Później, w tymże zakładzie przebywało 200 dzieci ze Śląska.
Od 1922 roku uzdrowisko nosiło oficjalną nazwę "Inowrocław Zdrój", natomiast potocznie występowało w dalszym ciągu pod nazwą "Solanki" i było jednym z przedsiębiorstw komunalnych miasta Inowrocław. Władze miasta nie szczędziły środków na rozbudowę i upiększanie uzdrowiska. Wyrastają nowe budowle i rozbudowują się istniejące urządzenia uzdrowiskowe.
 |
| 2020 - Park Solankowy, piękny dywan kwiatowy (fot. Andrzej Powidzki) |
Już w 1920 roku oddano pierwszą nową inwestycję - muszlę koncertową, w której grywała popołudniami orkiestra wojskowa, a później również orkiestra zdrojowa.
 |
| międzywojenna muszla koncertowa w Parku Solankowym (fot. NAC) |
 |
| obecna muszla koncertowa w Parku Solankowym (fot. Andrzej Powidzki) |
W latach 1922-1924 rozbudowano pierwszy zakład kąpielowy o dzisiejszą część frontową budynku. Pozwoliło to na uruchomienie dodatkowych 40. łazienek na kąpiele solankowe i kwasowęglowe, urządzenie gabinetów elektroterapii, ciepłolecznictwa, masaży, natrysków oraz pomieszczeń biurowych dla administracji.
 |
| rozbudowany pierwszy zakład kąpielowy z widocznym wejściem głównym od strony wschodniej (fot. Andrzej Powidzki) |
W latach 1924-1925 wzniesiono następny zakład leczniczy w parku uzdrowiskowym przeznaczony na kąpiele borowinowe, nawiązujący do architektury dworskiej. Uruchomiono w nim 14. łazienek do kąpieli całkowitych i częściowych. Borowinę do kąpieli i okładów dowożono z okolic Pakości.
 |
| Zakład Kąpieli Borowinowych w Parku Solankowym (fot. Andrzej Powidzki) |
Najważniejszą inwestycję rozpoczęto w 1928 r. i był to Zakład Przyrodoleczniczy-Wziewalnia, który otwarto 4 września 1929 roku. Nowy zakład miał wiele działów: wodoleczniczy, natryski, kąpiele, masaże, światłolecznictwo, inhalatorium, elektroterapię, naświetlenia, emanatorium oraz duży hol z poczekalnią i czytelnią.
 |
| Zakład Przyrodoleczniczy (dawna nazwa Zakład Przyrodoleczniczy-Wziewalnia) (fot. Andrzej Powidzki) |
Wówczas uzdrowisko miało oficjalną nazwę "Inowrocławskie Zdrojowisko Solankowe i Borowinowe".
Od 1930 r. działało w Inowrocławiu sanatorium Ubezpieczalni Krajowej z Poznania, które było komfortowo wyposażone i jako jedyny zakład leczniczy był czynny cały rok. Bowiem inowrocławskie "Solanki" były czynne tylko w sezonie letnim od maja do października, a kuracjusze mieszkali i stołowali się w prywatnych willach i pensjonatach.
 |
| pierwszy pomnik dedykowany dr Zygmuntowi Wilkońskiemu, zdjęcie z 1937 r., zniszczony podczas okupacji niemieckiej (zdjęcie z archiwum miasta Inowrocław, sygnatura nr 2966) |
5 września 1937 roku na terenie parku zdrojowego odsłonięto pierwszy pomnik dedykowany twórcy "Solanek" doktorowi praw Zygmuntowi Wilkońskiemu. Monument projektował rzeźbiarz poznański Edward Haupt.
Dzięki rozwojowi uzdrowiska powstały w tym czasie liczne pensjonaty. To wszystko sprawiało, że w okresie międzywojennym Inowrocław był jednym z popularniejszych polskich uzdrowisk, do którego na kurację licznie przyjeżdżali znani politycy, wojskowi, aktorzy i sportowcy. Wymienić należy choćby premiera Władysława Grabskiego, generałów Władysława Sikorskiego i Józefa Hallera, kontradmirała Józefa Unruga, wojewodę pomorskiego, późniejszego prezydenta RP na uchodźstwie Władysława Raczkiewicza czy olimpijczyka Janusza Kusocińskiego.
