Skarby Ziemi Proszowskiej
Rzeczpospolita Partyzancka 1944

Materiały ostatnio dodane

Zawody patriotyczno- sportowe ku czci Generała
Proszowice, 29-09-2023; red.
We wtorek, 26 września już po raz XXII czczono na sportowo utworzenia w naszym regionie Rzeczpospolitej Partyzanckiej 1944. Uroczystość patriotyczno-sportowa w 79 rocznicę tych wydarzeń jak co roku rozpoczął bieg "Ku czci generała Bolesława Michała Nieczuja Ostrowskiego ps. Tysiąc".

Głównym punktem imprezy był sztafetowy bieg przełajowy na trasie Koniusza - Proszowice...
   Rzeczpospolita Partyzancka 1944 - aktualności 
Na tym okupionym krwią, skrawku wolnej Polski...
Skalbmierz, 7-08-2023; red.
Minęło 79 lat od pamiętnych wydarzeń historycznych na ziemiach byłego powiatu pińczowskiego i częściowo miechowskiego - zmagań zbrojnych powstałego tu ruchu oporu przeciwko niemieckiemu najeźdźcy, który od września '39 roku okupował nasz kraj.

W Skalbmierzu rozegrała się największa bitwa na tym okupionym krwią skrawku wolnej Polski. 5 sierpnia niemiecka ekspedycja karna przy udziale żołdaków ukraińskich spacyfikowała...
   Rzeczpospolita Partyzancka 1944 - aktualności 
IV. "Koszycki" batalion piechoty AK w koncepcjach powstania...
Proszowice, 2-08-2023; Piotr Staniszewski
Niemal natychmiast po przegranej kampanii wrześniowej 1939 r. w Polskich planach konspiracyjnych zaczęto tworzyć koncepcje powstania powszechnego przeciwko wojskom okupacyjnym III Rzeszy Niemieckiej. W miarę rozwoju sytuacji polityczno - militarnej koncepcje powstania nabierały różnych kształtów odpowiednio do zmieniającej się sytuacji międzynarodowej i zwieranych koalicji przeciwko III Rzeszy...
   Rzeczpospolita Partyzancka 1944 - artykuły, opracowania 
aktualności:

ku czci Generała
red.; 29-09-2023
- aktualności


Na tym okupionym krwią...
red.; 7-08-2023
- aktualności


Czczono (01)
Andrzej Solarz; 1-08-2023
- aktualności


Na dwóch kółkach
red.; 31-07-2023
- aktualności


LOK pamięta...
Arkadiusz Fularski; 31-07-2023
- aktualności


opracowania:

IV. "Koszycki"...
Piotr Staniszewski; 2-08-2023
- artykuły, opracowania


Niedoszły, pierwszy...
Marcin Szwaja; 17-04-2023
- artykuły, opracowania


śmierć młodego partyzanta.
Zbigniew Grzyb; 1-03-2022
- artykuły, opracowania


na placówce zrzutowej...
Antoni Sielecki; 17-05-2021
- artykuły, opracowania


Podchorążowie...
Antoni Sielecki; 22-04-2021
- artykuły, opracowania


wspomnienia:

w Nowym Korczynie
red.; 9-08-2019
- wspomnienia


Akcja kontrpacyfikacyjna...
red.; 31-07-2019
- wspomnienia


posterunku w Sułoszowej
red.; 30-07-2019
- wspomnienia


tragedia Opatowca
Stanisław Padło, Tadeusz Wróbel; 29-07-2019
- wspomnienia


koło Czarnocina
red.; 22-07-2019
- wspomnienia


ludzie RP 1944:

Mieczysław Pierzchalski ps. Żwirko
Andrzej Solarz; 31-10-2023
- Rzeczpospolita Partyzancka 1944


Maria Tatarczuch ps. Sama
Andrzej Solarz; 5-08-2023
- Rzeczpospolita Partyzancka 1944


Mieczysław Rosół ps. Wąsik
Andrzej Solarz; 22-07-2022
- Rzeczpospolita Partyzancka 1944


Aleksandra Śmigielska ps. Jutrzenka
Andrzej Solarz; 10-02-2023
- Rzeczpospolita Partyzancka 1944


Jan Latała ps. Drozd
Andrzej Solarz; 4-01-2023
- Rzeczpospolita Partyzancka 1944


filmoteka:

IX. Marsz Rzeczypospolitej Partyzanckiej;
red.; 29-07-2023
- filmoteka


Kobiety olkuskiej...;
Andrzej Solarz; 22-07-2022
- filmoteka


SBS "Suszarnia"...;
red.; 3-09-2021
- filmoteka


65. rocznica rozbrojenia...;
Andrzej Powidzki; 4-03-2019
- filmoteka


W Skalbmierzu zawsze pamiętają...;
red.; 5-08-2016
- filmoteka


RP 44 w sztuce:

Dwadzieścia tysięcy...
red.; 20-07-2022
- w sztuce


Dlaczego Rzeczpospolita Partyzancka 1944


symbol Rzeczpospolitej Partyzanckiej 1944 wybrany w konkursie z organizowanym przez IKP i Stowarzyszenie "Gniazdo-Ziemia Proszowicka" w 2014 roku z okazji 70. rocznicy (fot. IKP)

Proszowice, 19-07-2009

     Strony te dedykujemy bohaterom "Rzeczpospolitej Partyzanckiej 1944" tym znanym i tym bezimiennym. Wszystkim tym, którzy poświęcili swoje życie i zdrowie dla idei "W imię Boga, za naszą i waszą wolność".

