Bałtycki Krzyż Nadziei

Bałtycki Krzyż Nadziei - Sursum Corda

Dzisiaj jest niedziela, 18 listopada 2024 r. (322 dzień roku) ; imieniny: Klaudyny, Romana, Tomasza

serwis

wydarzenia

informacje

skarby Ziemi Proszowskiej

tv.24ikp.pl

W.Nowiński - wrześniowe...

Magda K.-G. - prawo dla...

serwis IKP / działy autorskie / zachwyćmy się... (A.Powidzki) / Bałtycki Krzyż Nadziei - Sursum Corda

O G Ł O S Z E N I A

godzinowa 45 dni

Bałtycki Krzyż Nadziei - Sursum Corda

Pustkowo 2021 - Bałtycki Krzyż Nadziei
(fot. Andrzej Powidzki)

Proszowice, 28-10-2021

Podróżując po rewalskim słonecznym szlaku na Pomorzu Zachodnim można zobaczyć w nadbałtyckiej miejscowości Pustkowo, charakterystyczny i dobrze rozpoznawalny obiekt z Zakopanego - "krzyż ze szczytu Giewontu". Krzyż, widoczny na nadbrzeżu Bałtyku, to wierna kopia krzyża stojącego na Giewoncie.

Pustkowski Krzyż Sursum Corda (początkowo tak był nazywany) stanął dzięki staraniom Szczecińskiego Koła Katolickiego Stowarzyszenia Kolejarzy Polskich. Powstał, jako symboliczne odzwierciedlenie słów Papieża Polaka wypowiedzianych w Szczecinie i Zakopanem, łącząc wiernych najważniejszym znakiem chrześcijańskim, od Bałtyku po Giewont.

Oficjalną nazwę "Bałtycki Krzyż Nadziei" nadał mu arcybiskup Andrzej Dzięga, obecny metropolita szczecińsko-kamieński.

NARODZINY IDEI

     Papież Jan Paweł II podczas trzeciej wizyty apostolskiej w Polsce, 11 czerwca 1987 roku przebywając w Szczecinie na Jasnych Błoniach, bezpośrednio po zakończeniu mszy świętej wypowiedział znamienne słowa, które stały się istotnym przesłaniem dla ludzi mieszkających w Szczecinie i nad Bałtykiem - mówił o uderzeniu wiatru od Bałtyku.

     Powiedział także, że ten wiatr jest też ewangelicznym znakiem Ducha Świętego a ludzie morza, którzy wypływają na morze, muszą się zmagać z wichrem, aby zwyciężać. Słowa te wielu zrozumiało, jako wezwanie do przemian w Polsce.

     Natomiast podczas siódmej wizyty apostolskiej w Polsce, 6 czerwca 1997 roku w Zakopanem pod Dużą Krokwią, bezpośrednio po zakończeniu mszy świętej Jan Paweł II powiedział: Dzisiaj dziękowałem Bogu za to, że wasi przodkowie na Giewoncie wznieśli krzyż. Ten krzyż patrzy na całą Polskę, od Tatr aż do Bałtyku, ten krzyż mówi całej Polsce: Sursum corda! - W górę serca! Trzeba, ażeby cała Polska, od Bałtyku aż po Tatry, patrząc w stronę krzyża na Giewoncie słyszała i powtarzała: Sursum corda! - W górę serca! Amen.

     Słowa Papieża Polaka wypowiedziane w Szczecinie i Zakopanem zrodziły w głowie inżyniera Tadeusza Jędraszka - ówczesnego prezesa Szczecińskiego Koła Katolickiego Stowarzyszenia Kolejarzy Polskich myśl wzniesienia nad Bałtykiem repliki krzyża z Giewontu.

Pustkowo - Głaz z pamiątkową tablicą informującą o inicjatywie budowy krzyża
(fot. Andrzej Powidzki)

Kolejarze uznali, że na polskim Wybrzeżu również powinien stanąć krzyż. W ten sposób identyczne symbole znajdowałyby się na dwóch krańcach Polski - w Tatrach i nad Bałtykiem. Oddalone od siebie o około 800 km dwa krzyże miałby jednoczyć duchowo mieszkańców Polski w myśl odzwierciedlenia słów Papieża Polaka - przesłania Jana Pawła II [...] od Bałtyku aż po Tatry [...].