W takim stanie inowrocławskie uzdrowisko zastała II wojna światowa.
 |
| pomnik Obrońców Inowrocławia (fot. Andrzej Powidzki) |
Pomnik upamiętnia mieszkańców Inowrocławia, którzy 8 września 1939 r. bronili swojego miasta przed wojskami niemieckimi. Pomnik jest wykonany w kształcie szańca, na którym umieszczono czapkę harcerza oraz hełm. Od frontu na pomniku umieszczono napis o treści: "OBROŃCOM MIASTA, KTÓRZY W IMIĘ HONORU I WOLNOŚCI 8 WRZEŚNIA 1939 ROKU SAMORZUTNIE STAWILI CZOŁA HITLEROWSKIM NAJEŹDŻCOM - KU WIECZNEJ CHWALE SPOŁECZEŃSTWO INOWROCŁAWIA - 1984". Powyżej napisu widnieje wizerunek orła w koronie i napis 1939. Po przeciwnej stronie pomnika, na jego podstawie widnieje napis: "TWIERDZĄ NAM BĘDZIE KAŻDY PRÓG".
UZDROWISKO PODCZAS OKUPACJI NIEMIECKIEJ
Przez czas okupacji niemieckiej uzdrowisko nadal pełniło swoją funkcję leczniczą. Niemieckie władze wydały jednak zakaz wstępu na teren uzdrowiska i parku zdrojowego Polakom. Na tym terenie mogli przebywać jedynie pracownicy, którzy przed wojną byli tam zatrudnieni i pracowali nadal. Uzdrowisko obsługiwało wyłącznie niemieckich oficerów i żołnierzy Wehrmachtu, którzy przechodzili tutaj rekonwalescencję po odniesionych urazach związanych z pobytem na froncie.Niemcy dokonali kilka zmian w otoczeniu uzdrowiska, nad wejściem do budynku administracji i zakładu kąpielowego zawisł napis w języku niemieckim "Solbad", zniszczyli tablicę i pomnik poświęcony założycielowi "Solanek" Zygmuntowi Wilkońskiemu, zmienili nazwę ulicy Solankowej na Adolf Hitler Strasse. W sąsiedztwie parku, przy dzisiejszej ulicy Świętokrzyskiej nr 107, siłami robotników przymusowych oraz jeńców angielskich i francuskich zbudowano basen odkryty z charakterystycznym budynkiem łazienek, w którym dzisiaj zlokalizowany jest Hotel Park.
 |
| basen odkryty w Parku Solankowym - zdjęcie wykonano z tarasu widokowego Szpitala Uzdrowiskowego Energetyk (fot. Andrzej Powidzki) |
UZDROWISKO PO ZAKOŃCZENIU II WOJNY ŚWIATOWEJ I DZISIAJ
Sytuacja uzdrowiska zmieniła się po wkroczeniu do Inowrocławia Armii Czerwonej 21 stycznia 1945 roku. Żołnierze Armii Czerwonej zostali zakwaterowani w uzdrowisku, w którym przebywali do maja 1945 roku i to oni dokonali częściowej dewastacji. Ogromne szkody wyrządzili przez nieumiejętne korzystanie z urządzeń kąpielowych, sanitarnych i innych będących na wyposażeniu uzdrowiska. Do sprzątania po tych "kuracjuszach" wykorzystano Niemców, którzy oczekiwali w pobliskich obozach przejściowych na deportację.
 |
| kwatera poległych żołnierzy Armii Radzieckiej na cmentarzu rzymskokatolickim w Inowrocławiu przy ul Marulewskiej (fot. Andrzej Powidzki) |
Po II wojnie światowej proces dynamicznego rozwoju uzdrowiska kontynuowano. Wskutek niewielkich zniszczeń działalność leczniczą podjęto już w maju 1945 roku, dzięki zaangażowaniu dotychczasowych pracowników i pomocy wojska.
W 1951 roku Centralny Zarząd Uzdrowisk Polskich przejął istniejący kompleks uzdrowiskowy (sanatoryjny) od miasta i otrzymał on nazwę "Uzdrowisko Inowrocław", a sezon kuracyjny wydłużono do całego roku. Rozpoczęto budowę istniejących do dziś popularnych sanatoriów: Modrzew (1976), Kombatant (1976), który dziś nosi nazwę Kujawiak, Metalowiec (1980) dziś nosi nazwę Oaza oraz Energetyk (1980).
 |
| Sanatorium Uzdrowiskowe OAZA w Inowrocławiu (fot. Andrzej Powidzki) |
W latach 90. XX wieku, obiekty na terenie uzdrowiska częściowo skomercjalizowano, a w 2010 roku dokonano prywatyzacji spółki "Solanki Uzdrowisko Inowrocław".