     Będę używał określenie tego wydarzenia "Rzeczpospolita Partyzancka 1944", nie chcę podejmować dyskusji, czy była to Republika Proszowicka, Republika Kazimierska lub Miechowsko-Pińczowska (J.Guzik), czy też Kazimiersko - Proszowicka Rzeczpospolita Partyzancka jak określa je B.M.Nieczuja-Ostrowski. Spotykamy też określenia "Powstanie Lipcowe" (portal Nowego Brzeska), "Partyzancka Republika Pińczowska" (portal Pińczowa), "Rzeczpospolita Proszowsko - Kazimiersko - Pińczowskia" i inne.

     Trudno dociec skąd taka mnogość określeń, jedynie generał Nieczuja w swoim opracowaniu wyjaśnia użytą nazwę. Moim zdaniem wszystkie te określenia (może za wyjątkiem "Powstania Lipcowego") obniżają rangę tego zdarzenia, stwarzając wrażenie mniejszego obszaru działania partyzantów.

     Mogłem w nazwie ująć także okres 20 lipiec - 10 sierpień, ale tutaj znowu napotykamy na pewne trudności. Ponieważ o ile jest jednoznaczne, że "Powstanie" odbywało się na przełomie lipca i sierpnia 44 to już daty dzienne początku i końca Rzeczpospolitej są różne.

     Myślę, że w miarę rozrastania się tego tematu, publikowania materiałów i zdjęć nadesłanych przez czytelników, artykułów znalezionych w necie oraz analiz, wspomnień i publikacji, na które może uda mi się namówić lokalnych historyków (zresztą może nie trzeba będzie Ich namawiać, a sami będą chcieli podzielić się swoją wiedzą), może dziennikarze piszący o tym terenie trochę pomogą. Mam nadzieję, że wówczas powstanie w miarę pełny i obiektywny obraz tych historycznych zdarzeń.

     Jako dane wyjściowe do badania historycznych wydarzeń bierzemy więc okres: 20 lipiec - 10 sierpień (takie daty podaje B.M. Nieczuja - Ostrowski w swojej publikacji "Rzeczpospolita Partyzancka") oraz nazwę: Rzeczpospolita Partyzancka 1944.

Co to było za wydarzenie i gdzie ono miało miejsce?

     Nad Wisłą, Szreniawą, Nidzicą, Nidą, w lipcu 1944 mieszkańcy Ziemi Proszowickiej mieli już dość terroru niemieckiego okupanta postanowili powiedzieć zdecydowane NIE!!! Nie dla mordowania niewinnych ludzi których jedynym przestępstwem było to, że są Polakami. Nie dla grabieży dorobku życia. Nie dla traktowania ludzi jak niewolników. Nie dla strachu o siebie i bliskich. Nie dla niepewności jutra, czy dożyjemy?.

     Kilka tysięcy starszych i młodych ludzi (kobiet, mężczyzn) nierzadko wręcz dzieci, od chwili utraty niepodległości zaangażowali się w pracę konspiracyjną z nadzieją, że kiedyś ich działania pomogą odzyskać wolności. Zbliżająca się od wschodu Armia Radziecka była dodatkowym bodźcem do podjęcia bardziej zdecydowanych działań.

     W końcu lipca (od 15-24 podaje się różnie daty) działające na tym terenie oddziały partyzanckie postanowiły przejść od działań konspiracyjnych do otwartej walki z Niemcami. Bez względu na to jakie poglądy polityczne mieli, łączył ich jeden cel WOLNOŚĆ. Oddziały: Armii Krajowej (AK), Batalionów Chłopskich (BCh), Ludowej Straży Bezpieczeństwa (LSB), Armii Ludowej (AL), Narodowych Sił Zbrojnych (NSZ), Państwowy Korpus Bezpieczeństwa (PKB) wystąpiły razem (w każdym razie przynajmniej nie przeszkadzały sobie) przeciwko faszystom.

     Działania te były na tyle skuteczne, że w końcu lipca partyzanci przejęli pełną kontrolę na dużym obszarze ZP, jak podaje gen. Bolesław M. Nieczuja - Ostrowski ponad 1000 kilometrów kwadratowych. Wiele miejscowości zostało wyzwolonych, żandarmi i policjanci niemieccy pouciekali z posterunków. Przez kilka - kilkanaście dni ich mieszkańcy mogli cieszyć się wolnością. Głównymi ośrodkami "Rzeczpospolitej Partyzanckiej 1944" były: Działoszyce, Kazimierza Wielka, Koszyce, Nowe Brzesko, Pińczów, Proszowice, Skalbmierz.

     Niestety po krótkim okresie wolności Niemcy oraz ich sojusznicy Ukraińcy używając zdecydowanie większych siły (łącznie z czołgami) i odbiły stracony teren. Partyzanci powrócili do działań konspiracyjnych.

Mam nadzieję, że dzięki pomocy mieszkańców Ziemi Proszowickiej, uczestników wydarzeń a także ich potomków uda nam się temat ten rozwinąć.

Andrzej Solarz   

Armia Krajowa - słowa Zbigniew Kabata, muzyka - Tadeusz Kaczyński [dodane 30-08-2014] (fot. youtube.com)

Artykuł pochodzi ze strony: Internetowego Kuriera Proszowskiego
Zapraszamy: https://www.24ikp.pl/skarby/rp44/skarby.php