BUDOWA KRZYŻA NAD BAŁTYKIEM

     Pomysł budowy repliki giewonckiego krzyża nad Bałtykiem spotkał się z pełnym poparciem środowiska kolejarskiego i został zaakceptowany przez arcybiskupa Zygmunta Kamińskiego (Metropolita Szczecińsko - Kamieński w latach 1999 - 2009). W 2001 roku podjęto działania zmierzające do realizacji tego projektu. Inicjatorów poparła także Parafia Tatrzańska pw. Świętego Krzyża z Zakopanego ofiarując drewnianą replikę - model krzyża z Giewontu.

     Podarowana replika krzyża została poświęcona 18 sierpnia 2002 roku przez Jana Pawła II na krakowskich Błoniach (ósma wizyta apostolska papieża w Polsce) i przywieziona przez kolejarzy do Szczecina. Wystawiona została w Kaplicy Kolejarzy (tzw. Kaplicy św. Katarzyny - patronki kolejarzy) w szczecińskiej katedrze, a później ofiarowana dla Pustkowa.

     Jednak długa droga prowadziła zanim idea została wcielona w życie, trudność przysporzyło ustalenie miejsca wzniesienia krzyża. W trakcie planowania posadowienia krzyża pod uwagę brano wiele nadbałtyckich miejscowości m.in. Kamień Pomorski, Międzywodzie, Trzęsacz, Wisełkę. Zaproponowane lokalizacje zwykle znacznie oddalone od linii brzegowej, kłóciły się z wizją pomysłodawcy lub nie zgadzał się na to wojewódzki konserwator zabytków. Ostatecznie spośród aż ośmiu miejsc wybrano Pustkowo na Wybrzeżu Rewalskim, gdzie odnaleziono miejsce wpisujące się w ideę przedsięwzięcia.

Miejsce zostało zaproponowane sołtysowi Pustkowa przez prezesa Szczecińskiego Stowarzyszenia Miłośników Volkswagena - członka Katolickiego Stowarzyszenia Kolejarzy Polskich przy udziale kierownika referatu Urbanistyki Architektury i Ochrony Środowiska Urzędu Gminy w Rewalu Mirosława Hussakowskiego, co upamiętnia tablica umieszczona w 2014 roku w chodniku głównej alei prowadzącej do krzyża. Na tablicy umieszczono grafikę samochodu "garbus" i napis: Wszystkim zmotoryzowanym turystom Dobry Bóg wskazuje bezpieczne drogi podróży życia. Miłośnicy VW "Garbusów" AD 2014.

Miejsce to po 5 latach poszukiwań na posadowienie Krzyża nad Bałtykiem zaproponował sołtysowi Pustkowa Panu Władysławowi Hagajowi Prezes Szczecińskiego Stowarzyszenia Miłośników Volkswagena "Garbusa" GRYFGARB Pan Bogdan Kowalczys członek Katolickiego Stowarzyszenia Kolejarzy Polskich Koła Szczecin przy czynnym udziale Mirosława Hussakowskiego.

A działo się to na zakończenie sezonu garbusowego, jesienną porą pod gwiaździstym niebem przy kufelku piwa i lampce wina. AD 2006.

Pustkowo - Jedna z wielu tablic pamiątkowych umieszczonych na głównej alei prowadzącej do krzyża
(fot. Andrzej Powidzki)

Wybranie Pustkowa było dla jego mieszkańców ogromnym sukcesem, który doskonale wykorzystali. Dzięki ich determinacji i zaangażowaniu oraz pomocy władz samorządowych, udało się zebrać potrzebne fundusze i tak 14 maja 2007 roku krzyż stanął na wschodnim skraju Parku Przyjaciół Pustkowa, 100 metrów od morza, bezpośrednio przy zejściu na plażę. Uroczystość poświęcenia krzyża i wmurowanie aktu erekcyjnego w fundamencie podstawy krzyża odbyła się 26 maja 2007 roku. Wydarzenie upamiętnia umieszczona tablica na fundamencie podstawy krzyża.