UZDROWISKOWY PARK SOLANKOWY
Park Solankowy obecnie obejmuje swym zasięgiem prawie 85 hektarów i jest położony w zachodniej części miasta. Na terenie Parku Solankowego co roku rozkwita ponad 110 tysięcy sadzonek kwiatów, tworzących przepiękne widoki tzw. dywany kwiatowe, jest tutaj ponad 5 tysięcy starych drzew, wiele z nich otrzymało miano pomników przyrody. Większa jego część urządzona jest w postaci ogrodu botanicznego, gdzie przy roślinach znajdują się tabliczki z ich charakterystyką.
 |
| Park Solankowy - plan (fot. Andrzej Powidzki) |
Na terenie parku znajdują się wszystkie istotne obiekty uzdrowiskowe i sanatoria, tężnia solankowa, muszla koncertowa, restauracje i tereny rekreacyjne, w tym m.in. korty tenisowe, park linowy, siłownia terenowa dla dorosłych i plac zabaw dla dzieci, pola do minigolfa, tory do gry w kręgle i stoliki do gry w szachy. Znajdują się też dwa stawy, nad którymi można się opalać lub skorzystać z miejsca do zrobienia grilla.
 |
| Park Solankowy - galeria pod parasolkami (fot. Andrzej Powidzki) |
Na skraju parku jest też niedawno wyremontowany Teatr Letni z ławkami dla 1500. widzów, który sąsiaduje ze Stadionem Miejskim im. Inowrocławskich Olimpijczyków.
 |
| Teatr Letni w Inowrocławiu (fot. Andrzej Powidzki) |
Park Solankowy to jednak przede wszystkim rozległe skwery zieleni, zaciszne zakątki z pięknymi drzewami oraz dywanami kwiatowymi.
 |
| zegar słoneczny - "Paw" (fot. Andrzej Powidzki) |
Park Solankowy słynie z rozmaitych pomników. Wejście do Parku Solankowego "strzeże" smukła rzeźba pawia, pełniąca rolę oryginalnego zegara słonecznego. W pobliżu muszli koncertowej znajduje się jeden z dwóch pomników upamiętniających założyciela "Solanek" dr Zygmunta Wilkońskiego, pomnik ten odsłonięto 30 czerwca 1956 roku. Drugi będący formą przestrzenną, z medalionem ukazującym wizerunek twarzy dr Zygmunta Wilkońskiego, znajduje się w pobliżu budynku Zakładu Kąpieli Borowinowych, został odsłonięty w 1975 roku w setną rocznicę powstania uzdrowiska.
 |
| pomnik ku pamięci Zygmunta Wilkońskiego z nową tablicą, odsłonięty 30 czerwca 1956 r. Pomnik ustawiono w miejscu zniszczonego podczas okupacji obelisku z 1937 r. (fot. Andrzej Powidzki) |
 |
| pomnik upamiętniający setną rocznicę powstania uzdrowiska i jego założyciela Zygmunta Wilkońskiego, odsłonięty w 1975 r. (fot. Andrzej Powidzki) |
Spacerując po alejkach w parku można też spotkać pomniki: Trzy Gracje, Ziemowita i wiele innych.
 |
| Trzy Gracje (fot. Andrzej Powidzki) |
 |
| pomnik Ziemowita, syna Piasta Kołodzieja (fot. Andrzej Powidzki) |
Nieopodal budynku Zakładu Przyrodoleczniczego pod wielkim platanem znajduje się pomnik ławeczka wykonany z brązu, na której "przysiadł w 2005 roku" generał Władysław Sikorski, który był częstym gościem Inowrocławskich "Solanek".
 |
| pomnik- ławeczka na której "przysiadł" gen. Władysław Sikorski (fot. Andrzej Powidzki) |
W 2005 roku odsłonięto pomnik-ławeczkę, był to jeden z punktów jubileuszowych obchodów związanych z 820. rocznicą pisanych dziejów Inowrocławia, 130. rocznicą powstania Uzdrowiska Inowrocław, a także 85. rocznicą "Cudu nad Wisłą".
 |
| wieś Parchanie - Izba Pamięci gen. Władysława Sikorskiego (fot. Andrzej Powidzki) |
Generał Władysław Sikorski w pobliskiej wsi Parchanie zakupił posiadłość w roku 1923, a w miejscowym kościele pw. św. Wojciecha, 30 września 1936 roku jego córka Zofia brała ślub z porucznikiem Stanisławem Leśniowskim.
 |
| wieś Parchanie - odrestaurowany dworek w którym mieszkał generał Władysław Sikorski, obecnie gromadzone są w nim pamiątki po generale (fot. Andrzej Powidzki) |
We wsi znajduje się dworek w którym mieszkał generał Władysław Sikorski i izba pamięci poświęcona generałowi. W kościele i na głazie znajdującym się na skwerze nieopodal kościoła umieszczono tablice upamiętniające generała Władysława Sikorskiego.
 |
| wieś Parchanie - głaz na skwerze przed kościołem z tablicą informującą o pobycie gen. Władysława Sikorskiego (fot. Andrzej Powidzki) |
W 2001 roku na zachodnim krańcu Parku Solankowego wybudowano tężnie, drugie pod względem wielkości w Polsce (po tężniach ciechocińskich) i jedyne z unikatowym oświetleniem z zewnątrz w stałym kolorze miodowym, wewnątrz z oświetleniem zmiennym, wielokolorowym. Mierzą one 9 metrów wysokości i 300 metrów długości, jest to inhalatorium solankowe na świeżym powietrzu.
 |
| Tężnia Solankowa Inowrocław (fot. Andrzej Powidzki) |
Wdychanie wzbogaconego minerałami powietrza wspomaga w leczeniu dróg oddechowych, nieżytu nosa, gardła, oskrzeli, rozedmy płuc, tarczycy, alergii skórnych i problemów z ciśnieniem tętniczym. Pamiętać jednak należy o ograniczonym czasie przebywania w bezpośredniej bliskości tężni - zalecana minimalna odległość podczas przebywania na terenie obiektu to 30 metrów od tężni i nie dłużej niż 30 minut.
 |
| tężnia wewnątrz, widok z tarasu widokowego znajdującego się na szczycie tężni (fot. Andrzej Powidzki) |
Z wież w centralnej części tężni można dostać się na tarasy spacerowe znajdujące się na koronie tężni, skąd obserwować można proces "uzyskiwania" soli osadzającej się na ułożonych na bokach gałązkach tarniny, które stanowią wypełnienie tężni oraz podziwiać piękną zieloną i ukwieconą przestrzeń Parku Solankowanego i panoramę części miasta.
 |
| Tężnia Solankowa Inowrocław w nocy (fot. Andrzej Powidzki) |
 |
| oświetlony wewnętrzny dziedziniec tężni (fot. Andrzej Powidzki) |
Tradycją zapoczątkowaną w 2005 roku jest, że swe drzewka sadzą w Parku Solankowym słynne postacie polskiego życia społecznego, kulturalnego i sportu goszczące w Inowrocławiu. Zwyczaj ten zapoczątkowała aktorka Irena Kwiatkowska, która posadziła dąb w kwietniu 2005 roku w pobliżu tężni uzdrowiskowej. Kolejne drzewo również w pobliżu tężni, zasadził kompozytor Wojciech Kilar.
 |
| tablica informująca o posadzonym dębie przez Irenę Kwiatkowską (fot. Andrzej Powidzki) |
Następne pamiątkowe drzewo zasadzone zostało przez lekkoatletkę, wielokrotną mistrzynię olimpijską, Irenę Szewińską - dąb rośnie w tzw. Alei Żubra w Parku Solankowym.
 |
| dąb posadzony przez Irenę Szewińską (fot. Andrzej Powidzki) |
Na pamiątkę swojego pobytu drzewka zasadzili m.in. sportowcy: Otylia Jędrzejczyk, Ryszard Szurkowski, aktorzy: Zbigniew Zamachowski, Bogusław Linda, wokaliści Irena Santor, Natalia Kukulska, Justyna Steczkowska, Zbigniew Wodecki i wielu innych. Lista "właścicieli" drzewek jest długa i można ją poznać spacerując "Aleją pamiątkowych drzew", gdzie rosną pamiątkowe dęby.
 |
| fragment alei pamiątkowych drzew (fot. Andrzej Powidzki) |
W październiku 2008 roku w 30. rocznicę wyboru Papieża Polaka Jana Pawła II otwarto w Parku Solankowym "Ogrody Papieskie", które nawiązują do tematyki ogrodów watykańskich, nawiązujące do nich elementy to między innymi geometryczne trawniki, geometryczny ogród włoski czy barokowy krzyż, który wytycza żywopłot bukszpanowy. Można tutaj podziwiać niespotykaną roślinność m.in. Irgę Dammera, runiankę japońską, ognik szkarłatny, jukę karolińską czy owies wiecznie zielony. Są tu ławki w stylu wiedeńskim i niezwykłe źródełko spływające po okazałym głazie.