Pustkowo - Tablica informująca o wmurowanym akcie erekcyjnym
(fot. Andrzej Powidzki)

kamienie z napisami i tablice u podstawy krzyża
(fot. Andrzej Powidzki)

Obecnie wokół "dumnego" Bałtyckiego Krzyża Nadziei widzimy dość znaczną ilość tablic pamiątkowych różnej treści, niektóre umieszczone są na głazach inne wmontowane w chodnik alei.

głaz z tablicą pamiątkową na skwerze przed krzyżem
(fot. Andrzej Powidzki)

INFORMACJE TECHNICZNE

Krzyż w Pustkowie nad Bałtykiem. Stalowa konstrukcja przewożona była we fragmentach, następnie skręcana i częściowo spawana. 19-metrowy krzyż waży 4500 kg, do wmurowania użyto 170 ton betonu. Stopa fundamentowa posadowiona została 2,5 metra poniżej otaczającego terenu.

Krzyż na szczycie Wielkiego Giewontu (1894 m n.p.m.) Krzyż postawiony został z inicjatywy zakopiańskich parafian i poświęcony 19 sierpnia 1901 roku, jako pamiątka 1900 rocznicy urodzin Jezusa Chrystusa. Metalowy krzyż w elementach wykonała dawna krakowska fabryka wyrobów żelaznych Józefa Goreckiego. 17,5-metrowy krzyż z czego 2,5 metra jest wkopane w skały waży 1919 kg ("Tatry" 3/2009 podaje 1978 kg).

SANKTUARIUM "SURSUM CORDA"

Bałtycki Krzyż Nadziei stał się magnesem tłumnie przyciągającym ludzi w każdym czasie i o każdej porze. Arcybiskup Andrzej Dzięga (Metropolita Szczecińsko - Kamieński od 31 marca 2009 r.) dostrzegł stale wzrastający kult Krzyża Świętego w miejscowości Pustkowo koło Rewala i nawiązując do ustnego ogłoszenia tego miejsca, jako sanktuarium w czasie rozpoczęcia Pierwszej Pielgrzymki Motocyklistów "Sursum corda" w 2009 roku - od krzyża w Pustkowie do krzyża na Giewoncie, aby wyjść naprzeciw duchowym potrzebom wiernych wydał dekret ustanawiający Sanktuarium "Sursum Corda" w Pustkowie. Dekret wydano 14 września 2010 roku w Święto Podwyższenia Krzyża Świętego (Znak: B 2 - 14/2010).

głaz z tablicą informującą o ustanowieniu sanktuarium w miejscu posadowienia Bałtyckiego Krzyża Nadziei
(fot. Andrzej Powidzki)

To jedyne w Polsce takie miejsce znajdujące się pod gołym niebem - "podniebne sanktuarium" - stanowi ono miejsce wielu uroczystości religijnych i punkt wyjściowy "startowy" wielu pielgrzymek. Spod Bałtyckiego Krzyża Nadziei wyruszają najdłuższe w Polsce pielgrzymki: Szczecińska Piesza Pielgrzymka na Jasną Górę oraz Ogólnopolska Pielgrzymka Motocyklowa do Zakopanego, która nazywana jest "rajdem pielgrzymkowym od krzyża do krzyża".

Swoją mszę świętą corocznie mają przy Bałtyckim Krzyżu Nadziei członkowie ogólnopolskiego Klubu Pawłodarczyka przy Związku Sybiraków, podczas której Pawłodarczycy dziękują za łaskę przetrwania.