 |
| Ogrody Papieskie - fragment (fot. Andrzej Powidzki) |
Park Solankowy, to również urzekające niezwykłymi aromatami "Ogrody Zapachów" powstałe w 2012 roku. Kwitnące tu rośliny: róże, piwonie, lilie i liczne zioła mają działanie uspakajające, antydepresyjne i odprężające.
 |
| Ogrody Zapachów (fot. Andrzej Powidzki) |
W pobliżu Ogrodów Papieskich znajduje się nowoczesny pawilon "Pijalnia Wód i Palmiarnia - Inowrocławianka". Pawilon zawiera w swym wnętrzu pijalnie wód wydobywanych z miejscowych źródeł: wody mineralnej Inowrocławianka i Jadwiga oraz niedużą palmiarnię i mini-muzeum urządzone na wzór chaty kujawskiej.
 |
| Pijalnia Wód i Palmiarnia - Inowrocławianka (fot. Andrzej Powidzki) |
W pijalni znajduje się kawiarnia w której na ławeczce "przysiadła" uśmiechnięta Starsza Pani z pieskiem na kolanach. Do ławeczki przymocowano niewielką tabliczkę z napisem: "Teściowa nam gdzieś przepadła. Jest szansa, że w Pijalni zasiadła". Obiekt oddano do użytku 25 kwietnia 2013 roku.
 |
| ławeczka w pijalni na której "przysiadła" Starsza Pani z pieskiem (fot. Andrzej Powidzki) |
Od kwietnia 2013 roku Inowrocław ma kompleks rekreacyjny o nazwie "Inowrocławska Terma", który był potrzebny w dalszym rozwoju uzdrowiskowo-sanatoryjnej funkcji miasta. Terma znajduje się w pięknym otoczeniu Parku Solankowego w sąsiedztwie Hotelu Park i basenu odkrytego. Obiekt podzielony jest na dwie części wewnętrzną i zewnętrzną z rozsuwalnym dachem, dzięki któremu można z kąpieli korzystać także przy mniej sprzyjających warunkach pogodowych. W Inowrocławskiej Termie wykorzystywana jest woda która zakwalifikowana została jako termalna mineralna woda lecznicza chlorkowo-sodowa, z siarczkami i jodami.
 |
| Inowrocławska Terma (fot. Andrzej Powidzki) |
Inowrocław to miasto z najczystszym powietrzem w Polsce. Tak wykazało badanie przeprowadzone w 2016 roku przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) działającą w ramach Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ). Badaniem objęto 153 polskich miast.
 |
| zegar słoneczny i napis "Solanki" Uzdrowisko Inowrocław na wieży pierwszego obiektu leczniczego z lat 1875-1876 (fot. Andrzej Powidzki) |
Podsumowując, Inowrocław to przepiękne miasto i perła Kujaw Zachodnich. Warto tu przyjechać do "Solanek" po zdrowie dla ciała i ducha.
opracowanie: Andrzej Powidzki
ŹRÓDŁA, BIBLIOGRAFIA:
- Tomasz Sibora; Solanki wczoraj i dziś cz. I i II; [w:] kujawyzachodnie.pl
- materiały z pobytu autora w uzdrowisku rok 2020
- pl.wikipedia.org
- inowrocław.home.pl
- inowroclaw.pl
- dawny-inowrocław.info
- igup.pl
| idź do góry | powrót |
 |
warto pomyśleć? |  |
|
Tańcz, zanim muzyka się skończy. Żyj, zanim Twoje życie się skończy. (cytaty bliskie sercu)
|
||
 |
 |
 |
 |
 |
 | ||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
 |
 | ||||||||||||||||
| PRZYJACIELE Internetowego Kuriera Proszowskiego | ||
 |
|
 |
| ||||||||||||
| ||||||||||||
|
|
strona redakcyjna regulamin serwisu zespół IKP dziennikarstwo obywatelskie legitymacje prasowe |
|
wiadomości redakcyjne logotypy patronat medialny archiwum |
|
|
reklama w IKP szczegóły ceny |
|
przyjaciele |
|
copyright © 2016-... Internetowy Kurier Proszowski; 2001-2016 Internetowy Kurier Proszowicki Nr rejestru prasowego 47/01; Sąd Okręgowy w Krakowie 28 maja 2001 Nr rejestru prasowego 253/16; Sąd Okręgowy w Krakowie 22 listopada 2016 KONTAKT Z REDAKCJĄ |
|
|
| ||||||||||||
| ||||||||||||
| KONTAKT Z REDAKCJĄ KONTAKT Z REDAKCJĄ KONTAKT Z REDAKCJĄ KONTAKT Z REDAKCJĄ KONTAKT Z REDAKCJĄ | ||||||||||||
|