W czasie II wojny światowej wywieziono do Kazachstanu - Socjalistycznej Republiki Radzieckiej tysiące Polaków z dawnych kresów wschodnich. Najwięcej w rejon Pawłodaru nad rzeką Irtysz. Po powrocie do Polski długo nie mogli mówić o swoich doświadczeniach i życiu na zesłaniu. Dopiero po upadku PRL powrócono do tematu deportacji. Od 1999 roku Pawłodarczycy spotykają się każdego roku, aby uczcić pamięć zesłańców.

głaz z tablicą upamiętniającą tragedię Pawłodarczyków
(fot. Andrzej Powidzki)

Na skwerze sanktuarium niedaleko Bałtyckiego Krzyża Nadziei rosną obok siebie trzy drzewka papieskie - pobłogosławione przez trzech kolejnych papieży: dąb Jana Pawła II, świerk Benedykta XVI i dąb Franciszka.

Dąb Jana Pawła II
(fot. Andrzej Powidzki)

16 września 2012 roku arcybiskup Andrzej Dzięga pobłogosławił tablicę Sanktuarium "Sursum Corda", a później na skwerze przy krzyżu dokonał uroczystego posadzenia "Dębu Jana Pawła II" wraz z innymi przedstawicielami: lokalnych władz samorządowych, kościołów i kolejarzy.

Posadzona sadzonka dębu szypułkowego Quercus L. wyhodowana z nasion najstarszego w Polsce drzewa tego gatunku - "Dębu Chrobrego" została podarowana mieszkańcom Pustkowa przez Nadleśnictwo Sulęcin podległe Dyrekcji Regionalnych Lasów Państwowych w Szczecinie.

Historia papieskich dębów zaczęła się 28 kwietnia 2004 roku, podczas ogólnopolskiej pielgrzymki leśników do Rzymu. Wtedy leśnicy zawieźli ponad 500. sztuk żołędzi dębu Chrobrego do Watykanu. Do Polski nasiona wróciły z błogosławieństwem Jana Pawła II. Od tej pory każdy "potomek" dębu Chrobrego wyhodowany z tych nasion, jako "dąb papieski" zajmuje honorowe miejsce w różnych rejonach Polski. Tym samym "dęby papieskie" stały się wymownym symbol pontyfikatu Jana Pawła II. Natomiast 750-letni dąb Chrobry nie przetrwał dłużej i umarł, ze względu na podpalenie w 2014 roku.

Świerk Benedykta XVI
(fot. Andrzej Powidzki)

Również 12 września 2012 roku został posadzony "Świerk Benedykta XVI". Sadzonka świerka istebniańskiego, została wyhodowana z nasion zgromadzonych przez Biuro Nasiennictwa Leśnego w Warszawie i podarowana Katolickiemu Stowarzyszeniu Kolejarzy Polskich. Nasiona pobłogosławił Benedykt XVI w czasie wizyty apostolskiej w Polsce 26 maja 2006 roku podczas mszy świętej na placu Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie.

Dąb Papieża Franciszka
(fot. Andrzej Powidzki)

18 września 2016 roku arcybiskup Andrzej Dzięga wraz z przedstawicielami Stowarzyszenia Przyjaciół Pustkowa i zaproszonymi gośćmi uroczyście posadzili "Dąb Papieża Franciszka" na skwerze przy krzyżu. Sadzonka dębu została podarowana mieszkańcom Pustkowa przez Nadleśnictwo Babimost podległe Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Zielonej Górze. Delegacja Stowarzyszenia Przyjaciół Pustkowa zawiozła sadzonkę dębu do Krakowa, gdzie były obchodzone Światowe Dni Młodzieży. 31 lipca 2016 roku podczas uroczystej mszy świętej kończącej ŚDM na Campus Misericordiae w Brzegach koło Wieliczki Ojciec Święty Franciszek osobiście poświęcił przywiezioną sadzonkę dębu. Pobłogosławioną przez papieża sadzonkę dębu posadzono na skwerze przy Bałtyckim Krzyżu Nadziei.

Pustkowo - skwer wokół krzyża
(fot. Andrzej Powidzki)

Gmina Rewal i władze lokalne Pustkowa zaprojektowały i utworzyły piękne otoczenie w sąsiedztwie i wokół Bałtyckiego Krzyża Nadziei, by turyści czuli się tutaj dobrze.

opracowanie: Andrzej Powidzki